Molen De Wandelaar, Bussum

Bussum, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Wandelaar
modeltype
Wipmolen, stellingmolen
functie
specerijenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01077
oude dbnr.
V1685
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01077 De Wandelaar (Bussum)
Foto: n.n., opname 1934, de molen aan de Sint Janslaan, coll.Ad Bakker

locatie

plaats
Bussum
plaatsaanduiding
Verlengde St. Janslaan/ hoek van de Ceintuurbaan en de T.B. Huurmanlaan
gemeente
Gooise Meren, Noord-Holland
streek
Het Gooi
geo positie
X: 140520, Y: 475550
N: 52.26778, O: 5.17508

constructie

modeltype
Wipmolen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
stellingmolen
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
afkomstig van
geschiedenis
Klaas Bakker, gehuwd met Hendrica Verweij wilde net als zijn vader Anthonie aan de slag als molenaar. Hij vroeg een vergunning aan om een houten molen te mogen bouwen op het toen nog open terrein hoek Hamerstraat/St. Janslaan.
Bron: onbekend.
-----

De molenaar Anthonie Bakker stamde uit een Zaans molenaarsgeslacht. Hij was eerder eigenaar/molenaar van “De Volharding” in Bussum (database nr. 1392). Door opbrengsten uit de verkoop van “De Volharding” voor afbraak kon Bakker een kleine achtkante stellingmolen uit de Zaanstreek aankopen en liet deze naar Bussum overplaatsen. De molen, met de hoogste wiektop van 18 meter boven straatniveau, stond op de hoek van St. Janslaan en Hamerstraat.
Aangezien het om een houten bouwwerk ging, kreeg hij vergunning om binnen de z.g. Verboden Kring (in de geschutzone van de naburige Vesting Naarden, waar alleen houten huizen gebouwd mochten worden en weer gemakkelijker afgebroken moesten worden in geval van militaire conflicten). Doordat Naarden in 1926 als vesting werd opgeheven, kon Bussum daardoor uitbreiden en Anthonie Bakker werd opnieuw met biotoop-problemen geconfronteerd. Bussum was uit het benauwde corset van de Verboden Kring verlost, haalde opgelucht adem en begon naar hartenlust te bouwen. De omgeving van de molen raakte volgebouwd. Er zat voor Bakker niets anders op dan zijn molen af te breken en te verhuizen, want hij gaf nog niet op en zag nog steeds mogelijkheden.

Door de afbraak waren er wat onderdelen onbruikbaar geworden, zodat het model moest worden aangepast. Het werd in plaats van een achtkante molen een kleine wipmolen, eveneens met stelling. Deze molen was een allesmaler. Behalve gewone maalstenen voor graan en specerijen was er ook een kleine kollergang voor het vergruizen van brokjes steenafval van steenhouwbedrijven, nodig voor de aanleg van de zg. terrazzo-vloeren. Op de foto ziet men rechts bulten brokjes natuursteen liggen. De gangvloeren van de inmiddels afgebroken R.K. Majella-ziekenhuis in Bussum waren van terraczzo gemaakt, afkomstig van "De Wandelaar".

Op de voorgevel van "De Wandelaar" stonden aan de weerszijden van het raam op de eerste zolder teksten uit Jesaja 40:31 in de Bijbel: "Zij zullen loopen en niet moede worden" (links), en "Zij zullen wandelen en niet mat worden" (rechts). En onder het raam de naam van de molen. De naam van dit molentje verwijst naar het feit dat hij was verplaatst.

De plaats van “De Wandelaar” is nu de hoek van de Ceintuurbaan en de T.B. Huurmanlaan. Volgens kleinzoon Hans Bakker, die ik in 1988 heb ontmoet, was "De Wandelaar" in Zaanse kleuren geschilderd. De staart had geen trap, maar men kon met een losse ladder de deur van het bovenhuis, dat aan de onderkant een heel mooie vertanding had, bereiken. De vlucht was 8 meter. Tegen de trapzijde van de vierkante onderbouw was er een bescheiden woonhuis aangebouwd, met een zadeldak met dakpannen.

In december 1950 moest dit bijzondere molentje plaats maken voor flatgebouwen op deze locatie.
Martin E. van Doornik, 10 nov. 2006.

aanvullingen

trivia
Foto 3 is uit de privé-collectie van M.E. van Doornik. "Mijn vader heeft in 1936 deze foto gemaakt waarvan ik het negatief nog in bezit heb."