Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
In de regel zaterdag; rondleidingen voor kleine groepen mogelijk.
Eén koppel 17der blauwe en twee koppel 17der kunststenen; twee regulateurs; sleepluiwerk; afschietwerk.
Eenvoudige baard, okergeel geverfd, met opschrift 'Wnd lust'.
N.B. In de molen bleven oude baardopschriften op borden bewaard.
Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 26 staven, steek 14,5 cm.
Spoorwiel 66 kammen
Steenschijflopen kunststenen 26 staven; steenschijf blauwe steen 23 staven, steek 9,7 cm.
Overbrengingsverhouding resp. 1 : 6,15 en 1 : 6,95
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Beijk | ✉︎ | 36 | buiten | 2021 | 2022 | buiten | aanw. | 25,00 |
| Beijk | ✉︎ | 37 | binnen | 2021 | 2022 | binnen | aanw. | 25,00 |
| Derckx | ✉︎ | 358 | buiten | 1980 | 1981 | buiten | 2021 | 25,00 |
| Derckx | ✉︎ | 359 | binnen | 1980 | 1981 | binnen | 2021 | 25,00 |
| Pot | ✉︎ | 1484 | binnen | 1886 | 1886 | binnen | 1980 | 24,80 |
| Pot | ✉︎ | 640 | buiten | 1871 | 1871? | buiten | 1980 | 24,80 |
Op 20 december 1941 werd de molen officieel in bedrijf genomen met het toen aangebrachte systeem Van Bussel. Omdat de schoot van beide roeden nogal diep was, werden deze niet veel later van speciale 'windschotten' voorzien, om de zeilslag te verminderen. In 1964 werd dit alles weer vervangen door Oud-Hollands.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| De Prins van Oranje | ✉︎ | 1409 | 1893 | aanw. | 05,30 |
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
De gemeente Wassenaar is eigenaar sinds 1962; daarvoor was dat de familie Mansvelt sinds 1821.
De eerste vermelding van een windkorenmolen in Wassenaar dateert uit 1406. Blijkens een kaart uit 1550 stond in de onmiddellijke omgeving van de huidige molen een standerdmolen.
Op 24 mei 1668 kreeg Jan Gerbrantsz. van Wouw van de baron van Wassenaer vergunning een nieuwe molen te bouwen; de jaarlijkse recognitie bedroeg 60 carolus guldens en 2 paar kapoenen. De achtkante onderbouw van de huidige molen dateert uit die tijd.
Tot ca. 1990 werd aangenomen, dat op 16 augustus 1861 een achtkante houten stellingmolen op deze plaats door de bliksem werd getroffen en met de naastgelegen gebouwen geheel afbrandde. Het verhaal is echter niet waar (en werd indertijd ook vrijwel direct herroepen, maar bleef desondanks hangen): de Leijdsche Courant van 21 augustus 1861 meldt het volgende: "Betreffende den brand, die Vrijdag j.l. te Wassenaar zou hebben plaats gehad, is het gebleken dat hetgeen door andere bladen en ook door ons is medegedeeld niet juist was...". Molenaar Mansvelt noteerde: "Bliksem ingeslagen in de molen. Veel verwoesting maar geen brand. Tante Antje uit de wieg genomen door moeder, volgend ogenblik valt de thermometer aan gruzzels in de wieg". De blikseminslag heeft dus wel schade aangericht, maar niét de molen verwoest, ofwel: de molen is ouder dan 1860. Huidig molenaar Carl Doeke Eisma kwam na uitvoerig onderzoek tot de conclusie, dat de ronde stenen bovenbouw hoogstwaarschijnlijk dateert uit ca. 1700. Meest logisch lijkt dat na 1668 een achtkante molen is verbrand, waarbij de onderbouw overeind bleef en dat men vervolgens op dat onderachtkant een nieuwe ronde stenen molen heeft gemetseld.
Ruim 250 jaar was dit dé korenmolen voor Wassenaar en directe omgeving. In 1821 kwam hij in het bezit van de familie Mansvelt.
Op 1 juni 1961 beëindigde Cornelis Mansvelt (de vierde Mansvelt op deze molen) zijn bedrijf. Hij had zijn klandizie aan bakkers en vooral boeren in de omgeving sterk zien teruglopen. Ruim een half jaar later, 13 januari 1962, werd de gemeente Wassenaar voor ƒ 20.000,-- eigenaar van molen en directe aanbouwen.
Aan het einde van de 20ste eeuw werden de aangebouwde huisjes grondig gerestaureerd, zeg maar herbouwd. Hierbij kwam vast te staan dat één van de huisjes zeer oud moest zijn en al vroeg één van de inrijpoorten van de molen heeft verdrongen. Bij de restauratie is het muurwerk deels gereconstrueerd.
Jarenlang heeft deze molen op vrijwillige basis gedraaid en geleidelijk verbeterde men al doende de maalvaardigheid. Vanaf de jaren '80 werd er zo nu en dan weer gemalen en dat breidde zich langzaam uit.
Uiteindelijk bleek een grote restauratie hier noodzakelijk, met name voor het metselwerk. Op 18 maart 2021 werden beide roeden gestreken en niet lang daarna stond de molen geheel 'ingepakt'.
Het werk nam veel tijd in beslag: pas in juli 2022 kwam de stenen romp weer tevoorschijn, nu geheel hersteld en ook geschoond, alleen is het vanouds geteerde gedeelte op de romp gehandhaafd. Op 23 augustus stak men de nieuwe roeden en op 12 november 2022 volgde de officiële ingebruikname.
Niet iedereen is blij met de bij deze restauratie toegepaste kleurstelling. De donker-okere kleur overheerst sterk en ook andere onderdelen zijn duidelijk anders geverfd dan voorheen.
De naam 'Windlust' is vermoedelijk gegeven door een lid van de familie Mansvelt. Die familie had de molen van 1821 tot 1962 in eigendom.
Mickelinghoff, Frans, Molen Windlust in Wassenaar (Wassenaar 2004)
Eisma, Carl Doeke, De korenmolen van Wassenaar ('s Gravenhage 1989)
