Molen De Hoop, Sprundel

Sprundel, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
De Hoop
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1977. Zeer ingrijpend hersteld na jaren van intens verval.
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis.

adres
Molenerf 2
4714 ET Sprundel
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02654
oude dbnr.
B596
Meest recente aanpassing
| Streek
media-bestand
Molen 02654 De Hoop (Sprundel)
Pieter Zuijkerbuijk (26-3-2021)

locatie

plaats
Sprundel
gemeente
Rucphen, Noord-Brabant
streek
Baronie en Markiezaat
kadastrale aanduiding
Gemeente Rucphen, sectie F, nr. 3537
geo positie
X: 100709, Y: 394568
N: 51.53747, O: 4.60467
biotoopwaarde
1 (slecht)
landschappelijke waarde
Niet bijzonder groot meer: rond de molen staan veel beplantingen en ook is er vrij veel bebouwing.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenerf 2
4714 ET Sprundel
molenaar
Wim Aarts / Martin Snel
telefoon
06-44086437
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Dinsdag 10:00 - 15:00 uur en de 1ste en 3de zaterdag van de maand 11:00 - 14:00 uur en op afspraak. 

toegangsprijzen
winkelinformatie

Te koop in ''t Sprundels Meulewienkeltje': meelproducten op bescheiden schaal. 
Ook de locale Plus-supermarkt verkoopt meel van deze molen.

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Scholen kunnen op afspraak en bij voorkeur op dinsdag De Hoop bezoeken.

bijzonderheden

Groepen tot 25 personen kunnen (op afspraak) genieten van een molenarrangement.

fietsroute
fietsroute in de buurt van De Hoop via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der en één koppel 16der (2015) kunststenen; borstelbuil (2017); pletterij (elektrisch, 2017); sleepluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, groen geverfd, wit afgebiesd, op de koppen van de voeghouten getimmerd, met de opschriften
'ANNO 1840' en 'Corn. van Chaam'

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 48 ijzeren rollen. Kruilier.
vlucht
23,20 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 68 kammen
Bovenschijfloop 27 staven, steek 11 cm.
Spoorwiel 65 kammen
Steenschijflopen 24 en 22 staven, steek 10,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,82 en 1 : 7,44

hoogte
van de belt: 3,75 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 221, Derckx
Derckx
✉︎ 221 buiten 1977 1977 buiten aanw. 23,20
media-bestand
Roede 222, Derckx
Derckx
✉︎ 222 binnen 1977 1977 binnen aanw. 23,20
wiekverbeteringen

Deze molen heeft indertijd op de binnenroede het systeem Van Bussel gehad. Dit was tenslotte door het sterke verval verdwenen. De buitenroede, die allang verdwenen was, moet een Oud-Hollands opgehekte houten borstroede zijn geweest. 
In 1977 kreeg de molen op beide nieuwe roeden Oud-Hollandse ophekking.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Wauters Koeckx ✉︎ g.n. ? ? aanw. 04,19
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis.

molenmaker
Cornelis van Chaam (bestek en/of uitvoering), 1840
omwentelingen
eigendomshistorie

De Molenstichting De Hoop Sprundel is eigenaar sinds 2 maart 2015; daarvoor was dat vanaf 1972 de gemeente Rucphen.

geschiedenis

Deze molen werd in 1840 in opdracht van bakker Cornelis Peters gebouwd.

Na hem waren de eigenaren:
Joh. Cz. de Weert (1850 - 1873)
Johannes van de Zande Wzn. (1873 - 1877)
Adriaan van Reijen (1873 - 1886)
Johannes van de Zande Wzn. (1886 - 1893)
Jan de Visser (1893 - 1903)
Cornelis v.d. Sande (1903 - 1907)
Johannes Jac. Verpaalen, de laatste die deze molen beroepsmatig gebruikte (1907 - 1948).
Petrus en Adrianus Verpaalen (1948 - 1972)
Gemeente Rucphen (1972 - 2015)

In 1960 stond de molen al meer dan 10 jaar stil en was de toestand zorgwekkend: zo was van de (houten) buitenroede toen al nauwelijks meer iets over. Tien jaar later was de situatie ronduit dramatisch: de molenberg op sommige plaatsen vrijwel verdwenen, het binnenwerk beschadigd (en deels geplunderd).

In 1972 werd de gemeente Rucphen eigenaar. Snel heeft men toen conserverende maatregelen genomen om verder verval zoveel mogelijk tegen te gaan: deuren werden dichtgemetseld en de kap voorlopig waterdicht gemaakt. 
In 1976/1977 voerde molenmaker Bos (Almkerk) een zeer grote restauratie uit. Dit hield heel veel in: zo moesten de gewelven van de inrijpoorten geheel worden vernieuwd (los van het vele werk dat aan de stenen romp nodig was). Kap, staart, zolders werden eveneens nieuw en het geplunderde gaandewerk kreeg een nieuw koppel stenen.
Op 24 september 1977 is de molen feestelijk in gebruik gesteld door burgemeester Derckx van de gemeente Rucphen. In de jaren daarna is er steeds volop gedraaid en ook gemalen.

In september 2023 nam Toon Hendrikx na ruim 15 jaar trouwe dienst afscheid als vaste molenaar. 

aanvullingen

literatuur

Petra Veraart, Molen "De Hoop" Sprundel. Uitgave Heemkundekring Sprundel Onder Baronie en Markiezaat 1987.
Dit boekwerk is ter inzage als PDF-file via de website van de molen.
Ton Meesters, De vier molens van molenmaker Van Chaam, in: De Meule nr. 68 (2010) pp. 18-26.
Ton Meesters, De bouw van de molen "De Hoop" in Sprundel in 1840, in: De Meule nr. 74 (2012) pp. 17-31.

trivia

De buitenroede is volgens mededeling gebroken nadat ooit een koe had besloten, de molenberg te beklimmen. De koe overleefde het niet, de buitenroede feitelijk ook niet. 
(De Molenaar, 26-10-1971).

foto's

foto's