Molen van Maerten Aeriansz., Alkmaar

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1560

verdwenen

circa 1573

geschiedenis

Direct ten noorden van de Friese poort tekende Van Deventer ca. 1560 een windmolen.

Deze molen wordt genoemd bij de Ghijbmolen (dbnr. 16159). Daar staat '.. voor welke verkoop Maerten Aeriansz. Molenaar en Cornelis Gerritsz. Backer zich borg gesteld hebben, verbindende eerstgenoemde zijn halve molen buiten de Vriesschepoort, belend ten westen de nieuwe vaart naar Petten, ten oosten de dijk, ...'
De dijk is de Frieseweg en de nieuwe vaart naar Petten is het begin van de Hoornsevaart, die ernaast liep maar inmiddels gedempt is. In 1571 was dus Maerten Aerianszoon (beroep molenaar) voor de helft eigenaar van de molen.

Ik denk dat de molen voorafgaand aan het beleg van 1573 binnen de muren is gehaald. Op de kaart van Cornelis Drebbel uit 1597 komt de molen in ieder geval niet meer voor. Als ik naar de kaart van Van Deventer kijk, lijkt het mij logistiek gezien het meest waarschijnlijk als hij naar de positie van De Monnik (dbnr. 6951) verplaatst is. De molen kan natuurlijk ook vernietigd zijn bij het beleg, maar dan had ik daar wel wat documentatie over verwacht.
Pim van der Wijk, 30 sept. 2016.
-----

RAA, Archief van de gemeente Alkmaar, 1325-1815
1429 Aankomsttitel van 290 roeden erfs bij de Friesepoort, afkomstig van de erfgenamen van Olbrant Aeriansz. 13 november 1579. reg.nr. 445. Harck Jansz. Mijnheers en Anthoenis Willemsz. Sonck, schepenen in Alckmaer, verklaren dat Louris Pietersz. Mes, voogd van de weduwe van Olbrant Aeriansz. Molenaer, alsmede Pieter Olbrantsz. en Jan Olbrantsz., vervangende hun twee zusters, verkocht hebben aan de stad Alckmaer, 290 roeden erf, welke ten behoeve van het blokhuis en de gracht bij de Vriessepoort vergraven zijn, belend ten noorden de Cappelrijacker daar de molen op placht te staan, ten zuiden Jan Meynertsz. Scheepbreecker, belast met 50 stuivers 's jaars t.b.v. het Mannegasthuys, stellende ten onderpand een stuk land in de Achtermeer, groot omtrent 5 morgen, belend ten noorden de huisarmen, ten zuiden de Heyloerdijck, ten westen Pieter Jorysz.