Molen De Hollandsche Molen, Neede

Neede, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Hollandsche Molen
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Diepenheimseweg 23
7161 MH Neede
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03907
oude dbnr.
B252
Meest recente aanpassing
| Streek
media-bestand
Molen 03907 De Hollandsche Molen (Neede)

Martin E. van Doornik (13-4-2024) 

locatie

plaats
Neede
gemeente
Berkelland, Gelderland
streek
Achterhoek
kadastrale aanduiding
Gemeente Neede, sectie G, nr. 1092
geo positie
X: 238680, Y: 462213
N: 52.14176, O: 6.60966
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot; fraai gelegen op de Needese berg

contact en bezoek

bezoek/postadres
Diepenheimseweg 23
7161 MH Neede
molenaar
Bennie Mensink
telefoon
06-23937660
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Dinsdag en zaterdag 9:30 - 16:00 uur, als de molen draait en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie

Pannenkoekmeel div. broodmixen div. cake mixen, kruidkoek en muesli

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Hollandsche Molen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der kunststenen; koekenbreker; sleepluiwerk.
Kleine buil en mengketel (beide van recente datum). 

versieringen

Aardige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift 'Anno 1926' en enige bladmotieven

Op de achterbaard staat vermeld:
De Hollandsche Molen

Twee gevelstenen met de opschriften:
"Door haar die op den wind vertrouwt,
al sloeg die windt mij al te boud,
kreeg ik een tweede leven;
Mijn romp, die vroeger was van hout
heeft zij van steen weer opgebouwd
en mij haar naam gegeven".


en

"Verwoest door cycloon 10 aug. 1925
opgebouwd door de Vereeniging "De Hollandsche Molen",
daartoe in staat gesteld
door het Nationale Steuncomité "Stormramp"
Bouwers A.J. en L. Dekker te Hazerswoude-Moerkapelle.
In gebruik genomen jan. 1927

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels (1989). Kruihaspel.
vlucht
26,00 m.
vang
Vlaamse vang; onbekend aantal scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 60 kammen
Bovenschijfloop 35 staven
Spoorwiel 90 kammen
Steenschijfloop 27 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 5,71

hoogte
van de stelling: 4,00 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Van Bussel met Ten Haveklep; buitenroede systeem Van Bussel
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Groot Wesseldijk ✉︎ 60 binnen 1998 1999 binnen aanw. 26,00
Groot Wesseldijk ✉︎ 61 buiten 1998 1999 buiten aanw. 26,00
Pot ✉︎ ? binnen ? 1926? binnen 1998 26,00
media-bestand
Roede g.n., Pannevis
Pannevis
✉︎ g.n. buiten 1866? 1926 buiten 1998 26,00
wiekverbeteringen

Sinds 1952 heeft deze molen op de binnenroede het systeem Ten Have met stroomlijnneus; op de buitenroede het systeem Van Bussel.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 989, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 989 1875 1926 aanw. 05,80
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
Gebrs. Dekker, Hazerswoude, ontwerp en advies; Fa. Hertog, Moerkapelle, uitvoering (1926)
omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Berkelland is eigenaar sinds 2004; daarvoor de vm. gemeente Neede sinds 1944; daarvoor Vereeniging De Hollandsche Molen sinds 1926.

geschiedenis

Tot 10 augustus 1925 stond op deze plaats op de Needse Berg een uit 1733 daterende standerdmolen. Bij de stormramp, die op deze dag Achterhoek en delen van Brabant teisterde en waarbij ook diverse molens tenonder gingen, waaide deze molen om.

De Vereniging De Hollandsche Molen liet vervolgens met behulp van het Nationaal Steuncomité Stormramp als vervanging deze stenen stellingmolen bouwen. Hiervoor werden kap en gevlucht van de bovenmolen van de polder Esse, Gans- en Blaardorp te Nieuwerkerk aan den IJssel gebruikt. Op 3 maart 1927 werd de nieuw gebouwde molen officieel aan de Vereniging overgedragen.

De nieuwe molen was geen succes. Degenen die verwachtten dat hier een korenmolen met een geheel moderne opzet was gerealiseerd, kwamen bedrogen uit: de nieuwe molen was totaal niet modern maar eerder primitief ingericht. De teleurstelling was groot en in het vakblad 'De Molenaar' stonden veel (en meestal ook felle) kritische opmerkingen. 
Niet verwonderlijk werd na slechts enkele jaren het graanmalen opgegeven en kwam de molen tot stilstand. Begin 1944 schonk "De Hollandsche Molen" de molen aan de gemeente Neede.

In 1951/52 kreeg de molen een Ten Haveklep met stroomlijnneuzen en werd vervolgens als houtzaagmolen ingericht. Net als het graanmalen was dit geen succes.
Pas in 1976 werd de molen met het aanbrengen van een nieuw koppel stenen weer maalvaardig als korenmolen. Sindsdien wordt geregeld rogge voor een bakker gemalen.

Opmerkelijk is de stelling van deze molen: deze is geheel dichtgemaakt met geasfalteerde bekleding. De haken van de krui- en bezetketting worden daarom aan de stijltjes van het baliehek aangebracht. 

 

aanvullingen

toelichting naam

De molen is vernoemd naar vereniging "De Hollandsche Molen", die na de stormramp van 10 augustus 1925 (waarbij de voorganger geheel verwoest werd) het initiatief nam tot wederopbouw.

wetenswaardigheden

Een bijzonder woord van waardering verdient de vroegere vrijwillig molenaar Bertus Pasman: deze droeg op 1 juli 2017, na 38 jaar trouwe dienst, het molenaarschap over aan een nieuwe generatie.

literatuur

Esselink, Erwin, 'Molens in de stormramp van 1925', in: Molenwereld 141 (2010) 374 - 376.

foto's

foto's