Molen (cementmolen), Groningen

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1737

verdwenen

1800

geschiedenis

In 1737 vroegen de  gebroeders Daniel en Jan de Ringh, beide dan nog woonachtig te Leeuwarden, in Groningen toestemming om daar een rosmolen te mogen beginnen om  schelpzand, weedas (een wasmiddel) en schuurzand maken, allemaal produkten die de gebroeders De Ring “in een merckelijcke menagieuser prijs” konden leveren, “als voor tegenswoordig alhier te geldinge van jeder species is”. 
Op 19 januari 1737 kregen de gebroeders dat privilege voor 15 jaar.

1778: Half april 1778, aan het begin van het nieuwe bouwseizoen, maakten de nieuwbakken trasmulders zich bekend in de Groningsche Courant:
“De Kooplieden H. Haitzema, J. Wyndels en R. Hoekzema adverteeren dat zy door Inkoop Eygenaars zyn geworden, van de Cement Moolen van Daniel de Rink, buyten het Kleine Poortje tot Groningen, alwaar zy thans en zullen continueeren met maken en Verkopen van alderbeste Proefhoudende Dortze Cement en Steenkalk. Recommandeeren zig in een jegelyks gunst kunnende een ieder van best goed en een civiele behandelinge verzeekert zyn.”

01-01-1799:  Groninger courant 

Uit de hand te koop een extra groote Schuur staande buiten het Kleine Poortje, waar in een aanzienlyk party Hout waaronder extra zwaare Balken zyn, benevens een zo goed als nieuw Kmrad en een extra groot Paarde Rad. Iemand gading makende vervoege zig by R. Haltzema in de Steentil straat tot Groningen. 

24-04-1801: Ommelander courant 

Op Dingsdag den 28 April 1801, 's morgens om 10 uren en Vrydag den 1 May 's morgens om 9 uren, zal buiten. het Kleine Poortje aan de Trekweg by de gewezen Cement-Molen, by Uitmyninge worden Verkogt: Een groot Party AFBRAAK, bestaande in eenige Duizend Pannen, Balken, waar onder extra zwaare zyn, Ribben, Juffers, Planken, Raams, Couzyns, Latten en een byna zo goed als nieuw Kamrad &c.

1779: Begin oktober 1779, verkochten ze hem onderhands aan de heer Engelbert Theodorus van Berckel. Ze maakten toch een heel aardige winst. Want de koopsom bedroeg 6300 gulden, ruim twee maal zoveel als het bedrag waarvoor ze de trasmolen anderhalf jaar eerder hadden overgenomen. 
Ook Van Berckel meldde zich dadelijk in de krant:
“De Heer Engelbert Theodorus van Berkel adverteert dat hy door Inkoop is Eigenaar geworden van de Cement Moolen van de kooplieden Haitsema, Wyndels en Hoeksema buiten het Kleine Poortje, alwaar dezelve continueert met het maaken en Verkoopen van beste Dortze Cement en Steenkalk. Recommandeert zig in een iegelyks gunst, zal tragten een ieder genoegen te geven.”

1780: In maart 1780 verkocht hij al een tweederde aandeel terug aan Haitzen Haitzema en Jannes Wyndels, die er 4000 gulden voor betaalden. Omgerekend was de hele trasmolen dus 6000 waard, zodat Van Berckel een verlies van 300 nam. 
Andermaal introduceerde de nieuwe firma zich:
“De kooplieden H. HAITZEMA en J. WYNDELS voor Twee Derde eigenaar geworden, zynde van de Cement Moolen (…) zoo door haar te vooren in Eigendom gebruikt is onder Firma Haitzema, Wyndels en Hoekzema, zullen van nu af aan maaken en Verkoopen allerbest Proefhouden Cement voor de laagste prys, onder het Firma van Haitzema, Wyndels en van Berckel”.

09-01-1798: Ommelander courant

De Procureur J. VERSTEEGH in qlté, gedenkt op Donderdag den. 11 January 1798, 's avonds te 6 uur ten Huize van de Weduwe van  J. van Bolhuis aan de Groote Markt in de Unie te Groningen, publyk by Strykgeld te Verkoopen: I. Een hegt sterk doortimmerde BEHUISINGE en extra groote SCHUURE, met annexe wel ter Nering  staande CEMENT MOLEN en OLYSLAGERY met de Gereedschappen daar by behorende , staande buiten 't Kleine Poortje aan de Trekweg, zoo door den Burger J. van der SCHUUR en Consort word gepossideert.