Groenveld, Noord-Holland

De Groenvelder

Foto van De Groenvelder, Groenveld, Justin van den Heuvel (15-08-2011) | Database Nederlandse molens
© Justin van den Heuvel (15-08-2011)

NederlandsEnglishFrançaisDeutschEspanõlPortuguesePусский简体中文

De Groenvelder

1529 (of 1530)
Grondzeiler
Achtkante binnenkruier
Poldermolen
Groenveldsdijk 12
1744 GD Groenveld
X: 113709 Y: 530959
N 52.764378 O 4.775462
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview
Noord-Holland
Schagen
Groenveld
Gemeente Sint Maarten, sectie D, nr. 654
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Maalvaardig
2022: 272.307
2021: 276.706
2020: 405.088
2019: 262.050
2018: 352.702
2017: 408.516
eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )
  • 2016: 408.426
  • 2015: 348.603
  • 2014: 257.217
  • 2013: 255.436
  • 2012: 239.263
  • 2011: 278.968
  • 2010: 178.412
  • 2009: 19.770
  • 2005: 844.494
  • 2004: 293.534
  • 2003: 844.494
  • 2002: 97.963
Bemalen van de polder Valkkoog, thans op vrijwillige basis

Zeer groot

Op afspraak

Fietsroute in de buurt van De Groenvelder via fietsnetwerk.nl
655
00329
 
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Groenvelder

Constructie

Constructie

Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geteerde gepotdekselde planken.

Gedekt met riet

21,60 / 21,70 m.
Systeem Fauël op beide roeden

Tussen 1979 en 1989 heeft deze molen op beide roeden het systeem Fauël (fokwieken) gekregen. Daarvoor was deze molen altijd Oud-Hollands opgehekt.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Kruiwerk etc.

Engels met 36 rollen; kuip met keerschijven; binnenkruirad
Vaste Vlaamse blokvang uit vijf stukken; vangbalk met klos; vangstok; pal

Stalen vijzel Ø 1,50 m.; woning in de molen

Bovenwiel 55 kammen
Bovenschijf 25 staven, steek 15,0 cm.
Onderbonkelaar 32 kammen
Vijzelwiel 37 kammen, steek 14,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 1,90

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift: "Anno 1560"

De Groenvelder

Verwijzingen

Verwijzingen

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.

De Groenvelder

Geschiedenis

Geschiedenis

Waarschijnlijk is de windbemaling in dit gebied ingevoerd kort nadat in 1534 de polder Geestmerambacht hiertoe was overgegaan. Tot omstreeks 1530 had Valkkoog aan de zijde van de Heerhugowaard of Waard hoogstens een zomerkade.
In een sententie van het Hof van Holland van 1578 leest men een eigen verklaring van die van Valkkoog, dat zij toen pas 45 jaar geleden benoorden de Waard een dijk had den gelegd ter afscheiding van hun land van de Waard. Omstreeks 1571 werd de polder in elk geval zelf bemalen, want op een uit die tijd daterende kaart staat ter plaatse van de huidige molen een binnenkruier aangegeven.

Eind 2016 is door het HHNK opdracht gegevens voor een dendrochronologisch onderzoek. Houtmonsters uit diverse achtkantstijlen en legeringsbalken geven kapdata van 1528 en eerder. Als bouwjaar is 1529 het meest waarschijnlijk; mogelijk 1530.

In de Opregte Haarlemmer Courant van 20-11-1841 staat: "Bestuurders van de polder VALKOOG, zijn voornemens op Dingsdag den 14den December 1841, publiek aan te besteden: De verandering met de verdere reconstructie van dezelve polder-watermolen, staande en gelegen te Groenveld, in dezelve polder, gemeente Sint Maarten, en zulks om dezelve molen van het tegenwoordige bestaande scheprad te veranderen in een vijzel". Aan te nemen is dat de molen in de loop van 1842 vervijzeld is.

Destijds was het bemalingsgebied ca. 497 ha. groot, de eigenlijke polder Valkkoog. Binnen deze polder lag toen al de Westerendspolder. Dit poldertje schijnt oorspronkelijk buiten de polder Valkkoog te hebben gelegen, maar is later binnen de omringdijk opgenomen. Het bleef echter over een eigen bemaling beschikken. Het kleine, direct op de boezem uitmalende, achtkante vijzelmolentje met een vlucht van slechts ca. 17 meter brandde omstreeks 1918 af en werd vervangen door een windmotor. In de eerste helft van de 20e eeuw, voor 1936, is voor onderbemaling van het zuidelijke deel van de polder nabij het dorp Groenveld eveneens een windmotor geplaatst, waarvan de vijzel ook door een benzinemotor kon worden aangedreven.

