Alblasserdam, Zuid-Holland

Kortlandse molen

Foto van Kortlandse molen, Alblasserdam, William Bouter (23-2-2019) | Database Nederlandse molens
© William Bouter (23-2-2019)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Kortlandse molen

1890
Grondzeiler
Ronde stenen molen
Poldermolen
Kortland 36
2954 LD Alblasserdam
X: 105856 Y: 431833
N 51.872871 O 4.673584
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Zuid-Holland
Alblasserdam
Alblasserdam
Gemeente Alblasserdam, sectie D, nr. 96
SIMAV

De SIMAV is sinds 1986 eigenaar, daarvoor was dat de gemeente Alblasserdam. Deze had in 1954 de molen overgenomen van de polder Kortland.

Maalvaardig
2022: 60.750
2021: 62.363
2020: 69.973
2019: 63.508
2018: 71.520
2017: 79.511
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2016: 75.168
  • 2015: 95.456
  • 2014: 67.319
  • 2013: 102.388
  • 2012: 73.425
  • 2011: 17.371
  • 2010: 62.988
  • 2009: 72.134
  • 2008: 88.405
  • 2007: 82.000
  • 2005: 61.175
  • 2004: 65.579
  • 2003: 65.576
  • 2002: 61.872
Bemalen van de polder Kortland, thans op vrijwillige basis; woning

Belangrijk maar de omgeving van de molen wordt steeds meer verstoord door bomen en oprukkende bebouwing.

Dirk Barten

Niet te bezichtigen

Fietsroute in de buurt van Kortlandse molen via fietsnetwerk.nl
945
01499
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Kortlandse molen

Constructie

Constructie

Ronde stenen molen; cylindrisch gemetseld tot ca. 3 meter; de rest conisch, getailleerd; geheel gewit (zie ook 'Geschiedenis')

Gedekt met riet

24,00 m.
Oud-Hollands

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Bijzonder rollenkruiwerk (zie 'Uniek')
Losse Vlaamse blokvang uit vier stukken; vangbalk met haak; vangstok

Open ijzeren scheprad buiten de molen (sintelstuk fabr. Scheepsbouwmij. P. Boele, Slikkerveer 1875).
Woning in de molen.

Bovenwiel 59 kammen
Bovenschijfloop 27 staven, steek 14,2 cm.
Onderschijfloop 19 staven
Onderwiel 79 kammen
Overbengingsverhouding 1,90 : 1

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, afgewerkt met enige krullen en het opschrift '1890'.

Gevelsteen met het opschrift:
"De eerste steen is gelegd, door
P. Tuijtel Sr. Voorzitter
op 23 mei 1890
C. Zwartbol
A. Blom Heemraden
W. Eikelboom ..."

(een deel van de steen is niet meer leesbaar door een aanbouw).

M. v.d. Plaat en M. de Kloe, Alblasserdam (1890)

Kortlandse molen

Verwijzingen

Kortlandse molen

Geschiedenis

Geschiedenis

Op een proceskaart uit 1542 staat ter plaatse van de huidige molen al een molen getekend.

Tot 1890 stond hier een wipmolen, die toen, mogelijk vanwege de slechte bouwkundige staat, moest worden vervangen. Het bouwjaar van die wipmolen was waarschijnlijk 1719. Bekend is namelijk dat op 6 augustus 1719 een Kortlandse Molen omwaaide. Met de herbouw van die molen was ƒ 2.257,40 gemoeid.
Bij de aanbesteding van de afbraak van de wipmolen en het bouwen van de nieuwe molen op 15 maart 1890 werd bepaald dat drie funderingszijden van de bestaande molen dienden te worden uitgegraven. De bruikbare stenen moesten worden hergebruikt voor de fundering van de nieuw te bouwen ronde stenen molen. Ook het hout van de wipmolen moest zoveel mogelijk opnieuw worden gebruikt. Bovenas, roeden en gangwerk moesten worden herplaatst.

Het afbreken van de oude molen en het timmerwerk aan de nieuwe molen werd gegund aan Maarten van der Plaat uit Alblasserdam voor ƒ 3.090,-- terwijl het opruimen van de drie oude funderingszijden, het graven van de funderingssleuven en het opmetselen van de nieuwe romp - met levering van de benodigde stenen - werd aangenomen door Marinus de Kloe uit Alblasserdam voor ƒ 1.560,--
Het bestek schreef voor dat onder de fundering 40 palen met een lengte van 16 meter dienden te worden geheid. Voorts werd bepaald dat het metselwerk van de romp binnen vijf weken op hoogte moest zijn, uiteraard nadat de fundering daarvoor gereed was. De molenromp werd meteen bij de bouw aan de binnen- en buitenzijde van een pleisterlaag voorzien. De buitenkant werd bij de restauratie van 1967/69 voor het eerst gewit.

