Molen De Groot / Molen van Piet, Alkmaar

Alkmaar, Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Groot / Molen van Piet
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; museum; woning

adres
Clarissenbuurt 4
1811 GC Alkmaar
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Groot / Molen van Piet via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00039
oude dbnr.
B627
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 00039 De Groot / Molen van Piet (Alkmaar)
F. Kamstra (15-12-2019)

locatie

plaats
Alkmaar
plaatsaanduiding
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Alkmaar, sectie A, nr. 1217
geo positie
X: 111301, Y: 516026
N: 52.62999, O: 4.74177
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Feitelijk zeer groot, maar wordt nogal beperkt door hoge bomen op het vm. bolwerk.

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met riet
inrichting

Twee koppel 17der en één koppel 16der kunststenen; elektrisch luiwerk; haverpletter; koekenbreker, mengsilo (zowel op de wind als elektrisch); graanreiniger (elektrisch).
Woning in de molen.

versieringen

Sierlijke gevelsteen boven de toegangsdeur met het opschrift:
Ao 1769
3 maand 28 dag
Dat men de Groot
Zyn grondslag zag
De eerste steen gelyd alhier
Door Jan Jacobse Dunnebier
Oudt 2 jaar 6 maande

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; 40 ijzeren rollen. Kruirad.
vlucht
25,85 / 25,75 m.
vang
Vlaamse vang; 5 deels vaste, deels scharnierende stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal; rechtse stut.
overbrenging

Bovenwiel 71 kammen
Bovenbonkelaar 35 kammen, steek 11,0 cm.
Spoorwiel 109 kammen
Steenschijflopen 31 staven, steek 8,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 7,13

hoogte
van de stelling: 8,90 m.
wiekvorm
Systeem Fauël op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 87 binnen 1994 1995 binnen aanw. 25,85
Straathof ✉︎ 88 buiten 1994 1995 buiten aanw. 25,75
Burger ✉︎ g.n. buiten 1955 1955 buiten 1995 25,90
Burger ✉︎ g.n. binnen 1955 1955 binnen 1995 25,90
wiekverbeteringen

Sinds 1955 heeft deze molen het systeem Fauël (fokwieken) met remkleppen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 493 1867 1867? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; museum; woning

molenmaker
C. Bobeldijk (1769)
omwentelingen
geschiedenis

De plaatselijke molengeschiedenis gaat terug tot in ieder geval de zestiende eeuw. De huidige stenen molen is in 1769 gebouwd op het verdedigingspunt ten westen van de Kennemerpoort (één van de zes stadspoorten die de stad ooit telde).
Voorganger was een standaardmolen die daar werd geplaatst in het eerste kwartaal van der 17e eeuw. Of dit nieuwbouw was of een verplaatsing is niet geheel helder: bronnen melden dat meermaals sprake was van verplaatsing van de ooster- naar de westerzijde van de poort maar er zijn ook kaarten te vinden waarbij tegelijk aan beide zijden een molen staat.

De huidige stenen molen is gebouwd door C. Bobeldijk. De eerste steen wordt in 1769 gelegd door de zoon van de molenaar, Jan Jacobse Dunnebier (zie de foto van de gevelsteen). Mogelijk zijn onderdelen van de standerdmolen hergebruikt: zo is één van de draagbalken een houten molenroede, de gaten voor de hekkens zijn nog zichtbaar. De koningspil is een oude scheepsmast (inderdaad geheel rond) en dus ouder dan de molen zelf; wellicht heeft deze tientallen jaren de zeeën gezien.

In 1884 werd de molen gekocht door Cornelis Piet, deze liet de onderste verdiepingen tot woning inrichten. Tot de dag van vandaag is deze molen bewoond. Op de vierde zolder liggen drie koppel stenen waarvan één elektrisch kan worden aangedreven. Het maalbedrijf van de familie Piet is in 1993 beëindigd.

Deze molen heeft in de loop van de 20ste eeuw steeds meer last gekregen van de bomen die op de bolwerken van Alkmaar werden aangeplant. Dit leidde onder meer tot onrustig draaigedrag (omdat het bovenste end dan steeds veel wind ving en de rest duidelijk minder) en tenslotte in 2022 tot zelfs een draaiverbod. 
Inmiddels (begin 2024) is besloten om diverse bomen in te korten en/of te snoeien. 

aanvullingen

toelichting naam

De naam van de molenaarsfamilie is hier bijna synoniem voor deze molen: hoewel deze formeel is uitgerust met een naam, namelijk "De Groot" (wat ook vermeld staat op de gevelsteen), wordt hij in Alkmaar en daarbuiten nooit anders aangeduid dan "De molen van Piet", zelfs al is deze molen al jaren eigendom van de gemeente.

literatuur

Deze molen speelt een mooie rol in de beroemde molenfilm "Stoere Werkers" uit 1930-1933, deel I.

foto's

foto's