Uit een koopbrief van 22 sept. 1784 blijkt dat deze houtzaagmolen nieuw gesticht was in 1765. Ook daarvoor moet er ter plaatse al een zaagmolen hebben gestaan, wat blijkt uit een "Servituut van houtlegging" van 6 mei 1756. Dit was een contract tussen de vijf eigenaren van de molen en de eigenaar(s) van een stuk land, dat regelde dat hout in de vaart naast het land mocht worden bewaard.
Deze molen was de grootste houtzaagmolen van Dokkum en daarom ook wel De Reus genoemd. [Of pas na 1881? Redactie]
Op 22 sept. 1784 werd de molen eigendom van burgemeester Van Assen en zijn vrouw Trijntje van Sinderen. Op 11 feb. 1858 kocht Harmanus Jans van Assen een zesde deel van de molen. Op 1 juni 1864 kochten Heerke Aebes Vellinga en Jacob Aebes Vellinga de molen, terwijl laatstgenoemde per 15 mei 1874 alleeneigenaar werd.
In 1881 stonden de zaken op de korenmolen De Jonge Ulbe (molen 06470 w) er zo goed voor dat Albert Willems een gokje waagde en de zaagmolen Het Hert op 1 maart 1881 erbij kocht voor ƒ 3953,=.
Volgens Warner Banga verkeerde Het Hert in Dokkum waarschijnlijk in een zeer slechte staat, want in 1181 kocht Banga van molenbouwer De Boer uit Koog aan de Zaan het achtkant van oliemolen De Reus en liet dit te Dokkum herbouwen. Mogelijk werd pas daarna de molen De Reus genoemd?
Bronnen ondermeer:
- informatie van Piet Banga, in artikel door Gerben D. Wijnja in De Utskoat nr. 44, dec. 1986.
- Over de grenzen, art. door D.M. Bunskoeke in De Utskoat nr. 89, maart 1998 blz. 18.
- Ron Couwenhoven, website Duizend Zaanse Molens.
- Ontheemde Zaanse molens, art. door Gerben D. Wijnja in De Utskoat nr. 121, maart 2006.
Dokkumer molenpanorama op foto: v.l.n.r.
- Zaagmolen De Phoenix
- Koren- en pelmolen De Jonge Sytske
- Zaagmolen Het Hert
- de nog bestaande koren- en pelmolen Zeldenrust.
NB Bovengenoemde reeks, en het kaartje hieronder, zijn niet helemaal juist.
NB De aangegeven locatie is een schatting naar de TMK van 1864.
