Molen De Victor, Wânswert (Wanswerd)

Wânswert (Wanswerd), Fryslân
b

korte karakteristiek

naam
De Victor
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Wanswerderpolder, thans op vrijwillige basis

adres
Skettersdyk 3
9178 GE Wânswert
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Victor via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
03048
oude dbnr.
B144
Meest recente aanpassing
| Adres
media-bestand
Molen 03048 De Victor (Wânswert (Wanswerd))
Stefan Teeling (12-4-2014)

locatie

plaats
Wânswert (Wanswerd)
plaatsaanduiding
gemeente
Noardeast-Fryslân, Fryslân
kadastrale aanduiding
Gemeente Blija, sectie G, nr. 295
geo positie
X: 185827, Y: 590391
N: 53.29912, O: 5.84957
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot. De molen ligt merkwaardig dicht bij het terpdorp Wanswerd, maar vormt daarmee een apart soort eenheid.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Skettersdyk 3
9178 GE Wânswert
molenaar
S. de Jong
telefoon
0511-474258 (molenaar)
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Maandag 9.00 - 12.00 uur en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, met stenen veldmuren
kap
Gedekt met riet
inrichting

Vijzel

versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, met brede witte bies en enige krullen, en het opschrift 'Anno 1867'.

 

 

 

De rietplanken zijn voorzien van extra beschilderingen.
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
16 vaste ijzeren rollen; kruilier
vlucht
19,60 m.
vang
Vlaamse vang; vangbalk met duim; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 55 kammen
Bovenbonkelaar 28 kammen, steek 11,0 cm.
Onderwiel 42 kammen
Vijzelwiel 39 kammen, steek 11,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 2,12

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Brunia ✉︎ 71 binnen 1973 1973? binnen aanw. 19,60
Brunia ✉︎ 72 buiten 1973 1973? buiten aanw. 19,60
wiekverbeteringen

Zeer lang heeft deze molen op beide roeden zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen gehad. Dat is bij de vervanging van beide roeden in de jaren '70 weer gewijzigd in Oud-Hollands met zeilen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Koning ✉︎ 210 1911 1911? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Wanswerderpolder, thans op vrijwillige basis

molenmaker
Gerben van Wieren, Janum (1867)
omwentelingen
geschiedenis

De molen werd in 1867 gebouwd ter vervanging van zes kleine poldermolentjes en drie tjaskers en heeft daarna zeer lang de polder met windkracht bemalen.

In 1975 ging de molen in eigendom over naar Stichting De Fryske Mole. Op dat moment was de Victor duidelijk in minder goede staat: al rond 1969 was de staartbalk gebroken en waren de meeste kleppen van de zelfzwichting weggewaaid.
Tussen 1975 en 1977 volgde een restauratie, waarbij onder meer nieuwe roeden werden gestoken en ook de staart geheel werd vervangen. Achtkant en kap werd met nieuw riet gedekt.

In 2012 heeft men de fundering grondig moeten herzien, omdat de molen behoorlijk was verzakt. Daartoe stond de molen enige tijd naast de gemetselde voet.

De molen is ook in gebruik als lesmolen voor het Gild Fryske Mounders.
In 2006 bestemde het Wetterskip Fryslân deze molen tot reservegemaal in geval van ernstige wateroverlast.

Opmerkelijk constructiedetail: de kap kruit op 16 vaste ijzeren rollen. Dit lijkt niet erg gunstig, want het gewicht van de kap staat permanent op 32 tappen, in plaats van op de massa van iedere rol. In de weinige molens waar dit werd toegepast was dit dan ook meestal geen succes, maar bij deze molen werkt het goed. 

 

aanvullingen

toelichting naam

De molen heeft vanouds de naam "Victor" gehad; sinds kort officieel "De Victor". Voor een poldermolen is deze naam zeer opmerkelijk omdat St. Victor de patroonheilige van de korenmolenaars is.

unieke eigenschap

Het kruiwerk (zie 'Geschiedenis') is opmerkelijk en wordt zeer weinig aangetroffen.

foto's

foto's