Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland

Vrouwgeestmolen

Foto van Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Bjorn Jannink (3-2-2023) | Database Nederlandse molens
© Bjorn Jannink (3-2-2023)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Vrouwgeestmolen

1797
Grondzeiler
Achtkante molen
Poldermolen
Heimansbuurt 1
2401 LV Alphen aan den Rijn
X: 104068 Y: 463172
N 52.154369 O 4.642959
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Zuid-Holland
Alphen aan den Rijn
Alphen aan den Rijn
Gemeente Oudshoorn, sectie A, nr. 1315
Rijnlandse Molenstichting

In 1970 verkocht de polder de molen aan de Rijnlandse Molenstichting.

Maalvaardig
2021: 145.924
2020: 170.000
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2006: 268.165
  • 2005: 270.363
  • 2004: 726.179
  • 2003: 565.053
  • 2002: 184.044
Bemalen van de polder Vrouwgeest, thans op vrijwillige basis

Bijzonder groot vanuit westelijke richtingen; een woonwijk, industrie en een bomenlaan oostelijk van de molen, aan de overzijde van de Heimanswetering, zijn echter niet fraai en verstoren het beeld uit sommige hoeken behoorlijk.

0172-785291

Op afspraak

Fietsroute in de buurt van Vrouwgeestmolen via fietsnetwerk.nl
948
00056
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Vrouwgeestmolen

Constructie

Constructie

Houten achtkant, gedekt met riet, op gemetselde voet van 2,35 m.

Gedekt met riet

27.00 / 27.10 m.
Systeem Fauël op beide roeden; de binnenroede met automatische remkleppen, de buitenroede met steekborden.

In 1931 werden beide roeden voorzien van het systeem Dekker.
In 1954 werd dit vervangen door de 'Prinsenmolenwiek', een stroomlijnneus, ontwikkeld door Ir. Havinga en voor het eerst toegepast op 'De Prinsenmolen' te Hillegersberg. Dit systeem werd hier geen succes: alleen met vol zeil liep het goed; als er gezwicht moest worden ontwikkelde het wiekenkruis al snel te weinig trekkracht; zonder zeil helemaal niet. Op de binnenroede werd het daarom al na drie jaar vervangen door het systeem Fauël (fokwieken) met automatische remkleppen.
In 1982 kreeg ook de buitenroede fokwieken (eerst vaste en sinds 2014 met steekborden), waarmee het systeem Havinga vermoedelijk voorgoed uit de molenwereld verdween.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

47 houten rollen; kruirad
Losse Vlaamse blokvang uit vier stukken; vangbalk met haak; vangstok; kneppel; pal

Stalen vijzel, Ø 1,35 m.
Woning in de molen.

Bovenwiel 68 kammen
Bovenschijfloop 35 staven, steek 13,2 cm.
Onderwiel 41 kammen
Vijzelwiel 33 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,41

Aardige baard, donkergroen geverfd, met witte krullen versierd en de opschriften '1797' '1954'. Daaronder in een wit ovaal de initialen HKD.
(die letters verwijzen ongetwijfeld naar de maker, Hendrik Koperdraat).

De steen in de toog van de vijzelgoot vermeldt:
Anno 1909
Het is Carel Piek geweest
Voorzitter van de Vrouwgeest
Die deze spil voorheen een eiken paal
Vervangen liet door een staal

Hendrik Koperdraat, Alfen (1797)

Vrouwgeestmolen

Verwijzingen

Vrouwgeestmolen

Geschiedenis

Geschiedenis

De polder Vrouwgeest werd ca. 1634 gesticht. In verband met vervening en droogmaking waren deze polder en een gedeelte van de polder Gnephoek van 1756 tot 1813 samengevoegd onder de benaming Veen- en Droogmaking in de Gecombineerde Gnephoek- en Vrouwgeestpolder. Het consent tot vervenen, bedijken en droogmaken werd op 4 oktober 1756 door hoogheemraden van Rijnland verleend.
Na de uitvening is de polder tussen 1797 en 1799 drooggemaakt door de toen nieuw gebouwde Vrouwgeestmolen. Een wipmolen, die de polder voor de volledige uitvening bemaalde, moet rond die tijd zijn afgebroken.

