Molen De Hoop, Gorssel

Gorssel, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
De Hoop
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00914 a
oude dbnr.
V385
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 00914 a De Hoop (Gorssel)
Foto: deel ansichtkaart (opname rond 1920)

locatie

plaats
Gorssel
plaatsaanduiding
aan de Grindweg
gemeente
Lochem, Gelderland
streek
Achterhoek en Liemers
kadastrale aanduiding 1811-1832
Gorssel E (3) 377 Philippus Dommerholt, landbouwer
geo positie
X: 210730, Y: 468548
N: 52.20222, O: 6.20244

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
circa 1822 verbrand, 1823 herbouwd
verdwenen
1920 onttakeld 1927-1936 afgebroken
geschiedenis

De bouw van de voorganger van deze molen werd begonnen in 1821 en werd voltooid in 1822 voor Philip Dommerholt en Jan Lucas Willemsen.
Reeds op 5 juli 1822 sloeg de bliksem in, en ging de molen door brand verloren. Door een verzuim met de verzekering kregen de eigenaren geen schade vergoed.
Zutphensche courant, 21 maart 1924:
"Slechts een 10tal dagen vóór den brand waren wel de noodige maatregelen voor verzekering genomen, maar door een verzuim hadden de eigenaren Philip Dommerholt en Jan Lucas Willemsen op den dag van den brand nog geen polis ontvangen.
Dientengevolge werden geen assurantiepenningen uitgekeerd. Drie maanden later wendden de gedupeerden zich met een adres tot den Koning om financiële hulp voor het wederopbouwen. Het resultaat hiervan was dat hun in Augustus van het volgende jaar eene bijdrage werd verleend van ƒ 319 of 1/8 van de totale schade."

De molen had een achtkante stenen onderbouw, en een houten met riet gedekte bovenbouw en kap.

In 1907 werd Gerrit Willem Dommerholt de eigenaar, hij verkocht de molen in 1912 aan Antonie Jansen.
Antonie Jansen, landbouwer/bakker/molenaar, geboren op 30 mei 1887 te Warnsveld, overleden op 13 januari 1971 te Markelo op 83-jarige leeftijd.

Koop in 1912 van de molen in Gorssel:
Voor mij Huibert Capel, notaris ter standplaats Zutphen is verschenen de Heer Gerrit Willem Dommerholt, molenaar wonende te Gorssel.
Welke comparant verklaarde te hebben verkocht en in vollen en vrijen eigendom over te dragen aan den Heer Antonie Jansen, molenaar wonende thans te Gorssel die alhier insgelijks verschenen verklaarde van eerstgenoemden comparant te hebben gekocht en in koop te accepteeren:
De windkorenmolen "De Hoop" genaamd, bestaande uit windkorenmolen, stoomgemaal, woonhuis, schuur, loods, tuin, erven, weiland, akkerhout en wegen, staande en gelegen bij en naast elkander aan den grintweg in het dorp Gorssel, met machinerieën, gereedschappen (waaronder begrepen de petroleummotor met onderdeelen), den compleeten inventaris, in een woord alles wat tot het molenaarsvak behoort en daartoe gebezigd wordt en in of op gemeld onroerend goed aanwezig is, behalve een bascule met gewichten en zakken die de verkooper voor zich reserveert, kadastraal bekend als Gemeente Gorssel in sectie E nummers 2398 weg groot een are, 2399 weiland en akkerhout groot acht aren, 2400 grasgrond groot twee aren, 2697 molen, schuur en erf groot zes aren dertig centiaren, 2853 stoommeelfabriek en erf groot zeven en zeventig centiaren, 2969 huis, schuur en erf groot achttien aren drie en vijftig centiaren, 2970 grintweg groot vijf aren tien centiaren, tezamen groot een en veertig aren zeventig centiaren.
Door verkoper in eigendom verkregen krachtens akte van transport den tweeden Februari negentien honderd zeven voor notaris Peter Hillebrand van der Saag te Deventer verleden, overgeschreven ten hypotheekkantore te Zutphen den zeven en twintigsten Maart van dat jaar in deel 719 nummer 53.
Comparanten verklaarden dat deze verkoop en koop is geschied voor eenen koopprijs van dertien duizend gulden. -- f 13000,--.
Informatie van Anton Vedders


In 1918 verkocht Antoni Jansen de molen aan de Coöperatieve Aankoopvereniging "Gorssel", die hem in 1920 buiten werking stelde en afbrak.

