Molen Rijsterpolder, Rijs/ Riis

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1720

1832 vervangen ?

verdwenen

1930

omgewaaid

opvolger

Molendatabase.net dbnr. 1028

geschiedenis

De molen op het kadastrale perceel gemeente Balk sectie F no. 42) werd in 1830 al duidelijk achtkant aangegeven. Wellicht werd ter vervanging van die molen in 1832 een molen uit Nijelamer hier geplaatst. De provinciale inventarisatie uit 1867 meldt dat de molen van de Rijsterpolder zowel gronden in Gaasterland als in Hemelumer Oldeferd bemaalde en dat de polder na de stichting (voor 1800) “rond 1840” nog vergroot was tot ruim 349,55 ha. Dat zal wel slaan op de verbinding met de Zomerpolder van Kolderwolde [Tenbruggencatenummer 06474 x], zoals die volgens de waterstaatskaart van 1873 bestond (360 ha).

Blijkens het archief van de Zomerpolder werd in 1832 een molen voor de bemaling gebouwd, afkomstig uit Nijelamer. Dat moet de in 1831 door J.P. Berkenbosch in Nijelamer aangeboden watermolen met 18,17 meter vlucht zijn geweest (Leeuwarder Courant 11 oktober 1831) [Tenbruggencatenummer 10778]. Helaas blijkt nergens de plaats van die tweede molen, maar het kan goed zijn dat die vanwege de combinatie met de Rijster Polder de oude molen daar verving. Daarna was de capaciteit voldoende om de bemaling te combineren, uitgezonderd een laag deel in de Zomerpolder. De molen van de Rijsterpolder had in 1867 een vlucht van 18 ½ meter en dat klopt dus aardig met de molen uit Nijelamer. Als molenaar werkte er toen Berend A. de Vries. Die zal in het naastgelegen huisje hebben gewoond en deed ook de opgaven voor de inventarisatie. Dat kan verklaren waarom hij niet 1832 maar “rond 1840” opschreef voor de vergroting van de polder: hij kwam pas veel later in de polder wonen.

Dick Bunskoeke, 18 mei 2020.
-----

De molen staat aangegeven op de TMK van ca. 1850.

Op de topografische kaart van 1933 staat ter plekke een windmotor aangegeven.
-----

Bemaalde de Rijsterpolder (360 ha), en werd vervangen door een windmotor.
Bron: archief Ten Bruggencate.
-----

Leeuwarder Courant, 3 jan. 1930:
"Hedenmorgen is de nog overgebleven watermolen in den Rijsterpolder door den hevige storm omver gewaaid en geheel onbruikbaar geworden. Vermoedelijk zal hij nu door een windmotor worden vervangen."
Leo van der Drift, 14 sept. 2008.