Molen Rosmolen bij de Burcht, Leiden

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1800

verdwenen

voor 1832

geschiedenis

Bij renovatie van het monumentale verdedigingswerk de Leidse Burcht hebben archeologen een sierfontein uit het begin van de achttiende eeuw blootgelegd. Dit is gisteren bekendgemaakt.
Eerder werden bij de Leidse Burcht een waterkelder en twee waterbassins gevonden. Vermoedelijk is het water met een rosmolen (een molen die door paarden in beweging wordt gebracht) uit de waterkelder in de twee bassins gepompt.
Deze bassins stonden op hun beurt weer via een 150 meter lange loden waterleiding in verbinding met de visfontein op de Vismarkt. Daar werd het water gebruikt om de vis schoon te maken. Het water uit de Rijn was daarvoor te smerig en dus niet bruikbaar.
De sierfontein maakte deel uit van de kostbare en gecompliceerde watervoorziening die het Leidse gemeentebestuur toentertijd heeft aangelegd.
Bron: Reformatorisch Dagblad 12 november 1996.
-----

Vanaf de zeventiende eeuw deed de Burcht dienst als stadspark en als 'watertoren'. Vanuit een waterkelder onder in de heuvel werd water omhoog gepompt naar de twee waterreservoirs boven in de Burcht. Van daaruit liepen leidingen naar de visfontein aan de andere kant van de Nieuwe Rijn én naar een fontein aan de voet van de Burcht.
Bron: Erfgoed Leiden: Burcht      

Aangezien de locatie van de rosmolen nog niet gevonden is, zijn onze coördinaten slechts een gissing.
Op de kadasterkaart 1811-1832 staat hier, oostelijk van de Burcht, een 'Gebouw' van de Gemeente aangegeven. Ten noorden ervan staat een 'Waterbak'. Vanuit het gebouw is met een stippellijn de 'Communicatie naar het Fontijn' getekend, die deels onder de Burcht door loopt en dan naar de nog bestaande fontein aan de Vismarkt, aan de overzijde van de Nieuwe Rijn.
Red.