Molen Polder 431, Hichtum

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1832

verdwenen

circa 1929

opvolger

Molendatabase.net dbnr. 640

geschiedenis

Deze achtkante bovenkruier bemaalde de polder 431 (35 ha).
Bron: archief Ten Bruggencate.
-----

Na enkele andere eigenaren, werd Johannes Aukes Hannema in 1892 [correctie hieronder] eigenaar van de landerijen en de molen. Volgens Joop Hannema moet er een spinnekop hebben gestaan [correctie hieronder], hij heeft hier vroeger wel eens foto’s van gezien.
Rond 1929 werd de molen vervangen door een windmotor.
Bron: Verdwenen molens rond Hichtum, website Lolle Baarda.
-----

In de provinciale opgaven van 1867, gedaan door H.J. Boersma, werd gezegd dat de vlucht van de molen 10,65 meter was en dat er 38,94 ha werd bemalen. De polder bestond al "sedert onheugelijke jaren".
In 1890 werd de “zathe en landen met boerenhuizing en schuur, watermolen en verdere toebehooren, zeer geriefelijk staande en gelegen te "Sieswerd" onder Hichtum, nabij Bolsward, verhuurd aan Auke Harmens Boersma” door notaris W.A. Peereboom te Bolsward geveild (Leeuwarder Courant 9 december 1890).
De akte daarvan bevindt zich in het notarieel archief (inv.nr. 16084, akte nos. 234 en 254) en geeft meer details. De verkoop was in opdracht van mr. Abraham Ferf, ambtenaar van het openbaar ministerie te Heerenveen. Als veertiende perceel werd genoemd:
“Een stuk weiland met de molenpolle, kadastraal bekend op nommers 408, 405, 407 en 406 zamen groot drie hectare zeven en vijftig are veertig centiare. (...)
Nota. De molenpolle nommer 406 blijft voortdurend bezwaard met den opstal van den watermolen. De hekken en stekken op- en om de molenpolle komen in onderhoud bij den molen.”
Op 24 december werden de percelen 1 t/m 14, de boerderij c.a. en de meeste landerijen, als één geheel voor ƒ 54.511,50 verkocht aan Johannes Aukes Hannema te Dedgum.

Dat gebeurde dus niet pas in 1892, zoals Joop Hannema beweerde. Tevens beweerde hij dat het een rond 1929 verdwenen spinnekop was, terwijl Ten Bruggencate in augustus 1929 noteerde dat het een achtkante molen was geweest. Dat kan hij best nog hebben vernomen, omdat in 1923 de molen nog gewoon in functie was (waterstaatskaart).

Veehouder Johannes Aukes Hannema was ook betrokken bij een heel andere molen. Op 5 juni 1905 ging hij een vennootschap aan met Roelof Lubberts Smilde, olieslager te Sneek, met als doel “het voor gemeenschappelijke rekening drijven eener olieslagerij met handel in lijn- en raapkoeken, olie, zaad, maïs en andere daaraan verwante artikelen, onder de firma R. L. Smilde en Co”. Dat had betrekking op gemechaniseerde oliemolen De Onderneming in Sneek (Tenbruggencatenummer 01441 f). Dat was geen succes, want de ontbinding van de vennootschap was al op 19 juli 1906. De “machinerieën en materialen enz. afkomstig van eenen geamoveerde stoomoliemolen” (waaronder een grenen koningsspil) van de fa. Smilde en Co. aan de Oppenhuizerweg werden op 24 oktober 1906 geveild.

De boerderij met watermolen “op Sijdswerd onder Hichtum”, tot dan toe door hem zelf gebruikt, werd door J.A. Hannema in 1907 te huur aangeboden (LC 12 februari 1907). Vervolgens was er een “groot boereboelgoed” op 4 mei (LC 30 april 1907). Al het vee, twee paarden en het boerengerei, zoals karnmolen, gierpomp, hek- en stekpalen en een ijzeren melkbootje, werden daarbij verkocht.
Op 3 april 1918 was er weer een dergelijk boelgoed, toen voor M. Osinga op Sieswerd onder Hichtum (LC 28 maart 1918).

Dick Bunskoeke, 6 mei 2020.