Molen De Mier, Zaandijk

Zaandijk, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Mier
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
volmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Ten Bruggencate-nr.
12420
oude dbnr.
V5087
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Zaandijk
plaatsaanduiding
Aan de noordkant van het dorp, juiste standplaats onbekend.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1675 - 1681 verplaatst
geschiedenis
Over de Mier is niet veel opgeschreven. De molen is zelfs door Pieter Boorsma over het hoofd gezien en ontbreekt in zijn standaardwerk “Duizend Zaanse molens”. Ron Couwenhoven voegt de molen toe aan het legioen der Zaanse molens.
Het bouwjaar van de molen is niet gevonden, hij wordt voor het eerst genoemd bij een verkoping. Op 12 mei 1672 kocht de Koger Jan Evertsz. Varsseveldt 3/8 deel in de volmolen de Mier, van de Zaandijker broers Aris en Adriaan Pietersz. van der Ley en Pieter Adrz. van Someren. Varsseveldt betaalde voor de aandelen een bedrag van Fl.1500,-. Verder nam Varsseveldt een gedeelte van de lading van de molen en wat schulden over.
Twee jaar later ruilde Varsseveldt de gehele molen met Adriaan van der Leij, voor de helft in de Zaandijker volmolen “de Star” en 7/8 aandeel in het erf en de lading van deze molen.
Tussen het jaar 1674 en 1681 is de molen afgebroken en verplaatst naar Zaandam-Oost op een erf nabij en bewesten de Gouw in de buurt van het Groote Glop. De molen is toen ingericht voor het pellen van gerst tot gort. Aanvankelijk heette de molen daar ook de Mier, maar later komt deze pelmolen in bezit van Pieter Pietersz. Bleecker, die hem de naam “de Bleeker” geeft. De Mier blijft tot 1794 in bedrijf en wordt dan gesloopt.
(meer informatie over deze molen is te vinden op www.duizendzaansemolens.nl)

Bronnen:
- “250 Zaanse molens” R. Couwenhoven 2001 blz. 27
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 123
F. Rol
-----

Op 12 mei 1672 kocht Jan Evertsz Varsseveldt uit Koog 3/8ste parten in de volmolen De Mier in Zaandijk. Deze molen wordt in DZM niet vermeld. Hij stond op het noordeinde van Zaandijk en werd belend ten zuiden door Dirk Appel en ten noorden door de weduwe Pr. Dircx. Varsseveldt nam ook losse goederen en lading en schulden over. De aandelen waren afkomstig van Aris Pietersz en Ariaen Pietersz, twee broers uit het koopmansgeslacht Van der Ley, en van Pieter Adriaansz van Someren, die zich door zijn zwager Floris Cornelisz de Lange, burgemeester van Zaandijk, liet vertegenwoordigen.
Zij verkochten allen 1/8ste part in De Mier en ontvingen daarvoor elk f. 500,-. Voor de goederen betaalde Varsseveldt f. 336,- en voor lading en schulden f. 1156,-.
Twee jaar later vond er op 20 september 1674 een merkwaardige – althans weinig voorkomende – transactie plaats. Varsseveldt ruilde De Mier voor een half aandeel in de volmolen De Star – dit was de molen, die later als De Morgenster in Oostzaandam stond – in Zaandijk en 7/8ste part in erf en goederen van deze molen. Ruilpartner was Arijaan Pietersz, die hem twee jaar eerder 1/8ste part in De Mier had verkocht .

Tekst: Ron Couwenhoven, 10 mei 2012.

aanvullingen

trivia
Volmolen “de Mier”, achtkante bovenkruier met schuren, te Zaandijk aan de noordkant van het dorp, juiste standplaats onbekend. Bouwjaar onbekend, tussen 1675 en 1681 is de molen afgebroken en verplaatst naar Zaandam-Oost.