- naam
- Maallust
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 2009
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan op vrijwillige basis
- adres
-
Molenstraat 17
3958 BW Amerongen - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 12177
- oude dbnr.
- B1317
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen Maallust, Amerongen
Amerongen, Utrecht
b
locatie
- plaats
-
Amerongen
- gemeente
- Utrechtse Heuvelrug, Utrecht
- streek
- Utrechtse Heuvelrug
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Amerongen, sectie D, nr. 6226
- geo positie
-
X: 159729, Y: 445762N: 52.00022, O: 5.45607
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Groot, de molen steekt duidelijk boven de huizen in de omgeving uit en is vanaf de zuidkant op grote afstand zichtbaar, alleen van NW tot N zijn de bomen en de Utrechtse heuvelrug hinderlijk.
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molenstraat 17
3958 BW Amerongen - molenaar
- Arie Kooijman / Ben Brinkman / Rik Treur
- telefoon
- 0343-452839 / 0343-460402
-
- website
- www.molenmaallust.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Woensdag en zaterdag 10:00 - 16:00 uur, verder als de molen draait of op afspraak.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
Meelverkoop alleen zaterdag 10.00 - 16.00 uur.
- meelverkoop
- ja
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Maallust via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Twee koppel 16der kunststenen; sleepluiwerk; steenkraan
- versieringen
Zeer eenvoudige baard, wit geverfd, donkergroen afgebiesd, met in grote letters de naam "Maallust".
Boven één van de toegangsdeuren op de molenberg een gevelsteen met de tekst "Maallust 1909".- plaats bediening
- beltmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 30 iepen rollen (gelamineerd). Kruilier.
- vlucht
- 26,10 / 26,20 m.
- vang
- Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 34 staven
Spoorwiel 80 kammen
Steenschijflopen 27 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 5,49- hoogte
- van de belt: 4,50 m.
- wiekvorm
- Systeem Van Bussel met neusremkleppen op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 187 binnen 2009 2009 binnen aanw. 26,10 Vaags 186 buiten 2009 2009 buiten aanw. 26,20 - wiekverbeteringen
Bij de rehabilitatie van 2009 is gekozen voor het systeem Van Bussel met automatische remkleppen. Vóór 1938 had deze molen geen wiekverbetering.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Geraedts 17 2009 2009 aanw. 04,80
- motor(en)
-
fabrikant motornr type motor brandstof vermogen bouwjaar jaar geplaatst jaar verdwenen Thomassen 134 O1 (zuig)gas 20 1906
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 500767
- inventarisnummer
- UT036
eigendom
- eigenaar
- Stichting De Utrechtse Molens
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan op vrijwillige basis
- molenmaker
- ? (1830) J. de Jongh, Veldhoven (2009)
- afkomstig van
- omwentelingen
- geschiedenis
-
In bronnen uit 1541 wordt al geschreven over een korenmolen 'tussen Leersum en het gat van de Amerongse Berg '. In 1623 was Jacob Willem Prattenbergh molenaar op de molen, gebouwd door en eigendom van de kasteelheer van Amerongen, Godard Heer van Reede, aan de Achterweg (nu Burg. v.d. Boschstraat) te Amerongen.
In 1830 werd ter vervanging van de oude molen de huidige ronde stenen beltmolen gebouwd. Tot 1853 maakte deze deel uit van de bezittingen van kasteel Amerongen.
In 1890 werd Hendrik Capel eigenaar. In een pakhuis naast de molen dreef hij een stoommeelfabriek en had een handel in granen en veevoer. Na hem wisselde de molen nog diverse keren van eigenaar.
Blijkens een veilingaffiche uit 1925 had de Maallust toen al elektromotoren. Vanaf dat jaar is het met de molen bergafwaarts gegaan, in 1938 zijn roeden en kap verwijderd en heeft men de belt afgegraven. De overgebleven molenromp stond vanaf ongeveer 1950 ingeklemd door twee grote silo's en maakte onderdeel uit van een maalbedrijf.
De in 1980 opgerichte Stichting "De Amerongse Molen" had uitgewerkte plannen voor algehele rehabilitatie. Dit hield in: herstel van de enig overgebleven beltmolen van de provincie Utrecht én van de dorpskern van Amerongen.
In oktober 2005 besloot men de molen over een kleine afstand te verplaatsen en daarna weer maalvaardig te maken. In 2006 ging het eigendom over aan de Stichting De Utrechtse Molens.
In 2007 werd de complete molenromp inderdaad over een afstand van 40 meter verplaatst; de vrijkomende grond werd bestemd voor woningbouw, die laatste in stijl met dorp én molen!
Op 16 oktober 2009, in slechts één dag tijd, werden het nieuwe binnenwerk, kap, staart en wiekenkruis aangebracht.
Het molenmakerswerk werd uitgevoerd door Molenbouw De Jongh, Veldhoven; diverse grote onderdelen, zoals boven- en spoorwiel, werden vervaardigd door de fa. Straver te Almkerk, het metselwerk werd gerestaureerd door De Witte B.V. uit Staphorst.
In mei 2010 werd de molen draaivaardig opgeleverd, zodat er in het weekend van Nationale Molendag (8 en 9 mei) kon worden gedraaid. Later dat jaar werd de molen maalvaardig gemaakt.
In 2012 brak tot twee keer toe de halssteen. Uiteindelijk is deze steen vervangen door een bronzen lager. Eind 2019 moest de staartbalk worden vernieuwd. Kennelijk was het hout van de eerdere balk van onvoldoende kwaliteit.
In de nazomer van 2020 moest de molen helaas weer worden stilgezet vanwege (opnieuw) problemen met het halslager. In augustus 2021 is dit opgelost: met een mobiele draaibank heeft men de as enkele milimeters afgedraaid tot alle krassen weg waren, ook is een nieuwe bronzen schaal gefreesd.
Eind 2021 dreigde voor deze molen ook stilstand vanwege de grote twijfel die op vele plaatsen was ontstaan over de kwaliteit van de roeden. BIj deze molen bleek evenwel, na nieuw onderzoek, niets aan de hand en dus draait en maalt deze molen geregeld.
Molenaars/eigenaren waren:
Theunis van Ree (1830 - 1853)
Wouter van Altena (1853 - 1869)
Rijk van Korlaar (1869 -1890)
Hendrik Capel (1890 - 1906)
Jan Willem van Rooyen (1906 - 1925)
Jan van Ree (1925 - 1933)
Fa. van Ree, met Adriaan van Ree als molenaar/graanhandelaar en Jan van Ree als administrateur (1933 - ?)
B. van de Brink (1984 - 2005)
Woningbouwvereniging Amerongen (2005 - 2006)
Stichting De Utrechtse Molens (2006 - )
aanvullingen
- toelichting naam
De molen kreeg zijn naam "Maallust" bij de bouw in 1830.
- unieke eigenschap
De enige beltmolen van de provincie Utrecht
- trivia
Eind 2011 werd besloten, de busselneuzen 'dof' te verven: dit om schaduwen en lichtwervelingen tijdens het draaien voor de omwonenden zoveel mogelijk te beperken.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen