Molen (dwangmolen), Sambeek

Sambeek, Noord-Brabant
v

allemolens.nl: Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen

toestand: verdwenen
bouwjaar: 1446
verdwenen: 1482
opvolger: Sambeek (Korenmolen van Sambeek)
geschiedenis: Dwangmolen te Sambeek 1446-1482

Tot aan de 18e eeuw bestond de z.g. molendwang, de inwoners van Sambeek, de Sambeekse hoek, en Mullem waren hierdoor verplicht hun graan te laten malen op de molen van Sambeek. Het was het recht van de Heer om een molen te mogen oprichten. Sambeek was twee Heerig, d.w.z. een deel van Sambeek behoorde tot de Heren van Cuijk en een deel behoorde toe aan de Heren van (Box)Meer. Uit onderstaande akte uit 1446 blijkt dat de molen van Sambeek toebehoorde aan de Heren van Cuijk. De inwoners van Vierlingbeek, Loon, Groeningen geven een som geld voor de bouw van een nieuwe windmolen, als tegen prestatie krijgen diegene die meebetalen aan de nieuw windmolen te Sambeek, en hun nakommelingen, vrijstelling van bepaalde Herendiensten zoals het plegen van onderhoud aan de dijk van de watermolen te Vierlingsbeek.

Veertig jaar na het verdwijnen van deze molen kwam er pas een andere, zie de opvolger.

Bron: Molens en molenaars te
Sambeek, art. door Peter Pouwels in De Molenvriend nr. 81, april 2013, Molenvrienden Land van Cuijk.

trivia: Datering 25 januari 1446

De hertog van Gelre en Gulich, graaf van Zutphen, oorkondt:
a) dat zijn onderzaten van Veerlinxbeke, Loen en Groenyngen een soms gelds gegeven hebben voor de bouw van een windmolen;
b) dat de schepenen van Beeck zullen aantekenen degenen, die geld voor voornoemde bouw hebben gegeven;
c) dat degenen, die geld gegeven hebben met hun nakomelingen vrijgesteld zullen zijn van het onderhoud van de dijk van de watermolen in het dorp Beeck;
d) dat degenen, die geen geld gegeven hebben voor de bouw van voornoemde windmolen de dijk van voornoemde watermolen dienen te onderhouden;
e) dat de schepenen van Beeck zullen aantekenen degenen, die geen geld voor de bouw van voornoemde windmolen gegeven hebben;
f) dat zijn rentmeester in zijn Land van Kuijck altoos het gemaal van Zandbeeck van dat van Beeck scheiden zullen;
g) dat op elke molen, hetzij water- of windmolen, een molenaar dient te zijn.
Jn den Jair ons Heren duijsent vierhondert sessendeviertich op sente Pauwels dach Conversionis.

Bron; BHIC dorpbestuur Sambeek 1308-1810 inventarisnummer 7016 oorspronkelijk (inventarisnummer 4) op papier.
Informatie van Peter Pouwels, 3-4-2013

meest recente aanpassing 12-10-2023 | Conversie