Molen De Kievit, Grijpskerk

Grijpskerk, Groningen
b

korte karakteristiek

naam
De Kievit
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Molenstraat 33
9843 HE Grijpskerk
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00427
oude dbnr.
B327
Meest recente aanpassing
| Foto as
media-bestand
Molen 00427 De Kievit (Grijpskerk)
Rob Hoving (27-4-2013)

locatie

plaats
Grijpskerk
gemeente
Westerkwartier, Groningen
kadastrale aanduiding
Gemeente Grijpskerk, sectie C, nr. 1136
geo positie
X: 216059, Y: 586871
N: 53.26507, O: 6.30246
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot. Begin 2011 zijn de populieren langs de Provincialeweg verwijderd en de molen is vanuit de richtingen NO-N-NW weer van verre te zien.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenstraat 33
9843 HE Grijpskerk
molenaar
O.M. Lesman
telefoon
06-15535016
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait en op afspraak. 

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Kievit via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Horizontaal gepotdekseld houten achtkant, wit houten tussenstuk. Hoge vierkante houten onderbouw op een witte stenen voet van ca. 1,80 meter.
kap
Gedekt met verticaal gepotdekselde delen
inrichting

Eén koppel 17der blauwe stenen; haverpletter; kammenluiwerk

versieringen

Zeer eenvoudige baard, wit geverfd, zonder opschrift.

Enige meters boven de toegangsdeur een naambord met daarop een afbeelding van een kievit.

In het westen van de provincie Groningen worden de "zandlopers" op de kap vaak groen geverfd, soms zelfs in horizontale ligging op de stormluiken.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
IJzeren rollen; kruilier
vlucht
21,08 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 65 kammen
Bovenbonkelaar 29 kammen
Kammenluitafel 29 kammen
Luiaswiel 19 kammen
Spoorwiel 87 kammen
Steenschijfloop 28 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,96

hoogte
van de stelling: 10,30 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Buurma ✉︎ 238 binnen 1990 1990 binnen aanw. 21,08
Brunia ✉︎ 70 buiten 1974 1974? buiten aanw. 21,00
Pot ✉︎ ? binnen 1924 binnen
Pot ✉︎ ? buiten 1924 buiten
wiekverbeteringen

Deze molen heeft vanaf de bouw zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen gehad. In 1963 kreeg de binnenroede dwarskleppen hierop. Bij de grote restauratie van 1974/75 koos men voor Oud-Hollands met zeilen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As ?, Enthoven & Co, L.I.
Enthoven & Co, L.I.
✉︎ ? ? 1899? aanw. ?
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
M. Noordewier, Niezijl (1899)
omwentelingen
geschiedenis

De molen werd in 1899 in opdracht van R. Kruisinga gebouwd door molenmaker Menne Jacobs Noordewier, dit als opvolger van een te klein geworden achtkante bovenkruier uit 1743. 
De molen was niet nieuw: Noordewier verwerkte de net gesloopte oliemolen uit zijn woonplaats Niezijl hier vrijwel geheel in. Zeer opvallend is de hoge vierkante onderbouw, logisch voor een oliemolen, waarbij op de begane grond altijd relatief veel ruimte nodig is. 

Op 3 maart 1914 kocht Jan Wierenga, afkomstig van Opwierde, gem. Appingedam, deze pel- en korenmolen van Roelf Kruisinga. Later bracht hij de molen onder in een vennootschap onder firma met zijn broer Alko. Jan Wierenga overleed echter al op 11 mei 1937, slechts 54 jaar oud. De firma werd ontbonden en Alko ging alleen verder.

Op 4 augustus 1950 werd de molen onderhands verkocht aan Cornelis Verboom, molenaar te Bodegraven. Deze verruilde in 1957 de molen en wat daarbij hoorde tegen een behuizing met erf en tuin nabij de Westerhornerweg te Grijpskerk, met Louw de Wit, fouragehandelaar te Grijpskerk. Deze werkte nog bijna vijf jaar met de molen en verkocht deze vervolgens in 1962 aan de toenmalige gemeente Grijpskerk.
In 1963/64 werd voor ƒ 24.137,50 een restauratie uitgevoerd.

In 1974/75 werd een nieuwe restauratie uitgevoerd, waarbij met name het wiekenkruis werd gewijzigd: de zelfzwichting, op de binnenroede bovendien met dwarskleppen, kwam geheel te vervallen en werd teruggebracht tot Oud-Hollands met zeilen. Eigenlijk onbegrijpelijk gezien de tijdgeest, waarin men al steeds vaker besloot wiekverbeteringen te handhaven en helemaal bij deze molen, die vanaf de bouw zelfzwichting had gehad. 

Een opmerkelijk constructiedetail: het bovenwiel heeft zes plooistukken, waarbij de kruisarmen op 45 graden zitten ten opzichte van het wiekenkruis.

aanvullingen

toelichting naam

Deze altijd naamloze molen kreeg na de grote restauratie van 1974/75 de naam "De Grijpvogel". De Grijpvogel of Griffioen was een mythische vogel en gezien de naam van het dorp Grijpskerk zonder meer aardig gevonden. Maar vermoedelijk was de naam toch te abstract, want al na korte tijd is deze veranderd in "De Kievit". Ook een vogel, maar stellig bekender.

foto's

foto's