Molen Pelmolen bij de Franeker Poort, Harlingen/ Harns

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1689

verdwenen

1695

1692 - 1695

verplaatst naar

Harlingen/ Harns (1e Gortmolen van Tammes c.s.)

voorganger

Harlingen/ Harns (Noorderooster mollen / Franekerpoorts molen)

geschiedenis

Onderstaande informatie is gebaseerd op 'molens, mensen, bedrijven', overzicht van vijf eeuwen Harlinger bedrijfsmolens op windkracht, drs. D.M. Bunskoeke, Beilen 2016, meer informatie zie daar.

In 1689 leende pelmolenaar Harmen Dirckx, getrouwd met Dieucke Buwes, 300 gulden met als onderpand 'onse nieuwe peldergarstmoolen <...> op de Franekerpoorts dwinger staende'. Waarschijnlijk was zijn molen gebouwd naar een ontwerp van Jan Willemsz. Bouwmeester uit Koog aan de Zaan.

De molen was de eerste moderne pelmolen in de stad. Tegelijkertijd verrees er ook een dergelijke molen ten zuiden van Harlingen, de Oude pelmolen. Dit leidde tot een conflict met de aannemer van die molen, mr molenaar Folkert Taedes. Mogelijk ten gevolge van dit conflict kreeg Folkert ook het eigendom van deze molen bij de Franekerpoort. Daarop verkocht hij de molen in 1692 aan gortmaker Jan Taedes. In 1694 werd de molen voor het laatst genoemd.

Mogelijk is de molen hierna verplaatst naar de nabij gelegen Wijnaldumer vaart, waar in 1695 een achtkante pelmolen (bovenkruier) verrees. Rechtstreekse bewijs hiervoor is niet gevonden.
-----

Een kaart met de molen is niet bekend. Aangenomen wordt dat de molen op de plek van zijn voorganger stond, maar zeker is het niet.