Zaandam, Noord-Holland

De Huisman

Foto van De Huisman, Zaandam, Irmo Snoek (7-7-2013). | Database Nederlandse molens
© Irmo Snoek (7-7-2013).

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

De Huisman

1786 (?)
1955 / 2010
Stellingmolen
Achtkante molen
Specerijenmolen
Kalverringdijk 23
1509 BT Zaandam
X: 116231 Y: 498530
N 52.473133 O 4.816614
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Noord-Holland
Zaanstad
Zaandam
Gemeente Zaandam, sectie A, nr. 1184
Vereniging De Zaansche Molen
Maalvaardig
2022: 299.631
2021: 229.339
2020: 1.136.688
2019: 1.861.187
2018: 1.566.384
2017: 1.582.725
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2016: 1.211.572
  • 2015: 1.076.944
  • 2014: 1.037.816
  • 2013: 1.674.934
  • 2012: 1.359.525
  • 2011: 287.044
  • 2005: 546.796
  • 2004: 503.394
  • 2003: 268.730
  • 2002: 221.357

2014: teller stuk...

Vh. het malen van mosterd; thans buiten bedrijf

Groot, dominerende functie temidden van de houtbouw op de Zaanse Schans.

Sjors van Leeuwen
075-6148901 (molen)

Vrijdag t/m zondag 10:00 - 17:30 uur.
Verkoop van mosterd (en verwante producten).

Fietsroute in de buurt van De Huisman via fietsnetwerk.nl
752
04911 bis bis
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Huisman

Constructie

Constructie

Grenen achtkant, gedekt met hout, geheel groen geverfd, op houten onderbouw met aangebouwde schuur

Gedekt met hout, geheel groen geverfd

11,40 m.
Oud-Hollands

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Neutenkruiwerk; kruihaspel met zes spaken
Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangstok

Twee koppel kantstenen, één koppel kruidenkantstenen en één koppel maalsteentjes voor peper.

van de stelling: 7,40 m.

Eenvoudige baard met de jaartallen '1805' en '1955'.

Onbekend (1786)
Fa. Gebr. Husslage, Zaandijk (1955)

De Huisman

Verwijzingen

De Huisman

Geschiedenis

Geschiedenis

Het bouwjaar van de molen is niet met zekerheid bekend, vaak wordt 1786 genoemd. In 1802 was hij inderdaad  aanwezig, want in dat jaar werd de molen voor f 825,-- gekocht door Johannes de Vries Pzn.
In deze molen werd in het verleden snuif gemaakt. Hiervoor werd tabak fijngehakt door middel van stampers die van messen waren voorzien. In de Zaanstreek zijn verscheidene van deze molens in gebruik geweest, maar vele sneuvelden tijdens Napoleons Continentale stelsel bij gebrek aan grondstoffen.
Toen de tabak weer ruimschoots beschikbaar kwam waren er nog maar enkele van deze molens over. De Huisman bleef uiteindelijk als enige over en was tot omstreeks 1902 voor de snuiffabricage in bedrijf. In deze molen stond eertijds een rij van 10 stampers die De Valk werd genoemd. Op de onder- en voorree, dwarsbalken waartussen de stampers waren opgesloten, stond op een witte ovale ondergrond een groene valk afgebeeld. Hoewel men destijds de herkomst ervan niet meer kende, zijn ze ongetwijfeld afkomstig geweest uit de vroegere verf- en snuifmolen De Valk te Wormerveer, gebouwd in of kort voor 1749 en vermoedelijk verdwenen in de eerste helft van de 19de eeuw.

Later is De Huisman tevens ingericht voor de fabricage van mosterd. Voor de bereiding van mosterd werd verzuurde wei - een afvalproduct van de kaasmakerij - gebruikt, die per schuit werd opgehaald bij kaasmakende boeren te Westzaan en Assendelft. Dit werd gemengd met mosterdzaad, dat door middel van kleine horizontale steentjes werd gemalen op een wijze zoals in korenmolens.
Het ronde zaad, geel of bruin en soms gemengd, liep vanuit een kaar in het gat van de maalsteen terwijl vanuit een boven de steen hangend vaatje eveneens een straaltje wei in dat gat liep. Mosterdzaad en wei kwamen onder de steen te samen en werden daar tot een brijachtige massa vermalen, waarna de mosterdpap in een vat werd opgevangen.

