Molen De Pronker (1e), Westzaan

Westzaan, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Pronker (1e)
modeltype
Onbekende windmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
17753
oude dbnr.
V17753
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Westzaan
plaatsaanduiding
onzeker
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 113963, Y: 494573
N: 52.43741, O: 4.78373

constructie

modeltype
Onbekende windmolen
krachtbron
wind
functie
inrichting
als balkenzager
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis
De verbandacte voor De Pronker werd vermoedelijk al in 1626 afgegeven aan Jan Heijndericksz uit het Zuideinde. Het ging om een zaagmolen, de windpacht bedroeg ƒ 3. Hoewel er geen naam werd genoemd, stemmen de windpacht en de locatie aan het Zuideinde overeen met de latere gegevens van De Pronker.

De molen, die was gebouwd als houtzaagmolen, wordt genoemd op 24 januari 1686. Op die dag verkocht Claes Hendriksz Kuijper De Pronker voor ƒ 2200 aan Claes Dirksz Gorter. Lang zou Gorter niet met de molen werken, hij overleed kort na de aankoop. Op 15 mei 1687 verkocht Guurtje Gerrits, de weduwe van Gorter, de molen voor ƒ 1500 aan Willem Jansz Bakker, de eigenaar van de paltrok De Bakker.

Precies een jaar later, op 15 mei 1688, verkocht Willem Bakker voor ƒ 200 het volgende aan de vroegere eigenaar van De Pronker, Claas Kuijper: “synde ’t erff daer eertijds de houtzaagmolen De Pronker op heeft gestaen”, ter grootte van 87 roeden. Willem Bakker had de molen afgebroken en over een kleine afstand verplaatst, of een nieuwe molen gebouwd, naar zijn stek aan de Pronkersloot. Hierbij werd de molen als papiermolen ingericht.

De molen stond in het Zuideinde van Westzaan ‘ten oosten van de regel achter de verkoper uit’. De ‘regel’ was het dorp. Wat voor houtzager het was is niet bekend.

Bronnen:
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 120
- “De Papiermolens in Noord Holland” H. Voorn 1960 blz. 446-448
- aanvullingen Ron Couwenhoven, 10 mei 2012.
- "1100 Zaanse Molens", Ron Couwenhoven 2015, blz. 311.

aanvullingen

trivia
De coördinaten zijn die van de latere papiermolen. In werkelijkheid zal de zaagmolen op een ander erf in de nabijheid hebben gestaan.