Molen Grutmolen aan de Leidschevaart, Rijnsaterswoude

geschiedenis

toestand

bouwjaar

verdwenen

geschiedenis

Leendert Baas werd geboren in 1791 in Ter Aar, de zoon van Jan Baas en Pleuntje van Leeuwen.
Zijn broer Arie was grutter in Ter Aar en zijn zwager Petrus François van den Steen was korenmolenaar in Ter Aar.

Leendert was grutter in Rijnsaterwoude.
In 1810 trouwde hij in Leimuiden met Dirkje Kruithof uit Vrieskoop. Dirkje overleed in 1822 in Rijnsaterwoude, waarna hij in 1823 hertrouwde met Immetje Kroon, 25 jaar, geboren in Woubrugge.

Zijn zoon Jan, geboren in 1812 uit zijn eerste huwelijk, werkte eerst als grutter met zijn vader, maar vertrok na 1840 naar Voorburg om daar te werken als korenmolenaar.

Leendert's dochter Dirkje Cornelia, geboren in 1822 uit hetzelfde huwelijk, trouwde in 1842 met Jan van Schravendijk, grutter te Rijnsaterwoude.

Zijn broer Pieter van Schravendijk was burgemeester in Rijnsaterwoude.
Leendert Baas overleed in Rijnsaterwoude in 1852.

Zijn zoon Arie, geboren in 1824 uit het tweede huwelijk van Leendert, zette het bedrijf voort.
Arij Baas trouwde in 1853 met Aartje Oosthoek uit Alphen.
Op 30 april 1861 verhuisde Arie met zijn gezin naar Alphen en werd bouwman (boer).

Een dag later, op 1 mei 1861, arriveerde grutter Cornelis Kruijmel uit Utrecht in Rijnsaterwoude. Hij was geboren in 1837 in Brielle en getrouwd met Georgina Wilhelmina Overvoorde in Maassluis in 1860. Hij is waarschijnlijk verantwoordelijk voor de introductie van een stoommachine in de grutterij.

In 1873 werd de grutterij te koop aangeboden in een advertentie in Opregte Haarlemsche Courant van 22 september 1873:
"PUBLIEKE VERKOOPINGEN, ten overstaan van J. HEENK, Notaris, residerende te Leimuiden: Op Dingsdag 7 October 1873 bij opbod en op Dingsdag 14 October 1873 bij afslag, beide dagen 's morgens elf ure, ten huize van J. Akerboom, Kastelein te Rijnsaterwoude, van eene van ouds gerenommeerde GRUTTERIJ, waarin voor weinige jaren eene goed werkende stoommachine is gesteld; voorts woonhuis, stallingen, wagenhuis, pakhuis, een vierroedenberg , eene groote schuur, tuin, boomgaard, dijk en erf, zeer gunstig staande en liggende aan de Leidschevaart, te Rijnsaterwoude, te zamen groot 36 aren, 20 centiaren.
Op Donderdag 16 October 1873, 's morgens elf ure, in het Raadhuis te Nieuwveen, van eene kapitale in 1868 gebouwde HEERENHUIZING, genaamd ZEERUST, bevattende 5 beneden- of bovenkamers, keuken, kelder, dienstbodenkamer, gang en verdere gemakken. Voorts waranda, smaakvol aangelegden TUIN, beplant met vele exquise vruchtboomen en heesters, moestuin en erf, alles zeer aangenaam staande en liggende aan den Bloklandschenweg, in den Oosterpolder, te Nieuwveen, groot 15 aren, 80 centiaren. Te aanvaarden 1 Mei a.s.
Zijnde alles breeder bij billetten omschreven, en nadere informatien te bekomen: ten aanzien van al de perceelen ten kantore van gemelden Notaris, en ten aanzien van de perceelen te Rijnsaterwoude bij den vroegeren eigenaar en gebruiker, den Heer A. Baas, te Alphen".

In juni 1874 vertrok Cornelis met zijn gezin naar Leimuiden en later naar Oudshoorn.

In de Opregte Haarlemsche Courant van 29 mei 1880 werd de grutterij nogmaals te koop aangeboden:
"OPENBARE VERKOOPING in de Herberg van Jan Akerboom, Kastelein te Rijnsaterwoude , bij opbod en afslag, op Donderdag den 17den Juni 1880, des voormiddags te 11 uren, ten overstaan van den te Leiden resideerenden Notaris Mr. J. L. KLATERWIJDEN, van: Eene STOOM-GRUTTERIJ met daarbij behorend HUIS , ERF en TUIN te Rijnsaterwoude, in het Voordorp, aan de Leidsche Vaart, kadaster Nos. 976, 1169 en 1172, samen groot 33 aren, 19 centiaren. Breeder bij biljetten omschreven. Betaling der kooppenningen en aanvaarding den 31sten Juli 1880. Inlichtingen te bekomen ten kantore van voornoemden Notaris KLAVERWIJDEN en ten kantore van den Heer Mr. H. J. M. TIJSSENS, Advocaat en Procureur te Dordrecht".

Informatie van en onderzoek door Anton Bom, 29-04-2024