De Zwaluw

Naam

De Zwaluw

Bouwjaar

1834

Type

Stellingmolen

Kenmerken

Achtkante molen

Functie

Korenmolen

Locatie

Van Echtenstraat 47
7902 EL Hoogeveen

Geo positie

X: 228984 Y: 527000
N 52.725327 O 6.482353
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Toon deze molen in Google Streetview

Provincie

Drenthe

Gemeente

Hoogeveen

Plaats

Hoogeveen

Kadaster

Gemeente Hoogeveen, sectie O, nr. 6822

Eigenaar

Gemeente Hoogeveen

Eigendomsvorm

Gemeente

Bedrijfsvaardigheid

In herstel (zie 'Geschiedenis')

Meelverkoop

Omwentelingen

2021: 107.997
2020: 109.446
2019: 152.902
2018: 179.959
2017: 165.767

eerdere tellerstanden ( ↓ ↑ )

2016: 198.082
2015: 235.190
2014: 165.256
2013: 124.643
2012: 251.797
2011: 163.425
2010: 164.225
2009: 240.318
2008: 201.626
2007: 246.561
2005: 152.980
2004: 159.662
2003: 144.580
2002: 89.548

Bestemming

Het malen van graan op professionele basis

Landschappelijke waarde

Groot, dominerende functie voor de omgeving

Molenaar

Hans Valkenhoff / Jerry Vondeling / Gerben Kat

Telefoon

0528-277221

Bezoekmogelijkheid

Donderdag 10:00 - 12.30 uur; vrijdag 13:00 - 17.30 uur en zaterdag 9:30 - 12:30 uur.
Meelverkoop.

Fietsroute

Fietsroute in de buurt van De Zwaluw via fietsnetwerk.nl

Database id

Ten-Bruggencatenr.

01262

Monumentennr(s).

22254

De Zwaluw

Constructie

Romp

Houten achtkant, gedekt met riet, op achtkante gemetselde onderbouw

Kap

Gedekt met riet

Vlucht

24,60 m.

Wiekenvorm

Oud-Hollands

Wiekverbeteringen

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

Roeden etc.

Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien

Wiekenkruis

Fabrikaat

Nummer

Pos. bouw

Jaar

Steek

Positie

Verdw.

Lengte

0305

buiten

1979

buiten

aanw.

24.60

0306

binnen

1979

binnen

aanw.

24.60

Bovenas

Fabrikaat

Nummer

Jaar

Steek

Verdw.

Lengte

0503

1867

aanw.

Kruiwerk etc.

Kruiwerk

Engels met 39 rollen (tot 1992 neutenkruiwerk); kruirad

Vang

Stutvang; vangstok; pal

Inrichting

Twee koppel maalstenen op windkracht (voor consumptiemeel resp. veevoer); roggebreker, elektrisch aangedreven (motor sinds 1992); centrifugaalbuil; elektrisch luiwerk. Op de begane grond een klein elektrisch aangedreven koppel maalstenen.

Overbrengingen

Bovenwiel 63 kammen
Bovenbonkelaar 30 kammen
Spoorwiel 105 kammen
Steenschijflopen 34 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,49

Hoogte

van de stelling: 9,80 m.

Versieringen

Eenvoudige baard, grotendeels donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met in donkere cijfers op een wit fond het jaartal '18 34'

Aan de westkant twee gevelstenen in de muur
een kleine grijze met de tekst:

1787 Roelof Steenbergen

En een grotere met de tekst:

Herbouwd
in het jaar 1834
door
Lucas Quirinus Roobaard
en
Karsjen Meeuwes Steenbergen
herschreven 1982

De Zwaluw

Verwijzingen

allemolens.nl

Kijk op allemolens.nl voor historische foto’s en documenten van deze molen.

