Nieuw- en St. Joosland, Zeeland

Buiten Verwachting

Foto van Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Jauke Schmetz (7 augustus 2021) | Database Nederlandse molens
© Jauke Schmetz (7 augustus 2021)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

Buiten Verwachting

1874
1983
Grondzeiler
Ronde stenen molen
Korenmolen
Molenweg 35
4339 AA Nieuw- en St. Joosland
X: 34632 Y: 389228
N 51.479225 O 3.654387
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Zeeland
Middelburg
Nieuw- en St. Joosland
Gemeente Middelburg, sectie X, nr. 1595
Gemeente Middelburg
Maalvaardig
2022: 67.352
2021: 59.332
2020: 72.663
2019: 73.156
2018: 60.778
2017: 54.347
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2016: 76.807
  • 2015: 40.440
  • 2014: 40.019
  • 2013: 43.061
  • 2012: 33.060
  • 2011: 23.432
  • 2010: 31.807
  • 2009: 37.724
  • 2008: 51.652
  • 2007: 77.503
  • 2005: 117.754
  • 2004: 94.572
  • 2003: 63.570
  • 2002: 64.457
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

Zeer groot; de molen bepaalt het gezicht van Nieuw- en Sint Joosland

Richard van Eenennaam

Als de molen draait (veelal op zaterdag).

Fietsroute in de buurt van Buiten Verwachting via fietsnetwerk.nl
897
03560
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Buiten Verwachting

Constructie

Constructie

Ronde stenen molen, geheel gewit

Gedekt met dakleer

23,00 m.
Binnenroede Oud-Hollands; buitenroede systeem Fauël met automatische remkleppen en uitneembare borden

Sinds 1950 heeft deze molen op de buitenroede het systeem Fauël (fokwieken) met automatische remkleppen. De binnenroede bleef altijd Oud-Hollands opgehekt.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Zowel houten als ijzeren rollen; kruirad
Vlaamse blokvang, vangbalk met haak; vangstok; pal

Eén koppel 17der en één koppel 16der blauwe stenen; één koppel 16der kunststenen; buil; regulateur (voor alle drie koppel); sleepluiwerk

Bovenwiel 62 kammen
Bovenbonkelaar 29 kammen, steek 12,3 cm.
Spoorwiel 72 kammen
Steenwielen 23 en 2 x 22 tanden, steek 11,8 cm.
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,69 en 2 x 1 : 7,00

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'Anno 1874' en daaronder 'Buiten Verwachting'

Fraai zijn de uitgetand gemetselde consoles aan de bovenrand van de stenen romp.

In de builsteen staat onder de houten mantel '1657' ingehakt.

Fa. de Troije, Middelburg (1874)
Fa. Verbij, Hoogmade (1981/83)

Buiten Verwachting

Verwijzingen

Buiten Verwachting

Geschiedenis

Geschiedenis

Aan het einde van de Molenweg staat in de Mortierepolder in het buurtschap Nieuwland een ronde stenen grondzeiler uit 1874.
Deze molen had twee voorgangers: allereerst een standerdmolen anno 1657, die bij de beruchte storm van 9 november 1800 omwaaide. Opvolger was een houten achtkante grondzeiler die 300 meter noordoostelijker stond dan de huidige molen. Deze werd in de nacht van 2 op 3 september 1874 door bliksem getroffen en brandde als gevolg geheel af.

Opvolger werd de huidige molen. Vanwege de uit 1838 daterende bepaling, dat een molen niet meer binnen 45 meter van de openbare weg mocht worden gebouwd, kreeg de nieuwe stenen molen dus een andere plaats.
Voor de herbouw tekenden de metselaars/timmerlieden Van Leerdam en Schiettekatte uit Nieuw en Sint Joosland en molenmaker J. de Troije uit Middelburg.
Die nieuwbouw was niet op alle fronten een succes: de gele bakstenen waren gemaakt van klei uit de Middelburgse zeehaven; de kwaliteit hiervan is niet best gebleken en dat heeft bij deze molen bepaald voor problemen gezorgd. Los hiervan: de bovenas uit de verbrande voorganger viel tijdens de bouw stuk en brak als gevolg in tweeën. Vervolgens besloot men, beide delen met lange houten vulstukken aan elkaar vast te zetten. (Een goede beslissing, zo is gebleken, want de molen draait er nog steeds mee!).

Vanaf 1874 werd de erfpacht voor 75 jaar vastgezet op ƒ 50,-- per jaar. Voor de Fa. I. en M. Hage werd de erfpacht in 1949 omgezet in ƒ 40,-- per jaar eeuwigdurend. In de kelder onder de molen lag een pelsteen: tot ca. 1918 was deze ook in gebruik.

In 1950 stak molenmaker Van Riet uit Goes een nieuwe buitenroede, de Pot 2811, de op drie na laatste van dit fabrikaat. Deze was al in 1943 besteld en geleverd, maar door oorlogsomstandigheden nog steeds niet aangebracht. Van Riet voorzag deze roede van het (toen nog vrijwel nieuwe) fokwieksysteem en bracht daarop tevens remkleppen van eigen vinding aan. Hiermee maalde deze molen nog ruim 15 jaar.

