Molen Chocolaatmolen van Jan Veen, Zaandam-Oost

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1830

verdwenen

1847

1830 - 1847 verplaatst

verplaatst naar

Koog aan de Zaan (Cacaomolen van Jan Veen)

geschiedenis

Volgens Pieter Boorsma werd de Koger Cacaoboom in 1830 in Oostzaandam aan het Kalf afgebroken en verplaatst naar Koog aan de Zaan, waar hij werd opgebouwd achter de apotheek. Het bleek een klein molentje te zijn, want hij was geplaatst op het huis van apotheker Jan Veen Hsz. Bewijzen voor deze verplaatsing zijn nooit gevonden. Ook werd er in de stukken met betrekking tot het Koger cacaomolentje nooit een naam genoemd. Het ging ongetwijfeld om een klein molentje. Vermoedelijk ging het om onderstaand molentje, dat in 1830 in het kadaster van Oostzaandam werd vermeld op een erf aan de Poeldijk. Jan Veen werd toen ook als eigenaar gemeld.

In 1832 voltooide landmeter P.W. van den Bosch in opdracht van de gemeente Zaandam de kadastrale kaarten van de gemeenten. Het kadaster was in 1817 ingesteld. Van den Bosch tekende zowel de kaarten van West- als Oostzaandam. De molenerven werden uiteraard allemaal aangegeven en zo trof ik op de kaart van Oostzaandam een klein molentje aan de Poeldijk in de Kalverpolder aan met als kadastraal nummer A 404. Het werd omschreven als ‘chocolaatmolen van Jan Veen.’
Het erf van dit molentje, waarvan nooit een naam werd genoemd, lag buitendijks tussen de pelmolen De Witte Klok van de firma weduwe C.S. Couwenhoven, waarvan de Zaandijker Pieter Couwenhoven Jsz directeur was, en de oliemolen De Kater van de Koger koopman Evert Smit.

Deze Jan Veen was apotheker in Koog aan de Zaan. Hij zou later een chocolademolen op de schuur bij zijn huis aan de Lagedijk laten zetten. Dit pand stond als laatste in Koog over de dijksloot. Dus vlakbij de korenmolen De Bleke Dood. Vermoedelijk ging het hier om het cacaomalertje dat eerst aan de Poeldijk stond.

Over de stichtingsdatum van dit chocolademolentje en het jaar, waarin deze geheimzinnige maler weer verdween is niets bekend. Veen komt nergens anders in de stukken voor met zijn molen.

Ron Couwenhoven, 14 sept. 2010 & 9 aug. 2018.