In het begin van de jaren vijftig heeft in de polder een ruilverkaveling plaatsgevonden, waarbij het polderpeil 0,45-0,75 m is verlaagd. De molen is toen voor diepere bemaling geschikt gemaakt. Tezamen met een klein elektrisch vijzelgemaal is hij nog steeds regelmatig voor de bemaling in gebruik. Beide windmotoren zijn als gevolg van de ruilverkaveling verdwenen.

Constructie
Het achtkant is gemaakt van eiken en heeft geen ondertafelement. In tegenstelling tot wat gebruikelijk is zijn de legeringsbalken van de onderste bintlaag niet in elkaar gewerkt, maar liggen ze met enige tussenruimte vrij van elkaar. In de loop der tijd is de molen aanzienlijk verstijfd. Er zijn aanwijzingen dat de oorspronkelijke veldkruisen, regels en hondsoren al eens zijn vervangen. Waarschijnlijk was er vroeger in ieder veld slechts één groot kruis aanwezig. Nu zijn er in ieder veld twee in elkaar gewerkte kruisen, die van jongere datum zijn. Ook is later in ieder veld nog een extra veldkruis geplaatst en is de onderste bintlaag door middel van op en tussen de legeringsbalken aangebrachte grenen vulstukken tot een stijf geheel gemaakt.

Boventafelement, rolvloer, kuip en kap zijn al eens vernieuwd, vermoedelijk in de eerste helft van de 18de eeuw. Meer nauwkeurig is, vanwege het al eerder genoemde dendrochronologisch onderzoek, die vervanging gesteld op ca. 1751.
De kuip heeft keerschijven. Sinds het vernieuwen van de kap heeft de molen een Vlaamse vang. Het bovenschijfloop is ooit verkleind, waarschijnlijk in het kader van de vervijzeling. Tegenwoordig is er een stalen vijzel, die in 1955 in het kader van de ruilverkaveling is verlengd en versmald.

De Groenvelder

De Groenvelder

Historische foto's

Historische foto's

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.
Vaags
Groot Wesseldijk
Verbij

De Groenvelder

Actuele foto's

De Groenvelder, Groenveld, Jurre Riphagen (17-7-2019) | Database Nederlandse molens
© Jurre Riphagen (17-7-2019)
De Groenvelder, Groenveld, Marley Kooijman (9-4-2022) | Database Nederlandse molens
© Marley Kooijman (9-4-2022)
De Groenvelder, Groenveld, Rob Pols (08-05-2012) | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (08-05-2012)
De Groenvelder, Groenveld, Fred Prins (12-12-2022)Door de molenaar gemaakt foto van de door Gert-Jan de Vogel uitgelichte molen. Op initiatief van de Dorpsraad wordt jaarlijks de molen uitgelicht. | Database Nederlandse molens
© Fred Prins (12-12-2022)
Door de molenaar gemaakt foto van de door Gert-Jan de Vogel uitgelichte molen. Op initiatief van de Dorpsraad wordt jaarlijks de molen uitgelicht.
De Groenvelder, Groenveld, Jurre Riphagen (17-7-2019)De speelmolen van De Groenvelder. | Database Nederlandse molens
© Jurre Riphagen (17-7-2019)
De speelmolen van De Groenvelder.
De Groenvelder, Groenveld, Foto: Rob Pols (08-05-2012)De keerschijven in de kuip zijn goed zichtbaar. | Database Nederlandse molens
© Foto: Rob Pols (08-05-2012)
De keerschijven in de kuip zijn goed zichtbaar.
De Groenvelder, Groenveld, Jurre Riphagen (17-7-2019)De vijzel met rechts op de foto een vetpomp te zien voor de onderlager van de vijzel. | Database Nederlandse molens
© Jurre Riphagen (17-7-2019)
De vijzel met rechts op de foto een vetpomp te zien voor de onderlager van de vijzel.
De Groenvelder, Groenveld, Jurre Riphagen (17-7-2019) | Database Nederlandse molens
© Jurre Riphagen (17-7-2019)
De Groenvelder, Groenveld, Jurre Riphagen (17-7-2019) | Database Nederlandse molens
© Jurre Riphagen (17-7-2019)
 

Draag zelf bij

    Tekst  
Stuur ons uw teksten over deze molen
  |   Stuur ons uw teksten over de motor in deze molen (indien van toepassing)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om teksten in te sturen.
   
    Foto's  
Stuur uw foto's van deze molen (ook eventuele motor)
Vanwege migratie van de server is het even niet mogelijk om foto's in te sturen.