Toen de 'Buiten Verwachting' in 1966 door de molenaars Hage werd stilgezet, liet de onderhoudstoestand al sterk te wensen over; in 1977, toen de gemeente Middelburg de molen aankocht, was het niet veel meer dan een ruïne.

In 1981/83 volgde een zeer ingrijpende restauratie, waarbij kap, roeden en staart geheel werden vernieuwd en uiteraard het kwetsbare metselwerk bijzonder veel aandacht kreeg. Allereerst werd de stenen romp rechtgezet, omdat de molen ook sterk verzakt bleek.
Op 27 augustus 1983 werd de molen officieel in bedrijf gesteld. Vanaf die tijd draait de 'Buiten Verwachting' weer regelmatig, gemalen wordt er niet meer.

Begin 2022 heeft men de fokken, vanwege de minder goede staat, verwijderd en draait de molen zolang zónder. Inmiddels is de beslissing gevallen, beide roeden te vervangen en wacht men uiteraard met het aanbrengen van nieuwe fokken.
In maart 2023 arriveerden de nieuwe roeden bij de molenmaker. Zij zijn, vergeleken met de vorige, duidelijk iets langer uitgevoerd.

Zeer opmerkelijk in deze molen zijn de drie steenwielen, hier niet uitgevoerd als schijflopen, maar als sterwielen. Deze constructie is hier, anders dan bijvoorbeeld in sommige Brabantse en Limburgse molens, vrijwel geheel van hout. Op Walcheren hebben de molens te Veere en Meliskerke eveneens sterwielen. Dit alles verwijst naar de Middelburgse molenmakersfamilie De Troye.


Buiten Verwachting

Molenaarsadvertenties

Historische gegevens over molenaars van deze molen

In De Molenaar, 25-04-1900, pagina 4
Door molenaar Groot P. de
gevraagd molenaarsknecht , niet beneden de 16 jaar PG
In De Molenaar, 29-01-1902, pagina 3
Door molenaar Groot P. de
te koop twee duitsche molenstenen 16der , zeer geschikt voor eene kunstlaag dik 15 en 17 cm
In De Molenaar, 29-10-1902, pagina 8
Door molenaar Groot P. de
te koop molensteen 16der dik 17 cm
In De Molenaar, 01-07-1925, pagina 448
Door molenaar Boon S.
16der kunststeen , tweetakrijn
In De Molenaar, 05-08-1925, pagina 522
Door molenaar Boon S.
te koop gevraagd engels kruiwerk en ca 40 koprollen , met of zonder ijzeren rolvloer
In De Molenaar, 27-01-1926, pagina 48
Door molenaar Boon S.
gevraagd aankomend molenaarsknecht
In De Molenaar, 15-12-1926, pagina 864
Door molenaar Boon S.
gevraagd molenaarsknecht
In De Molenaar, 09-03-1927, pagina 180
Door molenaar Boon S.
gevraagd molenaarsknecht , inwonend
In De Molenaar, 12-10-1927, pagina 798
Door molenaar Boon S.
gevraagd aankomend knecht
In De Molenaar, 28-12-1927, pagina 1014
Door molenaar Boon S.
gevraagd molenaarsknecht
In De Molenaar, 04-04-1928, pagina 258
Door molenaar Boon S.
gevraagd molenaarsknecht , of leerling PG inwonend
In De Molenaar, 11-12-1929, pagina 956
Door molenaar Boon S.
gevraagd molenaarsknecht wegens ziekte huidige
In De Molenaar, 28-10-1931, pagina 900
Door molenaar Boon S.
gevraagd ijzeren steenbus met pokhouten neuten
In De Molenaar, 05-12-1934, pagina 872
Door molenaar -
te koop korenmolen , notaris J. Terpstra te Middelburg
Compilatie: Erik Stoop

Buiten Verwachting

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

Buiten Verwachting

Actuele foto's

Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Jauke Schmetz (20-3-2021) | Database Nederlandse molens
© Jauke Schmetz (20-3-2021)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Walter Cuyvers (23-7-2012). | Database Nederlandse molens
© Walter Cuyvers (23-7-2012).
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Lukas Vandael (2-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Lukas Vandael (2-7-2022)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Jauke Schmetz (28-5-2022) | Database Nederlandse molens
© Jauke Schmetz (28-5-2022)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Ton Koorevaar (24-5-2012)De bijzonder fraai gedetailleerde uitgetand gemetselde consoles aan de bovenrand van de stenen romp in beeld gebracht. | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (24-5-2012)
De bijzonder fraai gedetailleerde uitgetand gemetselde consoles aan de bovenrand van de stenen romp in beeld gebracht.
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)De molen heeft drie koppels maalstenen. | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
De molen heeft drie koppels maalstenen.
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Rob Pols (3-9-2011). Sterwiel in plaats van schijfloop.  | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (3-9-2011).
Sterwiel in plaats van schijfloop.
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
Buiten Verwachting, Nieuw- en St. Joosland, Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (3-5-2019)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.