- plaats
-
Wanswerd / Wânswert
- gemeente
- Noardeast-Fryslân, Fryslân
-
kadastrale aanduiding
- Gemeente Blija, sectie G, nr. 295
- geo positie
-
X: 185827, Y: 590391
N: 53.29912, O: 5.84957
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Groot. De molen ligt merkwaardig dicht bij het terpdorp Wanswerd, maar vormt daarmee een apart soort eenheid.
- modeltype
-
Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met riet, met stenen veldmuren
- kap
- Gedekt met riet
- versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, met brede witte bies en enige krullen, en het opschrift 'Anno 1867'.
De rietplanken zijn voorzien van extra beschilderingen.
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 16 vaste ijzeren rollen op de ondering. Kruilier.
- vlucht
- 19,60 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met duim; vangstok
- overbrenging
Bovenwiel 55 kammen
Bovenbonkelaar 28 kammen, steek 11,0 cm.
Onderwiel 42 kammen
Vijzelwiel 39 kammen, steek 11,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 2,12
- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
- wiekenkruis
-
| fabrikant |
|
roenummer |
positie bouw |
fabricagejaar |
jaar gestoken |
positie |
jaar verdwenen |
lengte |
|
Brunia
|
✉︎ |
71 |
binnen |
1973 |
1973? |
binnen |
aanw. |
19,60 |
|
Brunia
|
✉︎ |
72 |
buiten |
1973 |
1973? |
buiten |
aanw. |
19,60 |
- wiekverbeteringen
Zeer lang heeft deze molen op beide roeden zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen gehad. Dat is bij de vervanging van beide roeden in de jaren '70 weer gewijzigd in Oud-Hollands met zeilen.
- bovenas
-
| fabrikant |
|
asnummer |
fabricagejaar |
jaar gestoken |
jaar verdwenen |
lengte |
|
Koning
|
✉︎ |
210 |
1911 |
1911? |
aanw. |
|
- toestand
- werkend
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Wanswerderpolder, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- Gerben van Wieren, Janum (1867)
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De molen werd in 1867 gebouwd ter vervanging van zes kleine poldermolentjes en drie tjaskers en heeft daarna zeer lang de polder met windkracht bemalen.
In 1975 ging de molen in eigendom over naar Stichting De Fryske Mole. Op dat moment was de Victor al geruime tijd buiten bedrijf en duidelijk in minder goede staat: al rond 1969 was de staartbalk gebroken en waren de meeste kleppen van de zelfzwichting weggewaaid.
Tussen 1975 en 1977 volgde een restauratie, waarbij onder meer nieuwe roeden werden gestoken en ook de staart geheel werd vervangen. Achtkant en kap kregen nieuw riet.
In 2012 heeft men de fundering grondig moeten herzien, omdat de molen behoorlijk was verzakt. Daartoe stond de molen enige tijd naast de gemetselde voet.
In 2006 bestemde het Wetterskip Fryslân deze molen tot reservegemaal in geval van ernstige wateroverlast. De molen is ook in gebruik als lesmolen voor het Gild Fryske Mounders.
Opmerkelijk constructiedetail: de kap kruit op 16 vaste ijzeren rollen. Dit lijkt niet erg gunstig, want het gewicht van de kap staat permanent op 32 tappen, in plaats van op de massa van iedere rol. In de weinige molens waar dit werd toegepast was dit dan ook meestal geen succes; bij deze molen werkt het goed.
-
