Molen Oude Doornse Molen, Almkerk

Almkerk, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
Oude Doornse Molen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van de Oude Doornse polder, thans buiten bedrijf

adres
Oude Doorn 1
4286 EV Almkerk
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Oude Doornse Molen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01197
oude dbnr.
B493
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01197 Oude Doornse Molen (Almkerk)
Tony Hop (29-01-2022)

locatie

plaats
Almkerk
plaatsaanduiding
gemeente
Altena, Noord-Brabant
kadastrale aanduiding
Gemeente Woudrichem, sectie E, nr. 320
geo positie
X: 124796, Y: 421226
N: 51.77889, O: 4.94953
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Oude Doorn 1
4286 EV Almkerk
molenaar
Wout van der Beek / Marco Castelijn / Marco van Steenis
telefoon
06-2230 3507
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Grotendeels grenen achtkant, gedekt met riet, op hoge gemetselde voet
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad; eenvoudige stookplaats met bedstee (geen woning) in de molen.

versieringen

Zeer eenvoudige baard, geheel geteerd, zonder opschrift

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 55 ijzeren rollen. Kruirad met hoge bank.
vlucht
24,50 / 25,08 m.
vang
Vlaamse vang; 5 deels vaste, deels scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 33 staven, steek 12,3 cm.
Onderschijfloop 24 staven
Onderwiel 87 kammen, steek 16,4 cm.
Overbrengingsverhouding 1,79 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Pot ✉︎ ? buiten ? 1934 buiten aanw. 25,08
Pot ✉︎ 1117 binnen 1878 1933 binnen aanw. 24,50
wiekverbeteringen

Van 1932 tot 1967 was deze molen op beide roeden voorzien van het systeem Dekker. Daarna is dit teruggerestaureerd naar Oud-Hollands.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 230, Sterkman & Zn, wed. A.
Sterkman & Zn, wed. A.
✉︎ 230 1863 aanw. 05,55
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 1069, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 1069 1876 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
circa
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van de Oude Doornse polder, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Het precieze bouwjaar van deze molen is niet bekend, het moet rond 1700 zijn geweest. Voorganger was een wipmolen die al op een landkaart van 1601 staat vermeld. De uitwateringssluis van de eerste molen dateert zelfs van 1461. Dat de huidige molen een voorganger had, bewijst ook het jaartal 1664 op een sluitsteen in de gemetselde achterwaterloop.

Het achtkant is opgebouwd uit Amerikaans grenenhout; alleen beide stijlen aan de schepradzijde zijn, zoals vaak het geval bij dit type molen, van eiken. De molen staat op hoge poeren mét een tafelement. Tussen de poeren zijn veldmuren gemetseld.

In 1788 werd bestrating in de molen gelegd, een schoorsteen met schouw en een stookplaats gemetseld en een bedstee aangebracht. Op het spilkalf bevinden zich vele inkervingen, de oudste uit 1718.

Tot maart 1965 werd de polder De Oude Doorn uitsluitend met windkracht bemalen (met uitzondering van enkele jaren waarin ook een hulpvijzelgemaaltje met ruwoliemotor werd ingezet).
De molen heeft veel voor de polder kunnen betekenen, ook in drie bijzondere gevallen: na de inundaties van 1940 (de Hollandse Waterlinie) en 1944 (op last van de Duitse bezetter) en ook na de watersnoodramp van 1 februari 1953, maalde hij met zijn verdekkerde wiekenkruis de polder droog.

De ruilverkaveling, in 1962 ingezet, betekende het einde voor de molen als functioneel poldermaalwerktuig. Het als gevolg van de nieuwe indeling duidelijke verlaagde polderpeil maakte aanleg van een rondmaalcircuit noodzakelijk. De Molenstichting Het Land van Heusden en Altena zorgde als nieuwe eigenaar voor de aanleg hiervan, waardoor het scheprad water kon blijven verzetten.
Zo heeft de molen na 1965 nog steeds veel gedraaid en hebben, zeker in de begintijd van vrijwillig molenaarschap (tussen ca. 1970 en 1975) de nodige personen hier hun opleiding gekregen.

Ondertussen was deze molen in de loop der jaren wel behoorlijk verzakt. In 2009 viel het besluit om daar iets aan te doen. Begin 2011 zette men de molen stil, waarna in 2012 werd begonnen. Het bleef niet alleen bij rechtzetten (waartoe de fundering deels werd vernieuwd): romp en kap kregen geheel nieuw riet en beide oude Potroeden zijn gerepareerd en vervolgens weer gestoken.
Lastig is alleen, nu de molen is rechtgezet, dat deze roeden, beide tweedehands en ongelijk van lengte, op sommige gedeelten van de molenwerf veel te kort blijken! 

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is genoemd naar de polder die hij kon bemalen.

foto's

foto's