In 1912 werd de molen gekocht door Gerbrand de Vries Pzn. die hem liet inrichten tot zaagmolen en kistenfabriek. Dit bedrijf beschikte behalve over windaandrijving ook over een gasmotor, die in 1924 door een elektromotor werd vervangen.
In de Tweede Wereldoorlog is er nog op windkracht gedraaid om elektriciteit op te wekken. Spoedig daarna raakte de molen in verval en na nog enkele jaren met kaal gemaakte roeden te hebben gestaan is hij in 1955 afgebroken en herbouwd op het pakhuis De Haan aan de Zaanse Schans. Aan het Blauwe Pad kon de molen niet gehandhaafd blijven, omdat de gemeente Zaandam daar plannen had voor grootschalige woningbouw.

De kantstenen en de builen zijn afkomstig uit de voormalige specerijmolen Het Indiës Welvaren te Zaandam.
Na de herbouw is nog even op windkracht gemalen, maar al spoedig daarna is in de schuur een elektrische mosterdmalerij gevestigd. Productief malen op windkracht vond daarna nauwelijks meer plaats; wél draaide de molen veelvuldig en speelde ook een belangrijke rol als toeristische attractie op de jaarlijks door honderdduizenden personen bezochte Zaanse Schans.

In de herfst van 2001 kreeg deze molen een geheel nieuwe kap, gemaakt door molenmakerij Saendijck. Aangezien de kammen uit de bovenbonkelaar werden weggelaten, kon de molen onbeperkt draaien maar was malen zonder extra werkzaamheden dus niet mogelijk.

In 2007 werd de mosterdproductie verplaatst naar Wormerveer; de molen is evenwel in gebruik gebleven als verkooppunt.
Op dat moment was al duidelijk, dat er veel moest gebeuren: de onderbouw was verzakt en aan ingrijpend herstel toe. Uiteindelijk resulteerde dit in een groot reconstructieplan: de molen moest het aanzien terugkrijgen, zoals op de oude locatie aan het Blauwe Pad te zien was geweest.
Dit hield in: herbouw van de onderbouw; terugrestaureren van pakhuis De Haan (waarop de molen in 1955 was geplaatst); alle maalwerktuigen naar de nieuwe onderbouw, opdat een toegankelijke specerijmolen op een hogere onderbouw werd verkregen (ook de windvang zou hiermee worden verbeterd). Op 22 januari 2010 is daadwerkelijk begonnen: nadat de roeden waren gestreken, zijn kap en achtkant van 'De Haan' afgetild.

Op 23 december 2010 werden achtkant en kap op de nieuwe onderbouw geplaatst. In de loop van 2011 werd de molen verder maalvaardig gemaakt. Op 17 september 2011 volgde de officiële ingebruikname door de beschermheer van De Hollandsche Molen, prins Johan Friso.


De Huisman

De Huisman

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Huisman

Actuele foto's

De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (6-10-2016) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (6-10-2016)
De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (12-3-2013) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (12-3-2013)
De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (15-2-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (15-2-2017)
De Huisman, Zaandam, William Bouter (27-12-2017) | Database Nederlandse molens
© William Bouter (27-12-2017)
De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (15-2-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (15-2-2017)
De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (15-2-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (15-2-2017)
De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (15-2-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (15-2-2017)
De Huisman, Zaandam, Tekening van het beoogde nieuwe uiterlijk van De Huismane verbouwing, gezien vanaf de Zaan. | Database Nederlandse molens
© Tekening van het beoogde nieuwe uiterlijk van De Huismane verbouwing, gezien vanaf de Zaan.
De Huisman, Zaandam, Matthieu Hoogduin (12-4-2014) | Database Nederlandse molens
© Matthieu Hoogduin (12-4-2014)
De Huisman, Zaandam, Frank Moerland (11-8-2014) | Database Nederlandse molens
© Frank Moerland (11-8-2014)
De Huisman, Zaandam, Een gedeelte van het ingenieuze binnenwerk van de Huisman.  Matthieu Hoogduin (12-4-2014). | Database Nederlandse molens
© Een gedeelte van het ingenieuze binnenwerk van de Huisman.
Matthieu Hoogduin (12-4-2014).
De Huisman, Zaandam, Piet Glasbergen (15-2-2017) | Database Nederlandse molens
© Piet Glasbergen (15-2-2017)
De Huisman, Zaandam, De Huisman in de gedaante van 1955 tot 2010. Op de achtergrond onder meer De Poelenburg, die op dat moment even zonder roeden staat en in een nieuwe groene jas wordt gestoken. Rob Pols (19-7-2005). | Database Nederlandse molens
© De Huisman in de gedaante van 1955 tot 2010.
Op de achtergrond onder meer De Poelenburg, die op dat moment even zonder roeden staat en in een nieuwe groene jas wordt gestoken.
Rob Pols (19-7-2005).
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.