Veenendaal, Utrecht

De Vriendschap

Foto van De Vriendschap, Veenendaal, Marcel van Nies (8-10-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (8-10-2016)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

De Vriendschap

1872
1995
Stellingmolen
Achtkante molen
Korenmolen
Nieuweweg 109
3905 LJ Veenendaal
X: 166327 Y: 449551
N 52.034176 O 5.552272
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Utrecht
Veenendaal
Veenendaal
Gemeente Veenendaal, sectie H, nr. 3141
Ingenious Tomorrow Ede

In december 2019 verkocht de gemeente Veenendaal deze molen aan vastgoedonderneming Ingenious Tomorrow B.V. te Veenendaal.

Maalvaardig
Ja
2022: 278.739
2021: 304.011
2020: 357.505
2019: 233.090
2018: 352.514
2017: 396.249
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2014: 523.075
  • 2013: 482.221
  • 2012: 408.625
  • 2011: 366.810
  • 2010: 404.160
  • 2009: 335.097
  • 2008: 336.405
  • 2002: 532.985

2019: gedurende enige weken werkzaamheden aan de stelling.
2021: maand stilstand vanwege problemen met de vang.
2022: tijdje stilstand vanwege vervanging lange schoren.

Het malen van graan op vrijwillige basis

Groot maar wordt enigszins beperkt door hoogbouw

Gert van Eden / Peter Tijssen / Henk Chevalking / Erik Dokter
0318-510174 / 06-28367928

Woensdag en vrijdag 13:00 - 16:30 uur, zaterdag 10:00 - 16:30 uur. Verder als de molen draait of op afspraak. Meelverkoop.

Fietsroute in de buurt van De Vriendschap via fietsnetwerk.nl
850
00758
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Vriendschap

Constructie

Constructie

Houten achtkant, gedekt met riet, op vierkante gemetselde onderbouw

Gedekt met riet

22,90 m.
Systeem van Bussel met neusremkleppen op beide roeden

Bij de rehabilitatie van 1995 kreeg deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel met neusremkleppen.
Van 1933 totaan de onttakeling van 1967 had deze molen op beide roeden het systeem Dekker (zij het dat dat op het laatst vrijwel was verdwenen).

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Engels met 40 rollen; kruihaspel
Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangstok; pal

Twee koppel 16der kunststenen; twee regulateurs; sleepluiwerk; jacobsladder; ondergrondse silo met schroef (naar de jacobsladder).

Bovenwiel 64 kammen
Bovenschijfloop 31 staven; steek 12,7 cm.
Spoorwiel 71 kammen
Steenschijflopen 25 staven; steek 11,7 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,86

van de stelling: 6,80 m.

Aardige baard, lichtgeel geverfd met groen afgezet houtsnijwerk aan de onderzijde, en in rood de opschriften '1872' '1995' en daaronder 'De Vriendschap'.

? (1872)
Fa. Groot Wesseldijk, Laren Gld. (1995)

De Vriendschap

Verwijzingen

De Vriendschap

Geschiedenis

Geschiedenis

Deze molen had als voorganger een standerdmolen genaamd Oude (of Stichtse) Molen op een locatie aan de huidige Molenstraat (de zgn. Molenpol) in Stichts Veenendaal, waar nu een molenmonument staat.
Waarschijnlijk is door schade aan deze molen en de oprukkende bebouwing van Stichts Veenendaal bij de toenmalige molenaar Wessel Klomp het idee ontstaan om in 1872 op de huidige locatie een nieuwe stellingmolen te laten bouwen.
In de houten bovenbouw zijn aanwijzingen te vinden dat het een voormalige koren-pelmolen betreft uit de regio Amsterdam. Er is ook wel verondersteld dat de molen is gebouwd met onderdelen van de in 1872 afgebroken papiermolen De IJver uit Wormerveer (bouwjaar 1781).
Bijzonder is de vierkante stenen onderbouw, hierin was lange tijd ook de molenaarswoning ondergebracht.

In 1891 verkocht Nicolaas Wolfswinkel, landbouwer te Amersfoort, de molen aan Jan Jacob van Eden. In 1898 verhuisde hij met zijn gezin vanuit de molen naar het naastliggende nieuwe molenaarshuis, waardoor er bedrijfsruimte beschikbaar kwam om aan de toegenomen vraag van maalproducten te kunnen voldoen. Jan Jacob kreeg in dat jaar van de gemeente Ede (Veenendaal viel destijds onder de provincie Gelderland) vergunning om onderin de molen een petroleummotor van 12 pk te plaatsen. Hierdoor kon nu ook in windstille perioden gemalen worden.

Op 16 november 1928, een week voordat hij ging trouwen, nam Gerrit van Eden de maalderij van zijn vader over voor ƒ 14.000,--. In 1933 liet hij het systeem Dekker aanbrengen; tevens kwam er een nieuw transportsysteem met jacobsladder. De vraag naar maalproducten bleef zodanig toenemen, dat in 1949 een hamermolen bijgeplaatst werd.

