- naam
- Broekzijdse Molen
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Bemalen van de Broekzijdse polder, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Gein Noord 41
1391 HA Abcoude - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00813
- oude dbnr.
- B826
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen Broekzijdse Molen, Abcoude
Abcoude, Utrecht
b
locatie
- plaats
-
Abcoude
- gemeente
- De Ronde Venen, Utrecht
- streek
- Groene Hart
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Abcoude, sectie A, nr. 2553
- geo positie
-
X: 128818, Y: 477534N: 52.28518, O: 5.00350
- biotoopwaarde
- 3 (matig)
- landschappelijke waarde
- Groot; fraai gelegen aan het Gein, al is Amsterdam-Zuidoost dichtbij en staan er ook nogal wat bomen
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Gein Noord 41
1391 HA Abcoude - molenaar
- D.J.U. Niessen
- telefoon
- 0294-284429
-
ulrichniessen@hotmail.com
- social media
- open voor publiek
- nee
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Broekzijdse Molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage voet; vijf velden zijn de onderste ca. 2 meter gedekt met gepotdekselde planken; de drie velden aan schepradzijde zijn grotendeels uitgevoerd in metselwerk.
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
IJzeren scheprad in de molen, Ø 6,58 m., breed 0,50 m. Woning in de molen.
- versieringen
Eenvoudige baard met het opschrift:
1641- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 48 ijzeren rollen. Kruirad.
- vlucht
- 26,06 m.
- vang
- Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
- overbrenging
Bovenwiel 50 kammen
Bovenschijfloop 29 staven, steek 16,9 cm.
Onderschijfloop 23 staven
Onderwiel 82 kammen, steek 18,3 cm.
Overbrengingsverhouding 2,07 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Spleetwiek (dichtgemaakt) volgens Dekker op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Straathof 220 binnen 2007 2009 binnen aanw. 26,06 Straathof 104 buiten 1995 1995 buiten aanw. 26,06 Pot 1416 buiten 1883 1883? buiten 1995 26,06 Pot 1262? binnen 1881 1881? binnen 2009 26,06 - molen heeft problemen met de roeden
- wiekverbeteringen
Sinds 1952 heeft deze molen de 'spleetwiek' volgens Dekker gehad; eerst op beide roeden, later op één; inmiddels weer op beide. Dit omstreden systeem is destijds dichtgemaakt met windborden (en is dat nog steeds).
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje ? ? aanw. 06,20 - wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1263 1881 1881? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 6958
- inventarisnummer
- UT001
eigendom
- eigenaar
- Stichting De Utrechtse Molens
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Bemalen van de Broekzijdse polder, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De molen is in 1641 gebouwd als binnenkruier. Onbekend is wanneer de molen tot buitenkruier omgebouwd is. De kruikrammen in het boventafelement zijn in ieder geval nooit verwijderd: zij zitten er, vermoedelijk al heel lang zonder functie, nog steeds.
Tot 1980 bemaalde de molen de 317 ha. grote polder Broekzijds en loosde het water op het Gein. Al in 1968 was de molen van het waterschap Broekzijds in eigendom overgegaan naar de Stichting De Utrechtse Molens.
Na een aantal jaren in minder goede staat te hebben verkeerd, is in 2009 volop aan de molen gewerkt. Zo is toen de binnenroede vervangen.
De molen heeft een zeer bijzonder wieksysteem; vanaf 1952 op beide roeden, na een roedebreuk een tijdlang op één en sinds 2009 weer op beide roeden: de fokwiek volgens Dekker, vaak abusievelijk 'Half-Verdekkerd' genoemd. Deze rond 1950 door A.J. Dekker toegepaste wiekvorm, door hem 'spleetwiek' genoemd, werd vooral in Rijnland regelmatig toegepast, maar leverde moeilijkheden op met Ir. P.L. Fauël, die octrooi had op de rond 1945 door hem ontwikkelde fokwiek. Om die reden moesten vervolgens, op gerechtelijk bevel, de 'spleetwieken' worden voorzien van windborden, waardoor de fokwerking verdween en er slechts een stroomlijn overbleef. Lange tijd was deze molen de enige die dit systeem nog had, maar sinds eind 2023 heeft de Grosmolen te Hoogmade ook op beide roeden deze 'spleetwiek'.
Eind 2021 heeft men deze molen, net als vele andere van de SDUM, preventief stilgezet: onderzoek naar de kwaliteit van de roeden had problemen aangetoond. Een oplossing voor deze molen is nog niet op korte termijn voorzien.
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen