Molen 't Roode Hert (1e), Alkmaar

Alkmaar, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
't Roode Hert (1e)
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
oliemolen, volmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06658 u
oude dbnr.
V6973
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 06658 u 't Roode Hert (1e) (Alkmaar)
Y. Haringhuisen, kaart 1685, detail

locatie

plaats
Alkmaar
plaatsaanduiding
aan het Friese pad
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
plaats(en) voorheen
Oudorp
streek
Alkmaar
geo positie
X: 112392, Y: 516764
N: 52.63671, O: 4.75779

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
of 1620
verdwenen
verbrand
geschiedenis
Op 5 augustus 1610 werd voor de erfpachtsom van 4 pond een windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor een achtkante oliemolen te Alkmaar, buiten de stad, in de ban van Outdorp, aan de weg naar Koedijk, verstrekt aan Louris Pietersz., van Alkmaar.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens).
-----

In 1620 werd door het stadsbestuur van Alkmaar aan dezelfde Laurens Pietersz. toestemming verleend om op een weitje buiten de Friesche poort, aan de steenplaats in de bocht (de Driesprong), een oliemolen te bouwen.

Duidelijk is dat 1620 10 jaar verschilt van het jaar van de verstrekking van de windbrief. Welk jaar juist is, is niet duidelijk.
-----

In 1685 was deze molen al geen oliemolen meer, maar werd hij genoemd als volmolen. Na het in verval raken van de lakenfabricage werd aan het bedrijf nog een snuifkapperij toegevoegd.
-----

De molen is zeer schetsmatig afgebeeld zowel op een tekening van H. Tavenier uit 1786 van Outdorp (beeldbank RAA PR 1001354) met links de volmolen, als op een kaart uit 1685 (beeldbank RAA PR 1004113) van de weg van de volmolen naar de kerk van Outdorp. Ondanks het schetsmatige karakter blijkt wel dat de molen een acht(?)kante grondzeiler was.
-----

Op 29 december 1731 verzekerde Jacob Leen de volemolen Het Roode Hert, staande te Alkmaar buiten de Friese Poort voor ƒ 600 in het papiermakerscontract. Dit was een zeer grote onderlinge brandverzekering in de Zaanstreek, die zijn naam ontleende aan het feit dat vrijwel alle papiermolens erin verzekerd waren.
Bron: GAZ. ONA 5845-255.
Ron Couwenhoven, 2 sept. 2016.

Op 17 mei 1756 liep de molen enige brandschade op door het afbranden van de zaagmolen De Simson Tenbruggencatenummer 17175.

De volmolen brandde in 1807 af (bronnen Ontheemde ZM 2005 en 1100 ZM 2015. Boorsma meldde in 1000 ZM 1817), hiermee verdween de laatste volmolen uit Alkmaar. Hij werd in 1808 vervangen door de in dat jaar te Zaandam-Oost afgebroken pelmolen De Dordtse Maagd. Deze werd te Oudorp als pelmolen herbouwd en kreeg hier de naam 't Roode Hert.

aanvullingen

trivia
Opregte Haarlemsche courant, 5 mei 1814:
"Men presenteerd uit de hand te Koop: Een WIND VOL-MOLEN, (zijnde een Achtkant) genaamd HET ROO HART, met het daarbij staande WOONHUIS, Stalling voor vier Koebeesten en twee Paarden, benevens een Schuur en, groote Werf met Krukken voor de Drogerij voorzien, staande en gelegen even buiten de Friesche Poort der Stad Alkmaar,; • zijnde gemelde Molen behalven het Volwerk, noch voorzien van een Snuif-Kapperij en een Tras-Maalderij, waarin dit Bedrijf. sedert een lange reeks van Jaren met goed succes is geëxerceerd geworden. lemand nadere opheldering verlangende addresseren zich in Persoon of vragtvrije Brieven aan Hendr. Coster, Boekdrukker en Verkooper binnen Alkmaar."