Voorganger

De Zwaluw 2e voorganger/ Het Krakeel, Hoogeveen

De Zwaluw

Geschiedenis

Deze molen is in de huidige staat al meer dan 160 jaar oud: in 1834 werd de molen op de onderbouw van een verbrande voorganger gebouwd. Deze laatste stamde waarschijnlijk reeds uit 1714.
Lang geleden lag de molen aan een vaart: via een stenen boog in de onderbouw konden schuiten de molen invaren en daar geladen en gelost worden.

In 1947 is de molen hersteld en weer in bedrijf gesteld. Op 2 september 1956 was er een binnenbrandje, in 1960 volgde restauratie, welke in september 1961 gereed kwam.
Daarna geraakte de molen opnieuw in verval, waarbij op een zeker moment werd overwogen, de roeden te laten strijken. Zover kwam het niet: op 28 april 1978 besloot de gemeenteraad tot algehele restauratie. Deze werd uitgevoerd door molenbouwer J.D. Medendorp uit Zuidlaren.

De beknopte geschiedenis ziet er als volgt uit:
1716: gesticht door Roelof Steenbergen jr.
1787: herbouwd na brand
1807: eigenaar/molenaar Meeuwes Steenbergen en consorten
1826: eigenaar/molenaar Lucas Quirinus Robaard (geb. 1789)
1833: afgebrand
1834: herbouwd
1835: eigenaar/molenaar Meeuwes Robaard (geb. 1810, overleden 1906)
1906: eigenaar Koop Robaard († 1927)
1927: eigenaar/molenaar C. Thomas (1878-1953); later mw. R. Thomas – Middelveldt (1877-1956)
1938: eigenaar/molenaar Jacob Thomas (geb 29.07.’11 - † 04 – 04- ’91) begonnen 1925
1975: eigenaar Gemeente Hoogeveen
1980: restauratie
1980: vrijwillig molenaar Bert van Uffelen, samen met dhr. Thomas
1983: beroepsmolenaar Hans Valkenhoff
Jerry Vondeling versterkte vanaf 1992 het team, later kwamen ook Aalt Mulder en Gerben Kat daarbij. N.B. Aalt Mulder stopte hier eind december 2021.

Begin juni 2022 werd een steiger rond de molen opgetrokken. Niet zozeer om de romp goed aan te kunnen pakken, maar eigenlijk meer de kap. Die heeft dringend een nieuw rietdek nodig. Tijdens de werkzaamheden bleken ook de kapspanten in minder goede staat, deze zullen worden vervangen. Dit brengt wel enige vertraging met zich mee.

De Zwaluw

Aanvullingen

Uniek aan deze molen

Zeer opmerkelijk is hier de stutvang, in deze regio uiterst ongebruikelijk (tenzij het om een verplaatste molen zou gaan). Men neemt evenwel aan dat de kap (mét vang) toch echt origineel voor deze molen is gemaakt.

Trivia

In 1960 werd het voortbestaan van de molen bedreigd, maar het liep goed af, met veel dank aan de bestuurders van Hoogeveen:
"Enige tijd geleden diende de eigenaar bij de gemeente het verzoek in de afbraak van de molen te bevorderen. Restauratie was, naar zijn oordeel, bedrijfseconomisch niet verantwoord. Het gemeentebestuur van Hoogeveen dacht er anders over. Burgemeester en wethouders oordeelden dat de molen in het stadbeeld van Hoogeveen een overwegende plaats inneemt en dat de verdwijning ervan als verlies van stedebouwkundig schoon zou worden gevoeld. Hoogeveens bestuurscollege is daarop met de eigenaar gaan praten en bleef er net zolang praten, tot deze zich bereid verklaarde de molen te laten staan als hij gerestaureerd zou worden, terwijl hij bovendien toezegde, de molen na de restauratie van tijd tot tijd in bedrijf te stellen..."
uit: Ons eigen land Nov 1960.

Over de naam

De naam "De Zwaluw" is pas gegeven na de restauratie van 1980. Daarvoor had de molen geen echte naam; er bestonden wel officieuze 'namen' als "De Zon" en ook "Krakeel".