Molen Boterhuismolen, Warmond

Warmond, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Boterhuismolen
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Boterhuispolder, thans op vrijwillige basis

adres
Zijldijk 4
2362 AE Warmond
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Boterhuismolen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01788
oude dbnr.
B1127
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01788 Boterhuismolen (Warmond)
Frank Hendriks (7-9-2018)

locatie

plaats
Warmond
plaatsaanduiding
gemeente
Teylingen, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Warmond, sectie B, nr. 341
geo positie
X: 95970, Y: 466804
N: 52.18621, O: 4.52401
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot, al wordt er veel verstoord door beplantingen

contact en bezoek

bezoek/postadres
Zijldijk 4
2362 AE Warmond
molenaar
J. Hoogenboom
telefoon
071-5897156
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, gedeeltelijk gepleisterd en gewit
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad in de molen, Ø 5,90 m.; breed 0,45 m.
Kleine woning in de molen (niet in gebruik)

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met in grote cijfers het jaartal '1744'.
Daarboven op de windpeluw: 'BOOTERHUIS'.
(N.B. Jarenlang stond het woord 'Booterhuis' op de windpeluw, rond 2000 niet meer en sinds 2021, na vervanging van de windpeluw, opnieuw).

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 48 houten rollen. Kruirad.
vlucht
26,60 / 26,70 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 38 staven, steek 12,5 cm.
Onderschijfloop 27 staven
Onderwiel 80 kammen, steek 14,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1,69 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 116 buiten 1996 1996 buiten aanw. 26,70
Straathof ✉︎ 117 binnen 1996 1996 binnen aanw. 26,60
Pot ✉︎ 853 buiten 1874 1874 buiten 1996 26,72
Pot ✉︎ 815 binnen 1873 1873 binnen 1996 26,60
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Schretlen & Co, D.A. ✉︎ 136 1865 1865 aanw. 04,85
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Schretlen & Co, D.A. ✉︎ 195 1877 1877? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Boterhuispolder, thans op vrijwillige basis

molenmaker
Jan Opdam, Sassenheim (1744)
omwentelingen
eigendomshistorie

Op 25 januari 1963 kocht de Rijnlandse Molenstichting deze molen van de Boterhuispolder. Vanaf de bouw in 1744 was deze polder de eigenaar geweest (ook van de voorganger, een wipmolen).

geschiedenis

In 1634 verenigden 11 kleine poldertjes zich tot één polder. Vervolgens werden alle elf molentjes vervangen door één nieuwe, die een plaats kreeg waar vanouds 'het Butterhuys' had gestaan.
In 1744 werd deze wipmolen vervangen door een direct ten zuiden daarvan gebouwde stenen molen. De oude molen werd vervolgens voor sloop verkocht.

In 1865 werd een gietijzeren bovenas besteld. Op 29 juli werd deze opgescheept; molenmaker Melman streek op 26 augustus de houten roeden, verwijderde daarna de houten bovenas en stak op 2 september de nieuwe ijzeren as. Vervolgens werden de houten roeden weer gestoken. IJzeren roeden kreeg de molen in 1873 en 1874.

In 1958 besloten ingelanden een elektrische bemalingsinstallatie te plaatsen aan de noordoostzijde van de polder, op het terrein van de boerderij 'Zeldenrust'. Deze bemalingsinstallatie werd op 12 januari 1960 officieel in gebruik gesteld. Enige jaren later volgde verkoop aan de Rijnlandse Molenstichting.

In de jaren daarna volgden opvallend veel grote restauraties: 1963/64, 1970 en 1996. Evengoed bleef dit een molen die veel extra aandacht nodig had. Begin 2000 werden omvangrijke werkzaamheden gestart om de molen te kunnen behouden: door het verlaagde polderpeil waren de funderingspalen onder de molenromp dusdanig slecht dat de stabiliteit van de molen gevaar liep; uiteraard was ook het waterverzet onvoldoende geworden. In 2002 werd dit gevolgd door groot herstel aan de stenen romp.

In deze vrij grote molen zit een opvallend kleine woonruimte; naast de molen staat sinds 1929 een molenaarswoning.

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kan bemalen. De voorganger van de huidige molen werd gebouwd op de plaats waar het "Butterhuys" had gestaan.

literatuur

F. Grims, Ontstaan en geschiedenis van de poldermolens in Leiderdorp (Leiderdorp 2009),
pp. 83 - 96.
Andries Veloo, 'Jan Hoogenboom en de Boterhuismolen', in: Molenwereld 184 (2014) 309 - 312.

foto's

foto's