07-07-1922: De Graafschapper

GORSSEL. Inde jaarvergadering van de Coöp. aankoopvereen. werd het maalloon met 1 Juli verlaagd met 10 ct. per H. L. De windmolen zal gedeeltelijk worden gesloopt, omdat het windmalen niet rendabel is. De steenen worden overgebracht naar ’t stoomgemaal, de ruimte wordt bergplaats voor granen enz. De aftr. werden herkozen. Het Landbouwblad werd onmisbaar geoordeeld. Elk lid zal met 1 Jan. ’23 ƒ 1 daarvoor betalen, het meerdere uit de kas, die tot genoemden datum het verhoogde bedrag voor haar rekening neemt.



Nadat de molen voor WO II in Gorssel is afgebroken is van de 2 molenstenen een monumentje gemaakt, ik heb als kind daar gespeeld. De vereniging ‘De Elf Marken’ in Gorssel heeft daar inmiddels een foto van achterhaald. Dit monumentje in een driehoekig perkje was een liggende steen en een op zijn kant daarop die verticaal gehouden werd door twee gedraaide stalken staven gemaakt door kunstsmid Jonkers die destijds in Gorssel zijn smederij had.
Het perkje werd omringd door de Molenweg, de Kromme Molenweg (nu Nijverheidsstraat) en een zandweggetje dat ook uitkwam op de Molenweg. De laatste weg en de Nijverheidsstraat hadden een scheve aansluiting op de Molenweg. Deze situatie is vanuit veiligheidsoverwegingen veranderd in een rechte T kruising waarbij het nieuwe weggedeelte dwars door het perkje ging lopen en het monumentje verdween. Beide stenen werden aan de westkant tegen een omheining gedeponeerd en hebben daar een groot aantal jaren gelegen. Daarna is er een steen verdwenen. De helft (en mogelijk beide) wordt nu gebruikt als stoep voor de voordeur van de bungalow aan de Dommerholtsweg nr. 10 in Gorssel (mogelijk ligt de andere
De eerste bewoners waren Bertus Klein Ovink en zijn vrouw. Klein Ovink is een aantal jaren adjunct directeur van de C.A.V. (Coöperatieve Aankoop Vereniging) geweest voordat Ab ten Have dat werd. Mijn vader (G.J. Kraaijenbrink) was daarvan directeur van , ik meen, vanaf 1932 t/m 1968. Waarschijnlijk heeft Klein Ovink de steen bij de bouw rond 1980 van zijn bungalow voor zijn stoep geconfisqueerd met of zonder toestemming van de gemeente Gorssel als aandenken van zijn werk bij de coöperatie.
Afgelopen week op 11 mei hebben mevrouw E. de Ruiter van ‘De Elf Marken’ en ik een en ander gecontroleerd en is van de molensteen bij de stoep een foto gemaakt.
De verdwijning van een steen in een diep gat kan dan ook als een sprookje worden beschouwd. Waar zou dat gat ook plotseling vandaan gekomen moeten zijn?

Informatie van Henk Kraaijenbrink, 15 mei 2022

bronnen

Bronnen: 
- "De Gorsselsche molens van weleer", art. door J. de Graaf in "Archief Oudheidkundige Vereniging De Graafschap", december 1958. Verzameling H. van der Kaay. 
- onderstaande aanvullingen. 

nog waarneembaar

aan de Molenweg ligt nog een halve molen(loper)steen.

aanvullingen

trivia

NB De aangegeven locatie is een schatting naar de TK van 1911.

afb.4: De foto van de molensteen, bevindt zich bij de voordeur van een huis aan de Dommerholtsweg 10. Phillipus Dommerholt was de eerste eigenaar was van de molen.


foto's

foto's