Molen (koren- en watermolen), Langezwaag/ Langsweagen

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1784 - 1785

verdwenen

1805

afgebroken

voorganger

Langezwaag/ Langsweagen (Rog Molen)

geschiedenis

Toen de oude korenmolen te Langezwaag in 1784 ernstige ouderdomsverschijnselen vertoonde, kochten de kerkelijke autoriteiten hem op om hem te vervangen door een gecombineerde koren- en watermolen. De molenaar was toen Hendrik Sjoerds. Deze diende een derde deel van de kosten te betalen, de Patroons twee derde deel. De molen bemaalde de vrij laag gelegen Leyen tussen de Hogedijk en de dorpsweg.

Mogelijk werden bepaalde onderdelen hergebruikt, maar de kosten beliepen toch bijna vierduizend caroli gulden. Rekeningen voor een scheepslading hout, een "koepring", een scheepsvracht steen, kalk en duikers, verteringen, houtmaterialen, arbeidsloon, riet, ijzerwerk en verf zijn bewaard gebleven. Aangezien de kerkvoogd in 1785 reiskosten naar Langweer declareerde, werd de molen aldaar (Tenbruggencatenummer 01452) mogelijk als voorbeeld gebruikt voor die in Langezwaag.

Als korenmolen bleek de molen niet rendabel, de molenaar raakte jaren achterop met de betaling van de huur. In 1795 en 1800 waren forse reparaties aan de molen nodig. In 1805 werd de molen publiekelijk verkocht, en mogelijk kort daarna afgebroken.

Bronnen:
- Het molenbestand in Friesland, een overzicht van het aantal der industriemolens in Frl. tot 1900, art. door drs. D.M. Bunskoeke in De Utskoat nr. 40, dec. 1985.
- Uit de knipseldoos nr 40, art. door Popke Timmermans in De Utskoat nr. 81, maart 1996.