Op 13 mei 1626 werd de Oudendijkse polder opgericht. Later werd het noordelijke deel bekaad en bemalen door een wipmolen.
Omdat de opbrengst van de landerijen slecht was, werd op 25 november 1726 het HHR Rijnland om toestemming gevraagd de polder te mogen afgraven om het winnen van slagturf mogelijk te maken. Daartoe werd een ringdijk aangelegd.
De polder bemaalde gedurende enige tijd tevens de Boepolder (Tenbruggencatenummer 08593) en de Plaspolder (Tenbruggencatenummer 08594).
Op 28 mei 1761 werd besloten de Oudendijkse polder droog te maken met twee achtkante vijzelmolens. Voorlopig werd alvast het plaatsen van diverse weidemolens toegestaan om de ergste wateroverlast te bestrijden. De eerste vijzelmolen werd overgenomen van de Vierambachtspolder en opgebouwd in 1761.
Een extra ondermolen (Tenbruggencatenummer 01789 bis s) werd in 1763 aanbesteed en was pas in 1765 gereed. In 1817 werd de verzakte ondermolen iets meer zuidoostelijk op een nieuwe fundering geplaatst.
Nederlandsche Staatscourant, 6 augustus 1817
"Schout en Poldermeesteren van de Ouwendijksche en Boepolder, onder Esselijkerwoude, zijn voornemens, op woensdag den 20sten augustus 1817, des voormiddags ten 10 uren, in het huis der gemeente te Woubrugge, publiek aan te besteden, het graven van eenen molen- of fondeerput, met het drooghouden van denzelven; het heijen der palen met het leggen van het fondament, het opmetselen van een steenen voet enz., met al de daartoe benoodigde leverantien, dienende tot de verplaatsing van den ondervijzelmolen, in bovengemelde polders."
Opregte Haarlemsche Courant, 27 juni 1818
"Schout en Poldermeesteren van de Ouwendijkfche- en Boepolders, onder Esselijkerwoude of Woubrugge, zijn van meninge in het openbaar, volgens bestek en Conditien te Besteden, op Donderdag den 9 Julij 1818, des voordemiddags ten 10 uren, in het Huis der Gemeenten, te Woubrugge voornoemd: Het maken eener ROLSTELLING, tot het overbrengen van den ONDER-VIJZEL-MOLEN, van den Oude- op de Nieuwe gemetzelde Steenen-Voet, het geheel overbrengen van gezegde Molen, benevens de aan dezelve te doene REPARATIËN, en annexe WERKZAAMHEDEN en LEVERANTIËN; alies ingevolge Bestek, het welk ter Lezinge legt te Woubrugge, in het huis der Gemeente; enz...."
Beide vijzelmolens werden in 1914 gesloopt na gereedkomen van het gemaal Rijlaarsdam. De molens werden voor ƒ 1125 verkocht aan de gebr. J. en P. de Boer, alleen mocht Jb. Kroon voor ƒ 47,25 315 kammen en staven overnemen. De laatste molenaar op de bovenmolen was H. van Harten, op de ondermolen Jacob Kroon. Een gevelsteen uit de ondermolen zou zijn overgebracht naar het museum van Woubrugge.
Tijdens het verbeteren van een fietspad stuitte men op het fundament van de bovenmolen, hiervan is nu een rustpunt voor fietsers gemaakt.
Bron ondermeer: Jaarboekje Rijnlandse Molenstichting 1989.
Met dank aan H. van der Kaay.
Molen 01789 bis r Polder Oudendijk, bovenmolen (Woubrugge)
Links de bovenmolen, rechts de ondermolen. Links verderop de Veendermolen. Foto: onbekend, collectie DVM
nog waarneembaar
Fundering, vijzelgoot.
-----
Een gruwelijk vandalisme; of om met Victor de Stuers te spreken: Holland op zijn smalst.
Het achtkante muurtje is inmiddels vervangen door een achtkante bestrating. De glasplaat waarmee de vijzelkom is afgedekt, is altijd beslagen.
Frans Weemaes, 31 oktober 2021.
Molen 01789 bis r Polder Oudendijk, bovenmolen (Woubrugge)
Foto: n.n.
Molen 01789 bis r Polder Oudendijk, bovenmolen (Woubrugge)
Foto: Jan-Willem de Winter, oktober 2005
Molen 01789 bis r Polder Oudendijk, bovenmolen (Woubrugge)
Op de oude foto is geheel links van het gemaal de molen van de Veenderpolder te zien, die in 1926 werd afgebroken en vervangen door een nieuwe molen die nog steeds maalvaardig is (Tenbruggencatenummer 05152).
