Molen Barremolen, Zoeterwoude

Zoeterwoude, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Barremolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van de Oude Groenendijkse- of Barrepolder, thans buiten bedrijf

adres
Burgemeester Smeetsweg 1
2382 PH Zoeterwoude
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Barremolen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00064
oude dbnr.
B1146
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 00064 Barremolen (Zoeterwoude)
Foto:Ton Koorevaar (02-08-2011)

locatie

plaats
Zoeterwoude
plaatsaanduiding
Zoeterwoude-Rijndijk
gemeente
Zoeterwoude, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Zoeterwoude, sectie H, nr. 184
geo positie
X: 97113, Y: 460639
N: 52.13092, O: 4.54177
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Grotesk: de belevingswaarde werd al vanaf ca.1975 sterk verminderd door de gebouwen van de Heineken Brouwerij en daar zijn begin 2016 vier ca. 100 meter hoge windturbines bijgekomen. De molen staat ingeklemd tussen de twee oostelijke daarvan. De windvang is intussen uit de meeste richtingen nog steeds zeer behoorlijk te noemen.

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage voet; aan schepradzijde zijn drie velden tot ca. 2 meter gedekt met gepotdekselde planken
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad, Ø 5,84 m.; breed 0,55 m.
Woning in de molen (niet in gebruik)

versieringen

Eenvoudige baard, groen geverfd, wit afgebiesd met het opschrift:
ANNO 1661

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
46 houten rollen; kruirad met lage bank
vlucht
24,30 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; gaffelvormige vangtrommel. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 47 kammen
Bovenschijfloop 27 staven, steek 17,4 cm.
Onderschijfloop 19 staven
Onderwiel 80 kammen, steek 14,6 cm.
Overbrengingsverhouding 2,42 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 134 buiten 1974 1975 buiten aanw. 24,30
Derckx ✉︎ 135 binnen 1974 1975 binnen aanw. 24,30
Pot ✉︎ ? buiten ? 1944 buiten 1975 24,40
Pot ✉︎ ? binnen ? 1944 binnen 1975 24,40
Pot ✉︎ 1628 buiten 1891 1891? buiten 1943 24,26
Pot ✉︎ 1641 binnen 1891 1891? binnen 1943 24,10
wiekverbeteringen

Deze molen was in zijn werkzame tijd half-verdekkerd, dus 'Oud-Hollands met een stroomlijn aan de achterzijde'.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Sterkman & Zn, wed. A. ✉︎ 291 1864 1944 aanw. 05,35
Schretlen & Co, D.A. ✉︎ ? 1888? 1888? 1943 ?
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1194 1879 1897? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van de Oude Groenendijkse- of Barrepolder, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Deze molen, tegenwoordig aangeduid als 'de Barremolen', werd in 1661 gebouwd en staat sinds vele jaren binnen het gebied van Heineken Brouwerijen BV, sinds 1971 ook eigenaar. Daarvoor was deze molen enige tijd eigendom van de Rijnlandse Molenstichting.

Van 1661 tot 1958 zorgde deze molen voor de bemaling van de Oude Groenendijksche- of Barrepolder, ca. 385 ha. met een opvoerhoogte van 1,50 m.
Bij besluit van de Staten van Zuid-Holland van 15 oktober 1970 werden de Bent- Delf of Generale polder, de Oude Groenendijkse- of Barrepolder en de polder Nieuw Groenendijk opgeheven en verenigd tot Polder Groenendijk. Het besluit trad op 1 juli 1971 in werking.

Lang geleden heeft men de overbrengingsverhouding ingrijpend verlangzaamd, door het bestaande bovenschijfloop te vergroten van 22 naar 27 staven. De verhouding was 1,96 op 1 en werd toen 2,42 op 1. Aangenomen moet worden dat men dit deed om de molen makkelijker aan te laten lopen vanwege het door de tijd gedaalde polderpeil. In het bovenschijf zijn de gaten van de vroegere staven nog steeds te zien.

Een opvallende gebeurtenis in het verleden: eind 1943 ging het gehele wiekenkruis als gevolg van asbreuk verloren. Herstel volgde met bovenas en roeden van (de al jaren buiten bedrijf zijnde) Ondermolen O van de Schermer, die als gevolg werd onttakeld. Om in de kap van de Barremolen te passen, moest de gietijzeren as ruim een meter worden ingekort. Dat laatste gold ook min of meer de roeden. 

In 1958 is de windkracht buiten bedrijf gekomen, nadat vlakbij de molen een dieselgemaaltje met pomp was gebouwd. Vanaf ca. 1970 is, zoals bij meer molens nabij de Rijndijk, door uitbreiding van woning- en industriële bouw de omgeving inmiddels deels verloren gegaan en de voorboezem afgedamd.

De molen werd, nadat in 1974/75 een flinke restauratie was uitgevoerd (met o.m. nieuwe roeden) sporadisch in beweging gezet en pas sinds 2019 draait de molen duidelijk vaker.
Op zich is dat natuurlijk prima, maar de omgeving van de molen is dramatisch veranderd: nadat hier al geruime tijd toestemming voor was verleend, begon men eind 2015 met het oprichten van vier zeer hoge windturbines voor de Heineken brouwerij. Dat dit ten koste zou gaan van de Barremolen was duidelijk, maar de situatie die is ontstaan is bizar te noemen, met de molen ingeklemd tussen de twee oostelijke turbines. De Barremolen is hiermee volstrekt gedegradeerd.

Eind 2018 begon molenmaker Verbij met een flinke herstelbeurt: roeden opnieuw ophekken, windpeluw en voorkeuvelens vervangen, herstellen voeghoutkop met epoxy en nieuw riet op de kap met divers timmerwerk aan de kapconstructie. Begin mei 2019 was dit werk gereed.

Molenaars van deze molen:
Cornelis van der Mey (ca. 1858)
Huibert van der Hulst (1868 - 1888?)
A. Spierenburg (1888 - 1929)
C. van Tongeren (1929 - 1936)
Nicolaas Johannes van Rijt (1-10-1936; ontslag als machinist per 1-01-1970).

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kon bemalen.

foto's

foto's