De Held Jozua
1507 ER Zaandam
N 52.443794 O 4.807006
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Niet onbelangrijk, maar de molen staat erg ingeklemd tussen allerhande nieuwbouw
Als de molen draait
Niet onbelangrijk, maar de molen staat erg ingeklemd tussen allerhande nieuwbouw
Als de molen draait
Gedekt met hout; voorzijde in visgraatverband, geheel geteerd. Het houtwerk op de zaaggrond is overwegend groen geverfd.
Gedekt met gepotdekselde planken, geheel geteerd
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan
|
Drie zaagramen met twee sleden, twee winderijen en kraan
Bovenwiel 72 kammen
Krukwiel (varkenswiel) 27 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,67
Fraaie opengewerkte makelaar
Op de achterbalk staat de naam van de molen afgebeeld.
Molen De Held Jozua is een in of kort voor 1719 gebouwde paltrok-houtzaagmolen. Over de geschiedenis van deze molen zijn niet zoveel bijzonderheden te vermelden. Bekend is, dat de windbrief gedateerd was op 25 juli 1719 en verleend aan Hendrik Claasz. de Boer. Als merkwaardigheid kan worden vermeld dat deze balkenzager op 10 juni 1728 werd opgenomen in een assurantiecontract met als eigenaar Gerardus van Aelst, predikant in de 'Gereformeerde kerke tot Westsaendam'. Misschien verklaart dit de bijbelse naamgeving van de molen.
In de loop der tijden veranderde molen diverse malen van eigenaar; in de 20ste eeuw waren het H. van Doesburgh en later de firma Gebrs. de Boer. Van Doesburgh bestelde in 1919 een nieuwe buitenroede bij de fa. Pot te Kinderdijk en ook de fa. De Boer investeerde behoorlijk: zo werd in 1942 een buitenroede van de molen van de Hooglandse polder te Barsingerhorn aangekocht, om in Zaandam als binnenroede te dienen; verder kreeg de molen een geheel nieuw krukwiel. Dit wiel werd uitgerust met ijzeren kammen, gegoten als ingesleten kammen. Deze opmerkelijke constructie moet bedacht zijn door de Zaanse molenmaker Klaas Boerendans. Aan te nemen is dat hij toen ook die roede heeft gestoken.
In het najaar van 1946 kwam de bij de molen gebouwde mechanische zagerij gereed en in 1949 kwam de windmolen definitief buiten bedrijf. Opmerkelijk is wél, dat 'de Held' daarna nog behoorlijk werd onderhouden en het wiekenkruis ieder jaar voor teer- en schilderwerk een paar keer rondging.
Pas in de jaren '70 was het eigenaar Cornelis de Boer niet meer mogelijk, iets aan de molen te doen; de molen uit handen geven wilde hij ook niet. Het gevolg was langdurig en tenslotte intens verval.
Uiteindelijk kocht J.J. Koeman in 1987 de molen van De Boer en pas toen was er weer enig perspectief. In 1994-´95 werd het totaal vervallen complex van molen en bijgebouwen geheel gerestaureerd. De molen werd maalvaardig opgeleverd en draait en zaagt sindsdien regelmatig; in de bijgebouwen werd onder meer een restaurant gevestigd.
Tekst | | Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing) |
Foto's |