Molen Doesburgermolen, Ede

Ede, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
Doesburgermolen
modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Doesburger Molenweg 2
6718 TR Ede
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00856
oude dbnr.
B200
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 00856 Doesburgermolen (Ede)

Wouter Bakker (02-11-2024) 
De molen moet het voorlopig even met één roe doen. De oplangers van de buitenroe bleken niet best te zijn en op 29 oktober is de hele roe gestreken.

locatie

plaats
Ede
plaatsaanduiding
Doesburgerbuurt
gemeente
Ede, Gelderland
streek
Gelderse Vallei
kadastrale aanduiding
Gemeente Ede, sectie I, nr. 464
geo positie
X: 172941, Y: 452673
N: 52.06206, O: 5.64882
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot maar wordt verminderd door enige bebouwing en beplantingen

contact en bezoek

bezoek/postadres
Doesburger Molenweg 2
6718 TR Ede
molenaar
Aalf Wijnia / René van Beek / Kees Timmers / Jan Smit
telefoon
06-44912410 / 06-36504218 / 06-25481173 / 0318-632462
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdagen 10.00 - 16.00 uur en donderdagen 9.00 - 13.00 uur. 

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Doesburgermolen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Gesloten standerd, gedekt met riet; kast gedekt met verticale planken; borst met gepotdekselde planken, geheel geteerd
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der kunststenen en één koppel 14der stenen (blauwe loper en kunststenen ligger); regulateur; kammenluiwerk

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk; kruihaspel
vlucht
22,70 m.
vang
Vlaamse blokvang; vangbalk met haak; binnenvangstok; pal
overbrenging

Bovenwiel (tandkrans trapzijde) 66 kammen
Steenschijfloop 11 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,00

Bovenwiel (tandkrans borstzijde) 66 kammen
Steenschijfloop 12 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 5,50

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Endendijk ✉︎ g.n. buiten 1991 1991 buiten 2024 22,70
Endendijk ✉︎ g.n. binnen 1988 1988 binnen aanw. 22,70
wiekverbeteringen

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As g.n., Smulders
Smulders
✉︎ g.n. ? aanw. 04,50
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
circa
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

Gemeente Ede is eigenaar sinds 1950, daarvoor was dat C. Roelofsen

geschiedenis

Deze molen is genoemd naar de buurtschap halverwege Ede en Lunteren waar hij staat en geldt als één van de oudste molens in Nederland. In de standerd is het jaartal 1507 ingekrast. Let wel: dit jaartal duidt vrijwel zeker op een mogelijk bouwjaar van een voorganger. Na dendrochronologisch onderzoek (onderzoek naar de leeftijd van het toegepaste hout) kwam men tot de conclusie dat de huidige molen tussen 1614 en 1628 gebouwd moet zijn.

In 1595 bevond de voorganger zich in handen van Ceelman van Ommeren (schout te Ede van 1584 tot 1628) en Gijsbert Barner. Nadien werd het eigendomsrecht over de molen in parten verdeeld.
Rond 1765 werd de uit Garderen afkomstige Jan Danielsen enig eigenaar. In 1788 kwam de molen in bezit van Hermen Teisseling. Diens nazaten hielden de molen tot 1857 in bezit (inmiddels werd hun naam als 'Tijsseling' gespeld). 
Een tijdlang was de molen bezit van de bekende Edese graanfamilie familie Van der Craats (die ook de twee molens in de bebouwde kom van Ede in bezit had).
Via G. van de Wetering kwam de molen tot 1950 in bezit van C. Roelofsen. Deze verkocht in dat laatste jaar de molen aan de gemeente Ede. 

Eigenaren van deze molen:
E.G. van Gelder (1713 - 1736) 
J.D. Muller (1737 - 1752)
J. Danielsen (ca. 1765)
Fam. Tijsseling (1788 - 1857)
J.A. Ross (1857 - 1896)
Fam. v.d. Craats (1896 - 1919)
G. v.d. Wetering (1919 - 1920)
C. Roelofsen (1920 - 1950)
gemeente Ede (1950 - heden).

Deze molen heeft nog een oude staartconstructie, waarbij de trapbomen tevens als schoren dienst doen. Aan deze molen is in de loop der tijden veel gewerkt, niet in het minst in de 20ste eeuw: in 1935, 1952, 1969 en 1983 heeft men flinke herstelwerkzaamheden uitgevoerd.

In oktober 2024 ging de buitenroede eraf, nadat was vastgesteld dat de oplangers niet zo best meer waren. De molen moet het voorlopig met één roede doen. 

Het houten gedeelte van de bovenas dateert uit 1851. Zeldzaam zijn de houten borstroeden. Deze constructie is hier overigens niet origineel: ooit had deze molen 'normale' houten roeden met laseinden. Opmerkelijk is verder, dat er maar één korte burriebalk aanwezig is, in plaats van de gebruikelijke twee. 
Nóg een curieuze constructie: de achtermolen heeft geen eigen kammen, maar wordt aangedreven door de staarten van de kammen aan de andere zijde. 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen wordt aangeduid naar het buurtschap waar hij staat.

foto's

foto's