Op 7 september 1595 werd voor de erfpachtsom van 4 pond 10 schelling een windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor een runmolen te Alkmaar, buiten de stad, aan de oostzijde, verstrekt aan Gerrit Jansz., poorter van Alkmaar.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens).
De molen is dus niet al gebouwd in of voor 1572 zoals H. Voorn verondersteld (zie onder).
-----
"Windrunmolen opgeregt 1595 't Alkm."
Bron: Notities uit de reeckeningen van Johan Colterman, rentmeester-generaal van Kennemerlant ende Westvrieslant, 1603. Aantekeningen van Simon Hart, voormalig directeur van het Amsterdamse stadsarchief, onderzoeker in de 1940-er en 1950-er jaren. Overgenomen door J.W. van Sante, archivaris in de 1950-er en 1960-er jaren, gemeentearchief Zaanstad.
Ron Couwenhoven, 15 nov. 2019.
-----
Molen de Bul was een standerd-runmolen.
Nadat in de molen meerdere malen brand was ontstaan, werd hij op 25 juli 1657 bij felle oostenwind geheel is de as gelegd. De vonken stoven tot een tuin in de Nieuwesloot, en in de omgeving van de molen werden veel daken nat gehouden om brand te voorkomen.
De negen participanten verzochten de burgemeesters tot nieuwbouw van de molen, maar wel een hogere molen, achtkant van vorm en met beplanking bedekt, staande op een stenen onderbouw van 3 moppen dik. De buren waren het er niet mee eens, want zij wilden dat de molen tot aan de kap van steen moest zijn vanwege de veiligheid om brand te voorkomen.
De participanten voegden naar aanleiding van het verzet meerdere veiligheidsmiddelen toe, en zeiden dat als ze een molen geheel van steen moesten bouwen, zij niet konden markten en handelen tegen hun mededingers in Zaandam en Amsterdam. Op 13 december 1657 maalde de nieuwe door Pieter Pietersz gemaakte, achtkante molen.
Bron: "De Molens van Alkmaar", C.W. Bruinvis 1905.
Julius D. Meijer, 11 aug. 2016.
De molen op deze positie wordt voor het eerst genoemd in 1572.
Bron: "De Papiermolens in de provincie Noord-Holland", H. Voorn.
Dit is een misvatting. Voor 1572-1573 lag dit gebied buiten de stad en stonden hier twee runmolens, van Cornelis Allertsz. (dbnr. 15657) en van Aelbert Evertsz. Rond 1572-1573 ontwikkelde Alkmaar plannen om de stad naar het oosten met bolwerken uit te breiden in verband met de naderende oorlogsdreiging. Hiertoe werd zelfs al land aangeplemd, waarin een vierkant eilandje waarop één van de twee runmolens stond (van Aelbert), werd opgenomen. Het beleg van de Spanjaarden in 1573 begon echter voor men de bolwerken verder heeft kunnen ontwikkelen. De twee runmolens werden door de stedelingen op 22 augustus 1573 in brand gestoken. Op een tekening bij dbnr. 15657 is het aangeplempte, maar niet van bolwerken voorziene, land getekend tussen de kanonnen en de verdedigers op de stadsmuren. De runmolen van Aelbert op het aangeplempte land is al niet meer getekend, de andere runmolen is in brand gestoken maar staat nog. Na het beleg werden de oostelijke bolwerken alsnog gerealiseerd. De Boompoort is daarbij net ten noorden van de voormalige standplaats van de molen van Aelbert gebouwd. Weer later is ten noorden van de Boompoort de nieuwe runmolen De Bul gebouwd.
