Molen De Ster, Geesteren

Geesteren, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Ster
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
adres
Molenweg 13
7274 AA Geesteren
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03137
oude dbnr.
B213
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 03137 De Ster (Geesteren)
Piet Glasbergen (10-8-2016)

locatie

plaats
Geesteren
plaatsaanduiding
gemeente
Berkelland, Gelderland
kadastrale aanduiding
Gemeente Geesteren, sectie K, nr. 643
geo positie
X: 232727, Y: 461576
N: 52.13691, O: 6.52257
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenweg 13
7274 AA Geesteren
molenaar
J. Overman
telefoon
0545-272363 of 0545-271966 (VVV)
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
Expositie van molenpuzzels en molenblikken
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Ster via fietsnetwerk.nl
social media

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Grenen achtkant, gedekt met riet, op stenen onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der kunststenen; buil; sleepluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, rood afgebiesd, met de opschriften '1856' '1979' en daaronder 'De Ster'

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; kruihaspel
vlucht
23,20 m.
vang
Vlaamse blokvang; vangbalk met haak; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 62 kammen
Bovenbonkelaar 27 kammen, steek 11,5 cm.
Spoorwiel 79 kammen
Steenschijfloop 28 staven, steek 10,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,48

hoogte
van de stelling: 7,00 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 298 buiten 1979 1980 buiten aanw. 23,20
Derckx ✉︎ 299 binnen 1979 1980 binnen aanw. 23,20
wiekverbeteringen

De molen kreeg in 1916 een gietijzeren bovenas. Bij die gelegenheid werd op één roede zelfzwichting aangebracht; later zou deze roede ook worden voorzien van een stroomlijnneus (1933?). De buitenroede bleef Oud-Hollands met zeilen.
De binnenroede heeft het van 1943 tot 1959 alleen moeten doen. In dat laatste jaar volgde een grote restauratie waarbij onder meer het systeem Ten Have werd aangebracht (in plaats van de zelfzwichting) en er uiteraard een nieuwe buitenroede kwam.
Bij de grote restauratie van 1979/80 kwam het systeem Ten Have weer te vervallen en kregen de roeden kregen Oud-Hollandse ophekking met zeilen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1464 1895 1937c aanw. 05,00
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
onderbouw vermoedelijk 1866
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
molenmaker
Fa. ten Zijthoff, Deventer (1859) ?? (1903) Fa. Groot Wesseldijk, Laren Gld. (1979/80)
omwentelingen
geschiedenis

De Ster werd oorspronkelijk gebouwd in 1859. Op de baard van de molen staat het jaartal 1856, doch dit is het jaar waarin opdracht werd gegeven tot de bouw. Niet helemaal duidelijk is, wie die opdracht gaf. G. Hilhorst was inmiddels overleden; vermoedelijk is het zijn weduwe, Berendina Hagens, of zoon Jan Hilhorst geweest. Die laatste nam in 1861 de molen van zijn moeder over. De molen zou tot 1916 eigendom van de familie Hilhorst blijven.
Intussen had de familie Hilhorst heel wat met deze molen te stellen gehad, want tot drie keer toe brandde hij af: in 1866, 1900 en 1902, telkens tot stellinghoogte. In alle gevallen werd de molen vervolgens herbouwd. Men was kennelijk goed verzekerd.

In 1916 werd de molen gekocht door A. Scholten; deze maalde hier tot en met 1960. Daarna ging De Ster opnieuw over in handen van de familie Hilhorst; deze zou de molen uiteindelijk in 1977 verkopen aan de (toenmalige) gemeente Borculo.

De molen kreeg in 1916 een gietijzeren bovenas, herkomst onbekend; Daarvoor was nog een houten exemplaar aanwezig. Bij die gelegenheid werd op één roede zelfzwichting aangebracht; later zou deze roede ook worden voorzien van een stroomlijnneus. In het archief van De Hollandsche Molen staat de aantekening dat de molen in 1933 is hersteld en toen zelfzwichting kreeg.

In 1943 bleef de molen een vierde catastrofe bespaard toen hij tijdens een luchtgevecht in brand raakte. De plaatselijke bevolking wist dit echter met emmers water te blussen. Zonder schade bleef het evenwel niet, want datzelfde jaar brak de buitenroede (toch een gevolg van dat luchtgevecht?).
De binnenroede (met zelfzwichting) moest het daarna tot 1959 alleen doen. In dat jaar volgde een grote restauratie waarbij onder meer het systeem Ten Have werd aangebracht (in plaats van de zelfzwichting) en er uiteraard een nieuwe buitenroede kwam.

Een geheel ander drama voltrok zich in 1966: toen werd, tot woede van molen- en monumenteninstanties, vrijwel al het gaandewerk uit de molen gesloopt, om plaats te maken voor een silo. Dit op verzoek van de toenmalige eigenaar. Molenmaker Ten Have, die deze klus uitvoerde, kreeg daarna 'voor straf' een tijdlang geen opdrachten voor molenrestauraties meer.

In 1977 is de molen verkocht aan de gemeente Borculo, die in de jaren 1979/80 een grote restauratie liet uitvoeren. Er kwam, op het uit 1903 daterende bovenwiel na, een geheel nieuw gaandewerk. Het systeem Ten Have kwam weer te vervallen en beide nieuwe roeden kregen Oud-Hollandse ophekking. Op 7 mei 1980 volgde de officiële ingebruikstelling als maalvaardige korenmolen.

Er wordt geregeld veevoer gemalen voor een bedrijf, dat de molen sponsort.

Eigenaren waren:
B. Hagens-Wed. G. Hilhorst (1859 - 1861)
J. Hilhorst (1861 - 1907)
G. Hilhorst (1907 - 1916)
A. Scholten (1916 -1960)
J. Hilhorst (1960 - 1977)
Gemeente Borculo (1977 - 2005)
Gemeente Berkelland (2005 - heden).


foto's

foto's