Molen Verfmolen van Adriaan Gerritsz, Zaandam-Oost

Zaandam-Oost, Noord-Holland
v

allemolens.nl: Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen

toestand: verdwenen
bouwjaar: 1646
verdwenen
geschiedenis: Op 26 april 1645 kocht Aerjan Gerritsz. van Someren een binnendijks stuk land dat als volgt werd omschreven: ”Ao. 1645 26 april. D’eerzame Jacob Waligsz. Te Oost-Zaandam verkoopt aan de E. Cornelis Willemsz. van ’t Kalf en Aerjan Gerritsz. van Saendijck een stukje land op het Kalf voor ƒ 309,15,-. Dit landje is aan het Kalverdijkje gelegen".

Kort na de aankoop van dit stuk land liet Arjan van Someren hierop een verfmolen bouwen. Van Someren ontving op 11 januari 1646 de windbrief voor deze molen, als volgt beschreven in een notariële acte: ”Ao. 29 mei verklaart de eersame Aeriaen Gerritsz. woonende op de Zaendijck, dat de E. Heeren van de Rekening hem op 11 januari 1646 verleend hebben de gerechtigheid van de wind tot “een verwe ende southousaechende moolen” op ’t Kalf, belend de Kalverdijk ten westen en Cornelis Willemsz. ten oosten onder een erfpacht van 3 pond ’s jaars, stellende tot een hypotheek “de grond daer deese voorn. Moolen op staet, mitsgaders de moolen selffs”. Uit de aanduiding "belend de Kalverdijk ten westen" blijk dat de molen binnendijks stond.

Bron: zie Tenbruggencatenummer 06654 t.

trivia: De geschiedenis van deze verfmolen stond voorheen vermeld bij de voorganger van oliemolen De Kat, dus buitendijks.

Adriaan Gerritsz had ook al verfmolens in Zaandijk, zie Tenbruggencatenummer 16007 en Tenbruggencatenummer 16008.
-----

Ik heb nooit stukken gevonden waaruit bleek dat Aeriaen van Someren ruzie met zijn vader had. Hij raakte wel in 1668 in staat van faillissement, waarna hij op de vlucht ging, en zijn boedel werd geveild, waaronder de oliemolen De Kat.
Ook is het zo dat vermalen van verfhout weliswaar verboden was, maar dat in de molens van Van Someren geen verfhout werd gebruikt, maar dat er zgn. aardverven werden gemaakt. Dat was een ander proces. Dat de Parseleimolen (Tenbruggencatenummer 06674 y) in 1669 werd afgebroken was een gevolg van het alleenrecht dat het tuchthuis in Amsterdam had.
Ron Couwenhoven, 13 dec. 2019.

meest recente aanpassing 12-10-2023 | Conversie