top

Molen De Cornwerdermolen, Cornwerd

Cornwerd, Fryslân
b

korte karakteristiek

naam
De Cornwerdermolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van het waterschap Cornwerd, thans op vrijwillige basis

adres
Sotterumerdijk 19-MOLE
8753 JA Cornwerd
kaart
Toon de molen in Google Satelietweergave
 
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Cornwerdermolen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03177
oude dbnr.
B54
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Willem Jans (17-5-2004).

locatie

plaats
Cornwerd
plaatsaanduiding
gemeente
Súdwest-Fryslân, Fryslân
kadastrale aanduiding
Gemeente Makkum, sectie B, nr. 1680
geo positie
X: 155976, Y: 565846
N: 53.07945, O: 5.40177
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Sotterumerdijk 19-MOLE
8753 JA Cornwerd
molenaar
John Hutchinson / Martin de Jong
telefoon
0515-231704 of 0515-232392 / 06-1087 7364
e-mail
martin@makkum.nl
website
www.sotterum.nl/molen.htm
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, met stenen veldmuren
kap
Gedekt met riet
inrichting

Stalen vijzel, Ø 1,52 m. met twee gangen

versieringen

Gevelsteen met het opschrift:
Deze molen gebouwd
door J.H, Westra
van Franeker
1907
Bestuur
T.H. Rinia
R. Zwaagstra
T.P. Postma

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk met 24 neuten; kruilier
vlucht
20,00 m.
vang
Hoepelvang (metaal). Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 59 kammen
Bovenbonkelaar 34 kammen, steek 12,0 cm.
Onderwiel 43 kammen
Vijzelwiel 37 kammen, steek 12,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 2,02

hoogte
wiekvorm
Zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Buurma/Naaijer ✉︎ 348 buiten 1999 1999 buiten aanw. 20,00
Buurma/Naaijer ✉︎ 349 binnen 1999 1999 binnen aanw. 20,00
Pot ✉︎ 2597 binnen 1927 1927 binnen 1998 19,42
Pot ✉︎ ? buiten ? buiten 1998 20,00
stuur nieuwe roede in
wiekverbeteringen

Vanaf de bouw in 1907 heeft deze molen zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen, op beide roeden gehad.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Koning ✉︎ 163 1907 1907 aanw.
stuur nieuwe as in
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van het waterschap Cornwerd, thans op vrijwillige basis

molenmaker
J.H. Westra, Franeker (1907)
voorganger
omwentelingen
geschiedenis

Deze molen werd in 1907 geheel nieuw gebouwd en meteen uitgerust met twee vijzels. Dit laatste vanwege de bemaling van twee aparte polders met peilverschillen. Toen beide polders verenigd werden, werd de kleinste vijzel verwijderd.
Het waterschap Cornwerd kwam voort uit de samenvoeging van vijf kleinere polders. Nadat de nieuwe molen was gebouwd, werden de overbodig geworden vijf molens gesloopt. Aan te nemen is, dat dat kleine molens waren.

De molen verrichtte zijn bemalingstaak tot tevredenheid, totdat enige malen achter elkaar schade ontstond aan de zelfzwichting. In 1969 werd de het jaar daarvoor toegebrachte schade nog hersteld, maar de orkaan van 12/13 november 1972 veegde de kleppen van twee enden weg. Als gevolg was het malen op windkracht voorlopig afgelopen: de - inmiddels stalen - vijzel kreeg een elektrische aandrijving. Herstel bleef uit en aldus volgde een lange tijd van verwaarlozing en verval.

Pas in 1999 werd de molen maalvaardig gerestaureerd en is sindsdien op vrijwillige basis weer regelmatig in bedrijf. 

 

aanvullingen

toelichting naam

De molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.

literatuur

Jan Hofstra, Cornwerder molen, honderd jaar jong, in: Molenwereld 109 (2007), pp. 422 - 434.

foto's

media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Bernd Käding (25-8-2016)
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Bernd Käding (25-8-2016)
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Ronald Schulte (28-9-2021)
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Rob Pols (14-7-2007).
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Willem Jans (17-5-2004).
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Vincent Mepschen (24-11-2019)
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Vincent Mepschen (24-11-2019)
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Vincent Mepschen (24-11-2019)
media-bestand
Molen 03177 De Cornwerdermolen (Cornwerd)
Vincent Mepschen (24-11-2019)
meest recente aanpassing | Overig
gebruiksvoorwaarden en auteursrechten