Molen Schuilenburgermolen, Hellendoorn

Hellendoorn, Overijssel
v

korte karakteristiek

naam
Schuilenburgermolen
modeltype
Watermolen
functie
korenmolen, oliemolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
beek
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
14803
oude dbnr.
V14803
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Hellendoorn
beek
gemeente
Hellendoorn, Overijssel
plaats(en) voorheen
Schuilenburg
streek
Twente
kadastrale aanduiding 1811-1832
Hellendoorn I (2) 494 J.R.F.C.W. grave van Rechteren Limpurg en medeigena.
geo positie
X: 228692, Y: 491721
N: 52.40836, O: 6.47022

constructie

modeltype
Watermolen
krachtbron
water
functie
gangwerk
wateras
rad
rad diameter
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis
Een oorkonde van 1423 vermeldt, dat Frederik, bisschop van Utrecht, oorkondt, dat Simon van der Sculenborgh zijn vrouw tot douairie vermaakt "den hof Ter Molen met den water- en oliemolen gelegen in het kerspel van Hellendoorn in de buurtschap van Elen..."
De watermolen had een dubbele functie van graan- en oliemolen.
Uit een stuk uit 1548 blijkt, waarin E. Vuncke, richter te Hellendoorn, oorkondt, "dat ten verzoeke van Johan van den Boetzeler enige hoogbejaarde personen hebben getuigd, dat de sluitbomen bij het huis Ter Mollen aan beide zijden van de molenstal, de ene bij de oliemolen en de andere bij de zaadmolen in vroeger tijden gewoonlijk des avonds werden gesloten en de sleutels na het sluiten naar het huis werden gebracht." Johan van den Boetzeler sloot kennelijk de Twentseweg af. Later werd er niet meer over een oliemolen gesproken. In 1735 vermelde een rekening dat molenmaker H. Westenberg arbeid verricht had aan de voorste en de achterste molen, dus er waren twee raderen achter elkaar.
Later was er nog maar één rad.
Uit rekeningen blijkt dat er in 1717-1731 geen oliemolen meer was, Teunis Tiggelhoff was toen pachter van de molen. Er werd alleen nog rogge en boekweit gemalen. In 1751 is Harmen Spijker, de schoonzoon van Teunis, die getrouwd was met Aaltje Tiggelhoff de pachter.

In 1841 schrijft burgemeester Schaepman over "een voor jaren in gebruik zijnde watermolen, waarvan de houten kast of uitwendige bekleedselen nog aanwezig zijn".
Op het laatst had de molen nog één rad en dat werd kort voor 1848 weggenomen. In het rapport over de toestand van "de Overijsselsche Wateren", van W.Staring en F.J. Stieltjes van 1848 komt de zinsnede voor: "Sedert eenige jaren is de molen buiten werking en het rad weggenomen".

Afbraak van het molengebouw werd gebruikt voor een schuur bij de boerderij De Penningsbelt op het landgoed Elerberg.
Thans (1978) ligt de Twente Weg precies over de molenplaats. De molentak vanuit de Regge is verland en van de molenkolk is slechts een onbeduidende, goeddeels dichtgegroeide poel overgebleven.

Bron: "Molens, Mulders, Meesters", H. Hagens, 1978.

aanvullingen

trivia
De molen stond op de zuidwestelijke oever van de molenbeek. Het schilderij is dus een zicht in zuidoostelijke richting.
Tussen 2000 en 2011 werd de stenen vloer van de molenschut zichtbaar gemaakt door de molenbeek weer uit te graven. Dat bleef lange tijd zo maar nu staat de vloer onder water - dat is goed want anders ontwrichten allerlei ontkiemende planten en bomen die vloer.
Werner te Cate, 2 juli 2022.

Schilderij: zie ook Allemolens.nl.