In vergelijking met andere stenen grondzeilers, waarbij de romp in de meeste gevallen vanaf het maaiveld conisch en getailleerd is opgemetseld, vormt de bouwstijl van de Kortlandse molen hierop een weinig voorkomende variant: de onderste drie meters zijn namelijk cylindrisch gemetseld en pas vanaf die hoogte is de romp (op een uitkraging) conisch en getailleerd opgebouwd.

Tot 1953 bemaalde deze molen het deel Kortland van de polder Alblasserdam en was tevens baak-(=sein)molen voor het waterschap de Nederwaard. In dat laatste jaar werd de windbemaling vervangen door elektrische bemaling.
Als gevolg werd in de vergadering van stemgerechtigde ingelanden van 12 mei 1954 besloten de molen voor ƒ 1.500,-- te verkopen aan de gemeente Alblasserdam. De officiële overdracht vond plaats op 29 september van hetzelfde jaar.

In 1967/69 vonden belangrijke herstellingen plaats: zo werden onder meer nieuwe roeden gestoken.

Op 7 februari 1985 besloot de gemeenteraad de molen aan de Stichting tot Instandhouding van Molens in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden (SIMAV) te verkopen, samen met de bekende Blokweerse wipmolen. Beide molens gingen op 28 augustus 1986 voor het symbolische bedrag van ƒ 1,-- per molen over naar de SIMAV.

In de zomer van 1990 werden een nieuwe koningspil en windpeluw aangebracht, alsmede een nieuwe gang kammen in het bovenwiel en staven in het bovenschijfloop. Bovendien werd het rietdek van de kap vernieuwd.

In november 2022 werd de 53 jaar oude buitenroed gestreken en vervangen door een nieuwe, voor 2023 staan een nieuwe baard en nieuw riet op de kap gepland.


Kortlandse molen

Aanvullingen

Aanvullingen

De uitvoering van het kruiwerk is uniek. Het lijkt van het Engels kruiwerk te zijn afgeleid, maar hier is gekozen voor een veel kleiner aantal rollen, gevat in acht gietijzeren stoelen, die aan de onderzijde van de kap (de overring) zijn aangebracht. De stalen ring aan de onderzijde van de overring kon hierbij achterwege blijven.

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.

Kortlandse molen

Historische foto's

Historische foto's

Eertijds naar molendatabase.nl ingezonden historische foto’s van deze molen.
Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Kortlandse molen

Actuele foto's

Kortlandse molen, Alblasserdam, Dirk Zuidgeest (18-9-2021) | Database Nederlandse molens
© Dirk Zuidgeest (18-9-2021)
Kortlandse molen, Alblasserdam, Frank Hendriks (21-11-2019) | Database Nederlandse molens
© Frank Hendriks (21-11-2019)
Kortlandse molen, Alblasserdam, Frank Hendriks (21-9-2008) | Database Nederlandse molens
© Frank Hendriks (21-9-2008)
Kortlandse molen, Alblasserdam, Peter Donk (21-1-2015) | Database Nederlandse molens
© Peter Donk (21-1-2015)
Kortlandse molen, Alblasserdam, Rob Pols (15-5-2015)De molen gezien vanaf de Overwaard in Kinderdijk, dus vanuit het westen. Ook hier valt de omringende begroeiing op! | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (15-5-2015)
De molen gezien vanaf de Overwaard in Kinderdijk, dus vanuit het westen. Ook hier valt de omringende begroeiing op!
Kortlandse molen, Alblasserdam, Ben P. Weber (5-9-2021) | Database Nederlandse molens
© Ben P. Weber (5-9-2021)
Kortlandse molen, Alblasserdam, William Bouter (23-2-2019) | Database Nederlandse molens
© William Bouter (23-2-2019)
Kortlandse molen, Alblasserdam, Ben P. Weber (5-9-2021) | Database Nederlandse molens
© Ben P. Weber (5-9-2021)
Kortlandse molen, Alblasserdam, Marijn Kaufman (20-2-2005)Een blik op het bijzondere kruiwerk: één van de rollen met daaromheen de gietijzeren stoel. | Database Nederlandse molens
© Marijn Kaufman (20-2-2005)
Een blik op het bijzondere kruiwerk: één van de rollen met daaromheen de gietijzeren stoel.
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.