Molen De (Oude) Pelmolen (1e standplaats), Harlingen/ Harns

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1689

verdwenen

na 1706

1694, voor 1706 verplaatst

verplaatst naar

Harlingen/ Harns (De Oude Pelmolen (2e standplaats)/ De Sneker Oliemolen)

opvolger

Harlingen/ Harns (De Zeemunnik)

geschiedenis

Onderstaande tekst is gebaseerd op molens, mensen, bedrijven - overzicht van vijf eeuwen Harlinger bedrijfsmolens op windkracht, drs. D.M. Bunskoeke, Beilen, 2016.

In 1689 besteedden de burgemeester Lourens Jacob Asperen en vroedsman IJede Jacobs Reijnalda de bouw op bestek aan van een nieuwe achtkante wintmolen bequaem om gepelde garst te maelen. Het volledige bestek is bewaard gebleven (Nedergerecht Harlingen, inv.nr. 301, fol. 246-250). Het werk werd uiteindelijk gegund aan Folkert Taedes en Thijs IJpes voor 1900 carolus guldens. Zij begonnen met de bouw in december 1689. Folkert was naast timmerman ook pelmolenaar.

In 1693 heeft de molen 9 eigenaars, elk met een gelijk aandeel: bovengenoemde Lourens, IJede en Folkert en verder Jan Fransen Cup, Cornelis Tiesses Wijngaarden, Tjebbe Harkes, Jan Tammes, Pijtter Fransen en Jan Jansen Reijers.

Het is onzeker of de molen op deze eerste positie heeft gestaan. Belangrijkste aanwijzing hiervoor is de kaart van Bernardus Schotanus. De coördinaten van deze eerste standplaats zijn uitsluitend gebaseerd op die kaart. In ieder geval in 1706 stond de molen noordelijker, naast de Nieuwe Pelmolen. Als de molen verplaatst is, dan is dat dus voor 1706, maar na 1694 gebeurd. In 1694 namelijk gaf koopman Sijmon Jacobs, gebruiker van de oliemolen aan de oostzijde van de Bolswarder vaart, aan dat hij geen schade wilde leiden door de verkoop van een molenaandeel in de pelmolen.