Tot 1952 bleef Van Eden gebruik maken van de wind. Toen moesten echter, om de concurrentie de baas te blijven, grote investeringen worden gedaan en dat ging ten koste van de windmolen: in 1957 werd het maalwerk uitgebroken; de plaats daarvan werd ingenomen door dertien silo's en naast de molen verrezen enige bedrijfsgebouwen.
In 1967 werden wiekenkruis en bovenas verwijderd, de stelling was toen al weg. Het rietdek op romp en kap werd vervangen door aluminium plaatwerk. Tevens torenden nu de verhoogde bedrijfsgebouwen boven de molenkap uit. Inmiddels had het bedrijf ook een nieuwe eigenaar: Gert van Eden had in 1960 zijn vader opgevolgd.
De bovenas van De Vriendschap ging niet verloren: die verhuisde naar De Toekomst te Hoeven; die molen werd toentertijd gerestaureerd en de askop daar vertoonde een scheur.

Begin jaren '90 was het voor Gert van Eden om diverse redenen niet meer verantwoord om nieuwe grote investeringen in zijn maalbedrijf te doen: hij verkocht zijn zaak met klantenkring en apparatuur aan E.J. Bos te Ederveen. Na de verkoop lanceerde Van Eden het idee om de molen te rehabiliteren en in maalvaardige toestand terug te brengen.
Na verkoop van het terrein en bebouwing aan de gemeente kon de herbouw van de molen een aanvang nemen. In 1995 werd een geheel maalvaardige molen opgeleverd. De vroegere eigenaar van het maalbedrijf trad naar voren als vrijwillig molenaar en ging ook met windkracht meel voor veevoer malen.

Bij de molen zijn twee stortputten aanwezig en deze zijn nog steeds operationeel: het te malen graan kan daarin worden gestort en vervolgens via de jacobsladder naar de stenen worden getransporteerd.

In december 2019 verkocht de gemeente Veenendaal deze molen aan vastgoedonderneming Ingenious Tomorrow B.V. te Ede, onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat de molen maalvaardig en te bezichtigen zou blijven en de dagbesteding, die in het bijgebouw van de molen is ondergebracht, gehandhaafd zou blijven. Inmiddels is in de directe nabijheid van de molen ook een kinderopvang ondergebracht.


De Vriendschap

Aanvullingen

Aanvullingen

Ed van Gerven, 'De Utrechtse familie Van Eden' in: Molens 68 (2002) pp. 8 - 11.

Molenaarsadvertenties

Historische gegevens over molenaars van deze molen

In De Molenaar, 23-01-1901, pagina 2
Door molenaar Eden J.J. van
gevraagd molenaarsknecht pg
In De Molenaar, 18-03-1903, pagina 5
Door molenaar Eden Wed. G. van
gevraagd molenaarsknecht, wegens ziekte
In De Molenaar, 06-01-1904, pagina 5
Door molenaar Eden Wed. G. van
gevraagd molenaarsknecht
In De Molenaar, 04-04-1906, pagina 6
Door molenaar Eden J.J. van
gevraagd molenaarsknecht
In De Molenaar, 19-09-1906, pagina 7
Door molenaar Eden J.J. van
gevraagd molenaarsknecht wegens teleurstelling
In De Molenaar, 26-12-1928, pagina 1003
Door molenaar Eden G.J. v.
inschrijving handelsregister
In De Molenaar, 15-11-1933, pagina 900
Door molenaar Eeden van
molen verdekkerd
Compilatie: Erik Stoop

De Vriendschap

Historische foto's

Historische foto's

Eertijds naar molendatabase.nl ingezonden historische foto’s van deze molen.
Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Vriendschap

Actuele foto's

De Vriendschap, Veenendaal, Ton Koorevaar (14-6-2010) | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (14-6-2010)
De Vriendschap, Veenendaal, Ton Koorevaar (14-6-2010) | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (14-6-2010)
De Vriendschap, Veenendaal, Ton Koorevaar (14-6-2010) | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (14-6-2010)
De Vriendschap, Veenendaal, Ton Koorevaar (14-6-2010) | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (14-6-2010)
De Vriendschap, Veenendaal, Jorg van Schuppen (6-3-2021) | Database Nederlandse molens
© Jorg van Schuppen (6-3-2021)
De Vriendschap, Veenendaal, Ton Koorevaar (14-6-2010) | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (14-6-2010)
De Vriendschap, Veenendaal, Ton Koorevaar (14-6-2010) | Database Nederlandse molens
© Ton Koorevaar (14-6-2010)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Marcel van Nies (8-10-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (8-10-2016)
De Vriendschap, Veenendaal, Marcel van Nies (8-10-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (8-10-2016)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
De Vriendschap, Veenendaal, Marcel van Nies (8-10-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (8-10-2016)
De Vriendschap, Veenendaal, Marcel van Nies (8-10-2016) | Database Nederlandse molens
© Marcel van Nies (8-10-2016)
De Vriendschap, Veenendaal, Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (20-7-2022)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.