Molen De Ooievaar, Terwolde

Terwolde, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Ooievaar
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

adres
Wijkseweg 3
7396 BC Terwolde
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
17263
oude dbnr.
B1357
Meest recente aanpassing
| Streek
media-bestand
Molen 17263 De Ooievaar (Terwolde)

Rob Pols (28-07-2024) 

locatie

plaats
Terwolde
gemeente
Voorst, Gelderland
streek
Veluwe
kadastrale aanduiding
Gemeente Nijbroek, sectie F, nr. 2040
geo positie
X: 204072, Y: 476207
N: 52.27169, O: 6.10616
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Wijkseweg 3
7396 BC Terwolde
molenaar
Marti Herngreen / Harm Wevers / Andrien Muijsers / Henry Elizen
telefoon
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 10.00 - 15.00 uur en op afspraak. 

toegangsprijzen
winkelinformatie

ja

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Ooievaar via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Eiken achtkant, gedekt met riet
kap
Gedekt met riet
inrichting

Twee koppel 17der kunststenen met regulateurs, sleepluiwerk.

versieringen

Een hoofzakelijke groene baard met in wit linksboven '1985', duidend op het jaartal dat de voorganger werd gebouwd: rechtsboven '2017', duidend op de huidige herbouw. Daaronder in sierlijke letters ‘De Ooievaar’. Midden onder de steunder een uitgesneden ooievaar.

 

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruirad.
vlucht
25,20 m.
vang
Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging
Bovenwiel 63 kammen, steek 13,0 cm.,
Bovenbonkelaar 31 kammen,
Spoorwiel 87 kammen
Steenschijflopen 26 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,80
hoogte
van de stelling: 7,25 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Ten Have met van Bussel-achtige stroomlijnneus; buitenroede Van Bussel-achtige stroomlijnneus
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Vaags ✉︎ 389 binnen 2017 2017 binnen aanw. 25,20
Vaags ✉︎ 388 buiten 2017 2017 buiten aanw. 25,20
wiekverbeteringen

Deze molen heeft bij de herbouw nagenoeg hetzelfde systeem gekregen als dat van de verbrande voorganger. Die molen had echter het systeem Fauël (fokwieken) op de buitenroede, de nieuwe molen heeft daar nu een Van Bussel-achtige stroomlijnneus.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Nijmeegsche IJzergieterij ✉︎ 9 2016 2017 aanw. 05,00

eigendom

eigenaar
Stichting tot Herbouw en Exploitatie Terwolde Molen
eigendomsvorm
Stichting
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
onderbouw 1987
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

molenmaker
B. van Rijswijk (ontwerp); Groot Wesseldijk en Vaags (molenmakerswerk), 2017
omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting tot Herbouw en Exploitatie Terwolde Molen is eigenaar van deze molen en was dat ook van de in 2015 verbrande voorganger.

geschiedenis

Deze molen is nieuw gebouwd op de onderbouw van een stellingmolen, die hier gebouwd werd in 1987 en op 31 augustus 2015 na blikseminslag verbrandde. Snel na de brand werd besloten, de molen te herbouwen, de molen was ook goed verzekerd.

Al heel kort na de brand is tussen de restanten gezocht naar nog bruikbare onderdelen. Wat daarvan werd aangetroffen is vervolgens opgeslagen, het ging om zaken als kruirollen, steenspillen, regulateurs, sabelijzers en nog ander smeedwerk. Op 10 december 2015 plaatste men op de onderbouw een noodkap.

Met het verwijderen van die noodkap begon men op 3 april 2017 met de herbouw. Van de onderbouw was het bovenste gedeelte, ca. 3,5 meter, dermate zwaar aangetast dat dit moest worden afgebroken en vervolgens opnieuw opgemetseld. Dit werk werd uitgevoerd door het plaatselijke aannemersbedrijf T. Groters.

2 juni 2017 werd de op de grond opgebouwde stelling rond de onderbouw getild, het nieuwe achtkant volgde op 20 juni 2017. 8 december 2017 de kap, 14 december beide roeden. 21 december draaide de molen weer, compleet met Ten Haveklep, bij wijze van Kerstcadeau van de molenmaker aan Terwolde.
Daarna is hard gewerkt om de molen maalvaardig te maken. Op 12 mei 2018, Nationale Molendag, nam men de molen officieel in gebruik.

Het achtkant (voor deze herbouw getekend door oud-molenaar Bert van Rijswijk) is identiek aan het vorige: het ondertafelement ligt hoger dan de onderzijde van de uitbrekers, het metselwerk loopt door tot achter het riet. Het boventafelement is uitgevoerd met blokkeels en ieder veld heeft slechts één (groot) kruis.
Uit deze beschrijving blijkt al, dat hier een qua bouwwijze zeer oude constructie is gekopieerd en dat had een reden: het achtkant van de verbrande voorganger was in eiken uitgevoerd, afkomstig uit Deventer (molen Kreeftenberg, ook wel Holtermans molen genaamd) maar ook daar niet nieuw en dateerde oorspronkelijk vermoedelijk uit ca. 1640.

aanvullingen

literatuur

Dick Zweers, De molens(s) van Terwolde, in: De Nieuwe Molenwereld 1 (juni 2018), pp. 65-73.

foto's

foto's