Molen Rosmolen bij de Hélène-hoeve, Tiengemeten

Tiengemeten, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Rosmolen bij de Hélène-hoeve
modeltype
rosmolen
functie
karnmolen
bouwjaar
toestand
restant
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
15461
oude dbnr.
V15461
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 15461 Rosmolen bij de Hélène-hoeve (Tiengemeten)
Foto: Ton Slings, 4 sept. 2011 (uitsnede)

locatie

plaats
Tiengemeten
gemeente
Hoeksche Waard, Zuid-Holland
streek
Hoeksche Waard
geo positie
X: 81329, Y: 417611
N: 51.74236, O: 4.32051

constructie

modeltype
rosmolen
krachtbron
spierkracht
functie
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
restant
bouwjaar
>
verdwenen
geschiedenis

Volgens rondleider Piet Holster op Tiengemeten, gewezen bewoner van Tiengemeten en nu boer in Zuid-Beijerland, werd er in een bijgebouwtje van de Hélène-hoeve vroeger gekarnd met behulp van een rosmolen.
Ton Slings, 5 september 2011.

Het kleine, uit IJsselsteen gemetselde karnhuis bij de Hélène-hoeve is gelijktijdig gebouwd met het woonhuis (vermoedelijk kort na 1840), en hiermee door middel van een gemetselde muur met poort verbonden. Het karnhuis bestaat uit twee ruimten, een kleine waar de karnton stond en een grotere vierkante ruimte waar de karnmolen zich bevond. Hierin liep het paard zijn rondjes, waardoor de karn werd aangedreven. Van de aanwezigheid van deze karnmolen resteren slechts enkele bouwsporen, de karnmolen zelf is verdwenen.

De wagenschuur bij dezelfde boerderij dateert ook uit de bouwtijd van de boerderij. Ze heeft een constructie van vijf ankerbalkgebinten met schaarspanten, die vervaardigd zijn uit hergebruikt hout. Enkele gebintonderdelen bestaan uit gedeelten van molenwieken. De schuur bood plaats aan vier wagens. Ze heeft haar houten wanden behouden. De gemetselde poeren onder de gebintstijlen bestaan uit IJsselsteen.

Bij de Grote Haven is de geheel houten kleine woning (annex werkplaats/schuur) aan een nader onderzoek onderworpen. Dit oude geheel houten schuurtje meet circa 6 x 11 meter, en heeft een constructie bestaande uit een reeks van elf grenen gebintjes met daarop enkele schaarspanten. Het schuurtje zal vooral gebruikt zijn geweest voor oogstopslag op de zolder, gezien de relatief zware constructie en de oogstluiken in de huidige en in de voormalige kopgevel. Hiervoor is ook later een extra verstevigende constructie midden onder de gebintjes aangebracht. In de stijlen hiervan is ondermeer een hergebruikte spil van vermoedelijk een karnmolen te herkennen (afkomstig van de karnmolen van de Helena Hoeve?).

Bron: "Verkenning Tiengemeten, 5. De bebouwing", een onderzoek van de Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek, september 1999, J.M.M. Nuijten.

nog waarneembaar

Gebouwtje, spillager.

aanvullingen

trivia

Dit gebouwtje is thans gerestaureerd en doet dienst als toiletgebouw naast de Helenahoeve (nu een horecagelegenheid).
John Verpaalen, 27 februari 2016.

Nb. Of er nog sporen zijn van de rosmolen is de vraag.