Tot 1968 werd de polder Vrouwgeest (ca. 150 ha.; opvoerhoogte 4,20 m.) aldus bemalen. Vanwege de samenvoeging met de polder Oudendijk tot één bemalingseenheid kwam de molen in dat jaar officieel buiten bedrijf. Op vrijwillige basis werd er evenwel nog wel gemalen.

In 1981/'82 werd bij een grote restauratie de kap vrijwel geheel vernieuwd; in 2004 kreeg de molen nieuwe roeden en in het late voorjaar van 2009 een nieuw rietdek.
In het najaar van 2014 verving men de fokken: de binnenroede behield de remkleppen, op de buitenroede bleef het bij steekborden. Ook kreeg de molen een nieuwe korte spruit.

Begin 2020 gebeurde iets opmerkelijks: het gemaal dat de polder drooghield, bleek defect en wel in die mate, dat het Hoogheemraadschap van Rijnland in eerste instantie van reparatie afzag en koos voor de bouw van een nieuw gemaal. Als gevolg heeft de molen toen een tijdlang als vanouds de polder moeten bemalen. Uiteindelijk heeft men toch het gemaal gerepareerd en geen nieuw gebouwd.
Vervolgens was de molen aan de beurt: van 9 juni tot 14 juli werden voorwaterloop en kruiwerk grondig nagekeken.

Sinds de oplevering, Kerstmis 1797, bemaalt de familie Vrolijk van vader op zoon deze molen:

  • Cornelis Vrolijk (1797 - 1829)
  • Jan Vrolijk (1829 - 1873)
  • Art Vrolijk (1873 - 1915)
  • Cornelis Willem Vrolijk (1915 - 1950)
  • Karel Vrolijk (1950 - 2008)
  • Hans Vrolijk (2008 - )

Vrouwgeestmolen

Aanvullingen

Aanvullingen

Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen. Er wordt ter plaatse ook wel gesproken over 'de molen van Vrolijk'.

Andries Veloo, 'Karel Vrolijk en de Vrouwgeestmolen', in: Molenwereld 113 (2008) 108 - 112

Vrouwgeestmolen

Historische foto's

Historische foto's

Eertijds naar molendatabase.nl ingezonden historische foto’s van deze molen.
Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Vrouwgeestmolen

Actuele foto's

Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Bjorn Jannink (12-02-2022)Hier is goed te zien dat de molen hoog boven de polder staat. Het water moet hier meer dan 4,5 m omhoog. Links is het grotendeels originele molenerf te zien. | Database Nederlandse molens
© Bjorn Jannink (12-02-2022)
Hier is goed te zien dat de molen hoog boven de polder staat. Het water moet hier meer dan 4,5 m omhoog. Links is het grotendeels originele molenerf te zien.
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Piet Glasbergen (30-5-2014) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (30-5-2014)
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Piet Glasbergen (28-3-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (28-3-2017)
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Bjorn Jannink (12-11-2020)Een gezicht op de molen vanuit de polder. | Database Nederlandse molens
© Bjorn Jannink (12-11-2020)
Een gezicht op de molen vanuit de polder.
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Wim Koree (15-2-2019) | Database Nederlandse molens
© Wim Koree (15-2-2019)
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Bjorn Jannink (11-4-2020)De baard van de molen. 1797 staat voor het bouwjaar van de molen. 1954 staat voor het jaar dat de molen gerestaureerd en voorzien werd van het systeem Havinga. HKD staat voor Hendrick Kooperdraad, bouwer van de molen. | Database Nederlandse molens
© Bjorn Jannink (11-4-2020)
De baard van de molen. 1797 staat voor het bouwjaar van de molen. 1954 staat voor het jaar dat de molen gerestaureerd en voorzien werd van het systeem Havinga. HKD staat voor Hendrick Kooperdraad, bouwer van de molen.
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Piet Glasbergen (28-3-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (28-3-2017)
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Piet Glasbergen (28-3-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (28-3-2017)
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Rob Pols (9-5-2013). | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (9-5-2013).
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Martijn Scholtens (21-8-2011). | Database Nederlandse molens
© Martijn Scholtens (21-8-2011).
Vrouwgeestmolen, Alphen aan den Rijn, Coen Manche (6-7-2019) | Database Nederlandse molens
© Coen Manche (6-7-2019)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.