Molen De Tasch, Koog aan de Zaan

Koog aan de Zaan, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Tasch
modeltype
Wipmolen, stellingmolen
functie
tabakstamper
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Ten Bruggencate-nr.
12454
oude dbnr.
V3516
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Koog aan de Zaan
plaatsaanduiding
Juiste standplaats onbekend.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek

constructie

modeltype
Wipmolen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
stellingmolen
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken en verplaatst
geschiedenis
Deze molen werd pas recentelijk ontdekt door dhr. Couwenhoven en is zodoende niet opgenomen in Pieter Boorsma’s molenbijbel “Duizend Zaanse molens”.
Over deze tabakstamper zijn maar weinig gegevens bekend. Zo zijn het bouwjaar en de juiste standplaats niet gevonden. Hij wordt alleen genoemd wanneer hij wordt verplaatst naar Westzaan. Op 15 augustus 1697 verkocht Jan Louris Mues, in opdracht van de minderjarige Aefie Jan Groenes, de Tasch voor Fl.600,- aan Jan Groen uit Westzaan. Groen liet de molen in Koog aan de Zaan afbreken en herbouwde hem op een erf aan de Korte Reef. De molen werd daar weer ingericht als tabakstamper. Later werd De Tasch verbouwd tot lattenzager. De Tasch bleef in Westzaan tot 1861 in bedrijf, toen werd hij gesloopt en vervangen door een bovenkruier.

Bron:
- “250 Zaanse molens” R. Couwenhoven 2001 blz. 14
F. Rol, Zaandijk.
-----

De Tas in Koog aan de Zaan wordt in de transportregisters van de Ambachtsheerlijkheid Westzaanen eenmaal genoemd. Op 15 augustus 1697 wordt het molentje voor f. 600,- verkocht door Aefie Jan Groenes, weduwe van Gerrit Cornelisz Groen uit Koog aan de Zaan. Koper is Jan Groen uit Westzaan. Als belendingen van deze tabaksstamper, die niet in Duizend Zaanse Molens voorkomt, worden de erven van de verkoopster aan de noordkant en die van Cornelis Claasz Backer aan de zuidzijde genoemd. Er werd f. 200,- contant betaald en de rest werd op rente gezet.

Waar het molentje precies heeft gestaan is onduidelijk.

In elk geval verhuisde De Tas naar Westzaan, waar hij verder ging als Tasch of Besjes Tasch. Op de dag van de verkoop, kocht Jan Groen een aantal losse goederen uit de molen. Aafje Jan Groenes werd vertegenwoordigd door Jan Louris Mues, ‘als wettig gestelde voogd’. Aafje was dus nog geen 25 jaar, de leeftijd, waarop men indertijd volwassen werd. (zie ook: Tasch of Besjes Tasch – Westzaan).

Ron Couwenhoven, 10 mei 2012.

aanvullingen

trivia
Tabakstamper “de Tasch”, wipmolen op schuur, te Koog aan de Zaan, juiste standplaats onbekend. Bouwjaar onbekend, in 1697 afgebroken en verplaatst naar Westzaan.