Molen Grutterij van Jan Zijpheer, Dirkshorn

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1650

verdwenen

na 1905

geschiedenis

Regionaal Archief Alkmaar, 1 nov. 2000
artikel van Jan Jonker, door hem zijn onderstaande gegevens verzameld.

Het gruttersbedrijf bestond uit een woonhuis met winkel en graanzolder, de grutterij en een schuur met paardenstalling en wagenhuis. De grutterij was een groot, meest houten gebouw van ongeveer 8 bij 18 meter, daarin bevond zich de maalderij.
Het huis aan de Raadhuisstraat nr 72 bestaat nog steeds. De grutterij is rond 1935 gesloopt, het wagenhuis is rond 1956 gesloopt.

24/08/1724
Jan Cornelis Gorter verkoopt de Gorterij aan Claes Jansz. van der Voort
01/06/1787
Cornelis Claesz van der Voort verkoopt de gorterij en tevens een boerehuis met 16 geersen en 4 sneesen land in de Westerend-polder aan Jan ten Brink, hij was gehuwd met Maartje Govers. Jan overlijdt op 24/03/1797 maar tien jaar eerder hadden zij een testament opgesteld. Aan het eind van het jaar hertrouwd Maartje met Gerrit Koomen.
08/04/1822
Notaris Waagmeester verkoopt op verzoek van Gerrit Koomen en Maartje Govers in "Het Fortuin" te Dirkshorn het woonhuis en erve, ingericht tot eene gorterij. Koper is Jan Sijpheer, grutter te Noord Scharwoude. Hij moest daarvoor wel f 1400,- lenen bij Jan Streek Schilder en Glazenmaker te Schagen. Met natuurlijk het huis en nog wat land als onderpand.
15/12/1831
Hoe het Jan Sijpheer verging is niet bekend maar een notaris uit Alkmaar verkoopt op verzoek van Matthijs Kroon, burgemeester van Oudkarspel en gemachtigde van Jan Sijpheer in herberg "de Pereboom" van kastelein Klaas Krook in Dirkshorn de Grutterij.
De inventarislijst:
Gereedschappen en winkelgoederen ter waarde van f 75,- zaadzakken, zaadschoppen, 4 zeven, een paar schalen met balans, een 5 ons, een Nederlandschen pond, 2 kuipen, blikjes, een molenhaam en hoofdstel, 2 hoofdstellen, één heel en één half blind. 2 gortladen een volledig stel nieuwe maten en 2 trechters. Een eest klok, een eest bak, 1 buil, 8 bakjes, een rooster, een handnap, meellepel, waaier, handstoffers en lange bezem.
Koper is Klaas Erix uit Burgerbrug.
28/05/1847
Notaris Hulst uit Zuid Scharwoude verkoopt voor Klaas Erixs de zaak aan Jacob Olij, grutter uit Medemblik. Dat duurt niet lang, een jaar later is Jacob veldwachter te Dirkshorn en verkoopt hij de grutterij.
21/10/1848
Notaris Hulst verkoopt de zaak aan Jan Dorbeck, winkelier te Dirkshorn.
De inventarislijst ziet er wat anders uit:
Een winkelopstand met losse planken, een toonbank, 4 gortbakken, 2 paar koperen schalen met evenaar, een stel koperen gewichten, 40 ledige zakken 12 winkeldozen, 7 blikken bussen en trommels. Een koffijmolen, een azijnvat met houten kraan en twee trechters, een bruin ruinpaard, een kar twee hamen en twee hoofdstellen, een schuitje. Huis en grutterij f 1200,- Inventaris f 200,-
12/04/1851
Notaris Hulst verkoopt voor Jan Dorbeck de grutterij die nu ook mosterdfabriek is aan Jan Eriks, meester grutter te Dirkshorn (die naast de grutterij is gaan wonen).
30/03/1859
Notaris A.P. de Lange uit Schoorldam verkoopt de zaak aan Arie Doekes, landman te Dirkshorn. Koopsom f 2000,-. Doekes vertrekt naar de Haarlemmermeer in 1864 nadat hij de zaak in 1862 goed had verkocht.
01/11/1862
Notaris Boonakker te Schagen verkoopt de grutterij voor Arie aan Jan de Pater, ook weer een grutter uit Dirkshorn. De grutmolen wordt nu expliciet genoemd als inventarisstuk. Prijs f 4400,-
Jan de Pater kwam 25/09/1862 naar Dirkshorn en vertrok op 18/04/1873 weer naar Schagen.
06/03/1873
In het Noord Hollands Koffiehuis te Schagen verkocht Jan de Pater de grutterij aan Jacob Kossen, koornmolenaar te Nieuwe Niedorp wederom via notaris Boonakker.
22/12/1874
De grutterij wordt publiek verkocht aan Reijer Mulder uit Dirkshorn, door notaris Abraham Sloos uit Winkel die had zich daarvoor had bevonden in het logement "Het wapen van Haringkarspel" te Dirkshorn. De prijs f 3622,-
19/03/1882
De zoon van Reijer, Gerrit verkoopt bij afwezigheid van zijn vader, als bewindvoerder de grutterij voor f 4000,- aan Pieter Dekker junior, grutter te Dirkshorn. Reijer Mulder was in april 1881 naar Amerika vertrokken zonder zijn vrouw Trijntje Jonker. Ook Pieter Dekker jr. was met een Jonker gehuwd. nl. Grietje Jonker en na haar overlijden met Meinou Kriller uit Schoorl.
09/08/1899
Arie Brak, landman aan de Schagerbrug koopt via notaris Backx uit Wieringerwaard de grutterij met erf met kapschuur, met paardenstal en wagenschuur voor f 3500,-
23/03/1905
Pieter Klos uit Schagen wordt via notaris Laurman te Schoorldam de nieuwe eigenaar. De veiling was in het koffiehuis van Brommer te Dirkshorn. Of Klos ook de grutterij heeft voortgezet is niet bekend.
Nog later was Willem Kok eigenaar, hij woonde in het huis, de grutterij werd later als koolberging verhuurd, onder meer aan de vader van Jan Jonker (de onderzoeker van al deze informatie).
Begin jaren dertig is de grutterij gesloopt. Toen Willem Kok was overleden kocht Adam Schrieken uit Schagerbrug het pand en verhuurde hij het aan C. Jonker, die er een groentenwinkel startte.