Molen Schoter molen (2e locatie), Heerenveen/ It Hearrenfean

Heerenveen/ It Hearrenfean, Fryslân
v

korte karakteristiek

naam
Schoter molen (2e locatie)
modeltype
Standerdmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06648 z
oude dbnr.
V7860
Meest recente aanpassing
| Conversie

locatie

plaats
Heerenveen/ It Hearrenfean
plaatsaanduiding
aan de tegenwoordige Marktweg
gemeente
Heerenveen, Fryslân
plaats(en) voorheen
Oudeschoot
streek
Schoterland
geo positie
X: 192705, Y: 550495
N: 52.94019, O: 5.94807

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken
geschiedenis
De molen van Oudeschoot werd in tussen 1580 en 1595 verplaatst van het klooster naar de tegenwoordige Marktweg, waar nu Huize Anna Schotanus is. De pachter (en bouwer) was rond 1595 mogelijk ene Roelof Elles.

Volgende eigenaren waren Obbe Edesz en Jan Bartelsz te Sloten, die hem in 1595 overdeden aan Pieter Claasz Bouman en Lammert Laurensz. In juni 1600 verkochten zij 7/8 deel van hun bezit aan de molenaar Geert Michiels. Bijbehorende voorwaarde was dat de molen daarvandaan niet mocht worden verplaatst of afgebroken zonder toestemming van de ingezetenen van Oude- en Nieuweschoot, hetgeen samenhing met de vorige plaats van de molen vrijwel op de grens van beide dorpen. Tevens werd een maaltarief voor rgge, haver, coorn, boeckweit en andere gebroken granen vastgesteld, in ruil werd de molen als dwangmolen bestempeld voor de inwoners. In 1609 kocht de molenaar het ontbrekende 1/8 deel van de molen erbij.

Tot het in de Franse Tijd werd verboden, had de molenaar tevens een bakkerij bij de molen. Zeker vanaf 1677 wordt een pachttarief van 3½ gulden per jaar vermeld, terwijl bij verkoop een jaar pacht als geschenk gegeven moest worden. De Mildamster molenaar verkocht het complex in 1683 voor ƒ 1912,50, waarbij wordt vermeld dat er over de molen het nieuwe huis en het land 7½ gulden pacht aan de Commanderije moest worden betaald, de opvolger van de religieuze instelling die voorheen het klooster beheerde.

Hessel Folkerts woonde vanaf voor 1719 tot na 1750 in de molenaarswoning, van hem zijn finiciële problemen bekend gebleven. In 1783 werd Pieter Langius als molenaar en bakker vermeld. In 1792 kreeg Pyter Langius de molen in handen voor 1770 Carolus Guldens.

De molen werd in 1808 op afbraak verkocht en is datzelfde jaar verdwenen.

Bronnen:
- informatie van J.A. Mol in Oude molenvermeldingen bij Heerenveen, art. door drs. D.M. Bunskoeke in De Utskoat nr. 50, juni 1988.
- "De sfeer van weleer. Over molens in Heerenveen", drs. D.M. Bunskoeke, 1991. Uitgave: St. Molen Welgelegen. Verzameling H. van der Kaay.
- "De korenmolen van Oudeschoot", art. door DMB, en "Uit de knipseldoos nr. 45", art. door Popke Timmermans in De Utskoat nr. 86, juni 1997.

aanvullingen

trivia
NB De aangegeven locatie is een ruwe schatting naar de Schotanus-kaart uit 1664.
-----

Het is onwaarschijnlijk dat de omgewaaide molen tussen 1576 en 1595 werd herbouwd op deze plek: het was oorlogstijd en de kloostergoederen waren geconfisqueerd.
D. Bunskoeke, 27 maart 2011.