Molen De Vier Winden, Rotterdam-Terbregge

Rotterdam-Terbregge, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Vier Winden
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
In herstel (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
Terbregse Rechter Rottekade 91
3055 XC Terbregge
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Vier Winden via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01922
oude dbnr.
B1121
Meest recente aanpassing
| Bedrijfsvaardigheid
media-bestand
Molen 01922 De Vier Winden (Rotterdam-Terbregge)
Martin E. van Doornik (20-11-2021)

locatie

plaats
Rotterdam-Terbregge
plaatsaanduiding
gemeente
Rotterdam, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Hillegersberg, sectie E, nr. 1920
geo positie
X: 95061, Y: 440934
N: 51.95361, O: 4.51526
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Niet bijzonder groot, de molen wordt omringd door vele bomen; wél is de windvang tussen ZO tot W is zonder meer goed.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Terbregse Rechter Rottekade 91
3055 XC Terbregge
molenaar
Leen-Arie van Driel Kluit
telefoon
010-4224195
e-mail

social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Winkel open woensdag t/m zaterdag 10.00 - 16.00 uur. 
De molen zelf is vanwege de bedrijfsvoering niet te bezichtigen.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der kunststenen; regulateur; mengmachine; elektrisch luiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschriften 'Anno 1776' en daaronder de letters 'A K'.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 31 ijzeren rollen. Kruirad.
vlucht
22,90 / 23,00 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 35 staven, steek 11,6 cm.
Spoorwiel 93 kammen
Steenschijfloop 35 staven, steek 9,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,09

hoogte
van de stelling: 5,00 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 482, Vaags
Vaags
✉︎ 482 binnen 2020 2020 binnen aanw. 22,90
media-bestand
Roede 481, Vaags
Vaags
✉︎ 481 buiten 2020 2020 buiten aanw. 23,00
Derckx ✉︎ 334 buiten 1980 1980 buiten 2019 23,00
Derckx ✉︎ 335 binnen 1980 1980 binnen 2019 22,90
Pot ✉︎ 1953 buiten 1903 1903 buiten 1980 23,00
Pot ✉︎ 1954 binnen 1903 1903 binnen 1980 23,00
wiekverbeteringen

In 1934 is deze molen op beide roeden voorzien van het systeem Dekker.
In 1960 wilde men de Dekkerwieken voorzien van remkleppen, maar bij demontage van de beplating bleken de roeden slechter dan gedacht. De roeden werden gestreken, gerepareerd en daarna voorzien van het systeem Fauël (fokwieken). Dit bleef gehandhaafd tot het vervangen van beide roeden in 1980. Daarna is de molen weer Oud-Hollands opgehekt.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ ? 1848 1884 aanw. 04,95
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
In herstel (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Op de huidige plek van de molen stond tot 22 augustus 1775 een achtkante molen, die op die dag door brand werd verwoest. Deze brand trof niet alleen de molen, maar feitelijk het hele dorp Terbregge: 19 huizen en 18 grote gevulde turfschuren vielen ten prooi aan de vlammen. Het jaar daarop werd de huidige stenen molen gebouwd.

Opmerkelijk aan deze molen is dat de toegangsdeuren op de begane grond klein zijn. Dit heeft een reden: graan werd hier voornamelijk per schuit aangevoerd en men deed hier vrijwel alleen aan loonmalen, waarbij doorgaans geen sprake was van voorraadvorming. Desondanks zullen de molenaars van 'De Vier Winden' veel hebben moeten sjouwen....

In 1900 werd naast de molen een grote houten schuur gebouwd voor de opslag van veevoer (die schuur is nog steeds aanwezig).

In 1925 werd de molen eigendom van de toenmalige gemeente Hillegersberg, welke in 1941 door Rotterdam werd geannexeerd. Tot 1964 werd hier op windkracht gemalen.

De familie Van Driel Kluit huurt momenteel de molen en exploiteert daarin de Drie Kleur Grutterij. Deze familie vormt sinds 1818 een echt molenaarsgeslacht, onder meer op de bekende molen 'De Noord' te Rotterdam. Nadat deze molen in 1954 afbrandde werd het bedrijf voortgezet in 'De Walvisch' te Schiedam. Rond 1964 stopte men de levering aan bakkerijen en werd vanaf toen geproduceerd voor de particuliere markt. Voor de familie herhaalde zich in 1997 de geschiedenis met de brand in 'De Walvisch': toen volgde verhuizing naar Terbregge.

De molen wordt van de begane grond tot en met de steenzolder gebruikt voor de opslag van grondstoffen voor het samenstellen van bakmixen voor thuisbakkers en het mengen van de verschillende bakmixen die in de ondergelegen winkel te koop zijn.
Het enig overgebleven koppel maalstenen is niet meer in gebruik en ook niet maalvaardig.

In oktober 2019 zijn beide roeden gestreken nadat eerder scheurvorming was geconstateerd. Omdat later werd vastgesteld dat de molen ook verzakte, is het steken van nieuwe roeden uitgesteld. In het voorjaar van 2020 werden 26 palen geslagen waarop men een nieuwe fundering aanbracht. Toen dat werk gedaan was, was het wiekenkruis aan de beurt. De nieuwe roeden werden gestoken op 27 juli. Niet lang daarna was de molen weer draaivaardig.

Begin 2024 is de molen in de steigers gezet voor een volgende flinke herstelbeurt: als gevolg van (bovengenoemde) verzakking zijn in de romp hier en daar scheuren ontstaan. Het metselwerk zal grondig worden nagelopen en ook krijgt de kap, naast enige reparaties, nieuw riet. 

De winkel onderin de molen blijft gewoon open! 

 

aanvullingen

literatuur

J.S. Bakker, '"Korenmolen 'De Vier Winden' te Rotterdam-Terbregge", In: De Molenaar 18-11-1975.
J.S. Bakker, '"Korenmolen 'De Vier Winden' te Rotterdam-Terbregge (2)", In: De Molenaar 25-11-1975.
J.S. Bakker, Kleurschakeringen, in: Molenwereld 103 (2007), pag's. 142 - 150.

foto's

foto's