Molen De Marsch, Lienden

Lienden, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Marsch
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van polder De Marsch, thans buiten bedrijf

adres
Marsdijk 2
4033 CD Lienden
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Marsch via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
02661
oude dbnr.
B238
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 02661 De Marsch (Lienden)
Frank Hendriks (8-11-2018)

locatie

plaats
Lienden
plaatsaanduiding
gemeente
Buren, Gelderland
kadastrale aanduiding
Gemeente Lienden, sectie M, nr. 480
geo positie
X: 164639, Y: 441388
N: 51.96084, O: 5.52745
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Marsdijk 2
4033 CD Lienden
molenaar
Leen van Aalsburg
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Als de molen draait (in de regel zaterdag).

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, sterk conisch gemetseld; deels gepleisterd en gewit
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad in de molen, Ø 5,80 m.; breed 0,45 m.

versieringen

Eenvoudige baard, lichtgroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift 'De Marsch'

Fraai is het boogvormige metselwerk aan de bovenzijde van de stenen romp, net onder de kuip.

 

Grote gevelsteen met daarop de namen van vrijwel allen die bij de (her)bouw van deze molen in 1885 betrokken waren (zie de foto verderop).

Eenvoudige gevelsteen, net boven het maaiveld, die aangeeft dat het op die plek 8,148 meter boven N.A.P.  is.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruirad met 8 spaken en hoge bank
vlucht
26,60 / 26,78 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 29 staven
Onderschijfloop 26 staven
Onderwiel 94 kammen
Overbrengingsverhouding 1,66 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 147 buiten 2000 2000 buiten aanw. 26,78
Straathof ✉︎ 148 binnen 2000 2000 binnen aanw. 26,60
Pot ✉︎ 1446 binnen 1885 1885? binnen 2000 26,61
Pot ✉︎ 1447 buiten 1885 1885? buiten 2000 26,61
wiekverbeteringen

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1310 1885 1885 aanw. 06,00
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1306 1885 1885? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van polder De Marsch, thans buiten bedrijf

molenmaker
D. van der Tas, Charlois (1885)
omwentelingen
geschiedenis

Vroeger kampte het voormalige Polderdistrict Mars, Lede en Overwaard (880 ha.) met grote overlast van hemel- en kwelwater. Om de afvoer hiervan te bevorderen, besloot men in 1758 in de Mars tot de bouw van een achtkante watermolen. De molen maalde het polderwater uit op het benedeneinde van de nabije Rijnstrang. Deze loosde via de Oudewaardsesluis op de Rijn.

Na ruim een eeuw, in 1868, was deze molen toe aan een grondige restauratie. Het polderbestuur wilde hem toen laten slopen, omdat het nut van de molen niet opwoog tegen de becijferde kosten. Maar toen de eigenaars van de laaggelegen gronden protesteerden, liet men hem toch opknappen.
Vijftien jaar later hield het voor deze molen alsnog op: op 2 juli 1884 brandde hij geheel af. Men besloot vervolgens, een ronde stenen molen te laten bouwen. Bouwer was D. van der Tas uit Charlois. De aanneemsom bedroeg ƒ 14.600,--.

In 1956 werd de molen nog  gerestaureerd in het kader van de Wet BWO (Bescherming Waterstaatswerken in Oorlogstijd). Evenwel was het resultaat daarvan maar van korte duur: in het kader van de ruilverkaveling Echteld-Lienden, begonnen vroeg in de jaren '60, werden de waterlopen afgesloten van het boezemwater. Vermoedelijk heeft de molen omstreeks 1962 voor het laatst als poldermolen kunnen functioneren.
Tegenwoordig maalt de molen daarom in circuit. Opmerkelijk daarbij is wél dat de polder nog steeds een zomer- en winterpeil heeft (en dit dus ook invloed heeft op het circuit).

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kon bemalen.

foto's

foto's